Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
596436		A formal representation of building codes to facilitate BİM-based automated code-checking / YBM-temelli otomatik yönetmelik denetlemeyi kolaylaştırmak için yapı yönetmeliklerinin biçimsel olarak modellenmesi Yazar:YİĞİT SEMİH AKBAŞ Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI AKÇAMETE GÜNGÖR Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı Konu:İnşaat Mühendisliği = Civil Engineering Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2019 155 s.
Yapı projelerinin ilgili standart ve yönetmeliklere uygunluğunun kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu kontrol süreci çoğunlukla resmi merciler tarafından manuel olarak yapılmaktadır. Sonuç olarak, bu süreç büyük miktarda zaman alıp, birçok hataya sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenle yönetmelik denetimi için daha gelişmiş bir sistem gerekmektedir. Otomatik yönetmelik denetleme sistemleri ve araçları bu süreci iyileştirmek için Yapı Bilgi Modellemesi (YBM) araçlarının yardımıyla kullanılabilmektedir ve son dönemde bina yönetmeliklerini etkili bir şekilde denetlemek için bu sistemlerden faydalanılmaya başlanmıştır. Ancak, bina yönetmelikleri karmaşık kurallar içeren metinsel dokümanlardır. Sonuç olarak, biçimsel ve bilgisayara aktarılabilir bir yapı yönetmeliği modellemesinin geliştirilmesi zor bir görevdir. Bu tez, kuralları bilgisayar tarafından okunabilir bir formata aktarmaya yardımcı olmak amacıyla biçimsel bir yapı yönetmeliği modellemesi tanımlamaktadır. Önerilen modelleme, Solihin'in (2016) kural sınıflandırmasını esas alarak ve bu kural sınıflandırmasını yeniden düzenleyerek yapı yönetmeliğini tam olarak modelleyebilecek hale getirmektedir. Bu modelleme YBM-temelli otomatik yönetmelik denetleme sürecini kolaylaştırmak için yapı yönetmeliklerini farklı sınıflara ve anlamlandırma koşullarına ayrıştırmaktadır. Önerilen biçimsel modellemeyi yapı yönetmeliğini ayrıştırmak için kullanmak, ilgili yapı yönetmeliğini YBM-temelli otomatik yönetmelik denetleme sistem veya araçlarında temsil etmede etkili bir başlangıç işlemi olarak bulunmuştur. Önerilen modellemenin doğrulaması Ankara İmar Yönetmeliği'nin analizi ve analiz edilen yapı yönetmeliğinin YBM-temelli bir otomatik yönetmelik denetleme aracında uygulanması ile tamamlanmıştır. Yapı yönetmeliğinin önerilen modellemeye göre analizi başarıyla tamamlanmış olsa da uygulama sürecinin sonuçları; yönetmelik kurallarındaki karmaşıklıklar, YBM eksiklikleri, ve/ya denetlem aracı yetersizlikleri nedeniyle bazı kısıtlamalar olduğuna dikkat çekmektedir.
Building designs need to be checked against related building codes and regulations. This control is mainly a manual process done by government professionals. Therefore, it takes enormous amount of time and may lead to many errors. A more sophisticated system is required for checking building codes and regulations. Automated code-checking systems and tools can be used to aid this process with the help of Building Information Modeling (BIM) tools and these systems are started to be used for efficient design checks against building codes. However, building codes are textual documents that contain complex rule structures. Therefore, developing a formal and computer-interpretable building code representation is a challenging task. This thesis describes a formal representation of building codes to help interpreting the rules in computer readable format. The proposed representation utilizes Solihin's rule classification as a baseline, and further modifies it for thoroughly representing the building codes. The representation decomposes the building codes into different classes and interpretability conditions in order to ease the BIM-based automated code-checking process. Utilization of the proposed formal representation to decompose a building code is found as an effective initial process, to represent the related building code in a BIM-based automated code-checking system or tool. The verification of the proposed representation is done through an analysis of Ankara Municipality Housing and Zoning Code as well as implementation of the analyzed building code in a BIM-based automated code-checking tool. Although the analysis of the building code according to the proposed representation is done with success, the results of the implementation process indicates that there are certain limitations that may arise due to code rule complexities, BIM deficiencies, and/or code checking tool restrictions.