Tez No İndirme Tez Künye Durumu
510599
Asetilsalisilik asidin amino asitler ve amino alkollerle yeni türevlerinin sentezi / Synthesis of new acetylsalicyclic acid derivatives via amino acids and amino alcohols
Yazar:BETÜL DÖNMEZ
Danışman: PROF. DR. NEZİRE SAYGILI
Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Eczacılık Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
Konu:Kimya = Chemistry
Dizin:Amino alkoller = Amino alcohols ; Amino asitler = Amino acids ; Analjezikler = Analgesics ; Antiinflamatuar ajanlar = Anti inflammatory agents ; Aspirin = Aspirin
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
129 s.
Dönmez, B. Asetilsalisilik Asidin Amino Asitler ve Amino Alkollerle Yeni Türevlerinin Sentezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Eczacılık Temel Bilimleri Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2018. Bu çalışmada, 2-(alkilkarbomil)fenil asetat (9-11, 16, 17) ve 2-hidroksi-N-alkilbenzamit (12-15, 18, 19) yapısında toplam 11 bileşiğin sentezi yapılmıştır. Bu bileşiklerden birinin (13) kimyasal yapısı daha önce literatürde tanımlanmıştır. Amino asitlerin tiyonil klorür varlığında metanol ile reaksiyonu sonucunda amino asit esterleri (1-7) elde edilmiştir. Asetil salisilik asit (ASA), tiyonil klorür ile aktif hale getirilerek asetilsalisil klorür (8) oluşturulmuştur. Asetilsalisil klorürün (8) amino asit esterleri (1-7) ile trietilamin varlığında nükleofilik katım ve ayrılma reaksiyonu sonucu ASA'nın amit türevleri (9-16) elde edilmiştir. Asetilsalisil klorürün (8) homokiral β-amino alkoller olan (S)-(+)-2-amino-1-propanol, (R)-2-Amino-3-fenil-1-propanol ve (2R,3R)-2-amino-3-metilbütan molekülleri ile trietilamin ve DMAP içeren reaksiyonu sonucu ASA'nın diğer amit türevleri (17-19) sentezlenmiştir. Sentezi yapılan bileşiklerin fiziksel özellikleri belirlenmiş ve yapıları IR, 1H-NMR, 13C-NMR, kütle spektroskopisi ile kanıtlanmıştır. Optikçe aktif bileşiklerin optik rotasyon değerleri polarimetre ile ölçülmüş ve özgül çevirme değerleri hesaplanmıştır. Bu bileşikler düşük gastrik yan etki göstermek üzere asetilsalisilik asitin amit türevleri olarak tasarlanmış ve aktivite özellikleri incelenmiştir. Sentezlenen bileşiklerin analjezik antiinflamatuvar etkileri COX enzim inhibisyon deneyleriyle, oksijen elektrodu kullanarak, oksijen alımının başlangıç oranıyla izlenmesi şeklinde gerçekleştirmiştir.
Dönmez, B. Synthesis of New Acetylsalicyclic Acid Derivatives Via Amino Acids and Amıno Alcohols, Hacettepe University Health Sciences Institute M.Sci. Thesis in Basic Pharmaceutical Sciences, Ankara, 2018. In this study, total 11 compounds namely 2-(alkylcarbomyl)phenylacetate (9-11, 16, 17) and 2-hydroxy-N-alkylbenz-amide (12-15, 18, 19) were synthesized. Chemical structure of one of these compounds (13) was defined previously in literature. Aminoacids were reacted with thionyl chloride in methanol to give aminoacid ester compounds (1-7). Acetylsalicyl chloride (8) was produced by activation of acetylsalicylic acid (ASA) with thionyl chloride. Acetylsalicyl chloride (8) was then reacted with aminoacid ester compounds (1-7) in the presence of triethylamine via addition and elimination mechanism to form amide derivatives of ASA (9 - 16). (S)-(+)-2-amino-1-propanol, (R)-2-amino-3-phenyl-1-propanol and (2R,3R)-2-amino-3-methylbutane that are homochiral β-amino alcohols were each reacted with acetylsalicyl chloride (8) in presence of triethylamine and DMAP to give other amide derivatives of ASA (17-19 respectively). Physical properties of the synthesized compounds were determined and their chemical structures were elucidated by IR, 1H-NMR, 13C-NMR and mass spectroscopy. Optical rotation values of the optically active compounds were measured by polarimeter and absolute rotation values were calculated. These compounds were designed as amide derivatives of ASA to have low gastric side effect and their activity properties were investigated. Analgesic antiinflammatory effects of the synthesized compounds were carried out via COX enzyme inhibitory experiments by monitoring oxygen uptake with respect to initial ratio using oxygen electrode.