Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
528511		An agentic account of design intentionality in computational architecture / Hesaplamalı mimarlıkta tasarım yönelimselliğine aracılık kavramı üzerinden bir bakış Yazar:DUYGU TÜNTAŞ KARAMAN Danışman: PROF. DR. ZEYNEP MENNAN Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Mimarlık Ana Bilim Dalı / Mimarlık Tarihi, Teorisi ve Eleştirisi Bilim Dalı Konu:Mimarlık = Architecture Dizin:	Onaylandı Doktora İngilizce 2018 129 s.
Bu tez, tasarım dünyasına yeni sentetik düzenlemeler getiren teknolojik gelişmelerle birlikte tasarım yönelimselliğinin kavramsallaştırılmasındaki değişikliklerin anlaşılmasını amaçlamaktadır. Geleneksel tasarım süreçlerinde insan aklına özgü olarak tanımlanmış olan yönelimsellik ve tasarım yönelimi anlayışının çağdaş teknolojik/ontolojik durum içinde yeniden tanımlandığı gözlenmektedir. Hesaplamalı aracılarda gömülü olarak bulunan tasarım yönelimselliği, tasarımcıların sürekli geri bildirimleri yoluyla değiştirilirken, tasarımcıların yönelimselliği de hesaplamalı dünyanın çıktılarının bir yansıması olarak değiştirilmekte ve genişlemektedir. Bu durumda, hesaplamalı süreçler ve onların 'oluşumsal', 'beklenmedik' niteliklerini ortaya koyan tasarım nesnelerinin, tasarımcılar ve hesaplamalı aracılar arasında gerçekleşen iç içe geçmiş değiş-tokuş süreçlerinin biçimlenmesi ile birlikte insan aklı için erişilebilir olmaları beklenmektedir. Böylesi bir insan-ötesi durum, 'aracılık' kavramını öne sürer. Aracılık kavramı, odağı insandan insan olmayana yayan dağıtık modeller ve melez kümelenmeler öne sürerek tasarım yönelimselliğine dair yaygın insan-merkezci görüşe eleştirel bir yaklaşım getirmekte, böylelikle tasarım yönelimselliğinin yeniden kavramsallaştırılmasını ve onun artırımının olasılıklarını ortaya koymaktadır. Tez, tasarım sürecinde insan ve insan olmayan aracıların değişen rollerini tartışmak amacı ile yönelimselliğe ilişkin 'aracılık' kavramı üzerinden bir okuma önerir. Bu tür bir okuma insan-merkezli ve teknoloji-merkezli yaklaşımların arasındaki iki kutupluluk durumunu çözer.
This thesis aims at understanding alterations in the conceptualization of design intentionality in relation to technological advances that bring new synthetic configurations to the world of design. The concept of intentionality used to be defined as central to human consciousness hence design intention regarded as exclusive to the human mind. The contemporary technological/ontological condition seems to displace this conceptualization of design intentionality sustained in conventional design processes, to think of design intentionality as embedded within computational agents through continuous feedbacks from designers, and reciprocally, designers' intentionality is altered and expanded as a reflection of the emergent outputs from the computational world. Computational processes and their objects of design exhibiting the 'emergent', 'unpredictable' qualities are then expected to become accessible to the human mind by the formation of nested processes of interchanges between designers and computational agents. This study introduces the concept of 'agency' which brings a critical approach to the anthropocentric view on design intentionality by shifting the focus from the human towards distributed models and hybrid constellations including both human and nonhuman for a reconceptualization of design intentionality and the possibilities for its augmentation. To acknowledge the changing roles of the human and the nonhuman in the design process, this thesis postulates an 'agentic' reading towards intentionality. Such reading allows the concepts of design intentionality and emergence to be reconciled by a breakdown of the structures of intentionality into the notions of 'design agency' and 'design action' and dissolves the either-or-condition that appears to be a polarity between human-centered and techno-centered approaches.