Tez No İndirme Tez Künye Durumu
381669
A comparative analysis of religion-state relations: a case study on Turkey and Iran / Din-devlet ilişkilerinin karşılaştırmalı bir analizi: Türkiye ve İran örnekleri
Yazar:AGAH HAZIR
Danışman: PROF. DR. ÖZLEM TÜR
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Konu:Kamu Yönetimi = Public Administration ; Siyasal Bilimler = Political Science ; Uluslararası İlişkiler = International Relations
Dizin:Din-devlet ilişkileri = Religion-state relationship ; Karşılaştırmalı analiz = Comparative analysis ; Türkiye = Turkey ; İran = Iran
Onaylandı
Doktora
İngilizce
2014
214 s.
Bu çalışmada Türkiye ve İran'da din-devlet ilişkileri tarihsel bir çerçeve içerisinde karşılaştırılmaktadır.Temel olarak, çalışma, bu iki ulusal bağlamda farklı din-devlet ilişkilerini üreten tarihsel izleği,kurumsal farklılıklar, uluslararası ilişkiler ve kültürel unsurlar bağlamında tartışmaktadır. Çalışmanın iddiası iki ülkede din-devlet ilişkilerinin farklılığını üreten temel belirleyicinin dini yapıların farklı düzeyde kurumsallaşması olduğudur. Tarihsel tartışma göstermektedir ki Türkiye'de gelenek, kontrol ve eklemlenme üzerinden ilerlerken, İran'da ise Safavi dönemini istisna tutarsak göreli özerklik şeklinde tezahür etmiştir. Çalışma aynı zamanda uluslarası bağlamın bu kurumsallaşma düzeylerine yansımasını da tartışmaktadır. Bu anlamda, uluslararası bağlamın etkileri İran'da doğrudan iken,Türkiye'de bu etki dolaylıdır. Çalışma iki ülke arasındaki temel farkı mezhepsel aidiyetlere indirgeyen bakışa karşı çıkmaktadır.
This thesis compares religion-state relations in Turkey and Iran by adopting a historical perspective. Mainly, the thesis explores the kinds of historical trajectories, international developments and cultural elements which generated distinct religion-state relations in these two national contexts. It argues that the main determinants of this relation derive from the varying degrees of institutionalization of the religious establishments. The historical analysis reveals that, the Turkish state inherited a type of state tradition in which religion was strongly controlled and incorporated to the state structure. Conversely, in Iran, especially after Safavid period, the state tradition was marked by the relative autonomy of the religious establishments from the state. The thesis also analyses the influence of international factors on religion-state dynamics. It reveals that direct international factors have been more influential in the Iranian case whereas in Turkish case indirect factors played a more decisive role. The thesis also argues that it is misleading to point the differences between Shi'a and Sunni sects in an essentialist manner to explain the different paths these two countries followed.