Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
325015		Kutadgu Bilig'de metafor / Metaphors in Kutadgu Bilig Yazar:SELCEN KOCA SARI Danışman: PROF. DR. ÇETİN PEKACAR Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı / Türk Dili Bilim Dalı Konu:Dilbilim = Linguistics ; Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin:Anlam bilim = Semantics ; Dilbilim = Linguistics ; Karahanlı Türkçesi = Karakhanid Turkish ; Kutadgu Bilig = Kutadgu Bilig ; Metafor = Metaphor	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2012 309 s.
Bu çalışmanın konusunu Kutadgu Bilig'de yer alan metaforların idrak anlam bilimi teorisine göre değerlendirilmesi ve açıklanması oluşturmaktadır. Çalışmanın giriş bölümü olan birinci bölümünde idrak anlam bilimi kapsamında değerlendirilen metafor; yapı, tür ve diğer özelliklerine göre incelenmiştir. Ardından, Türk dilinin Orta Türkçe döneminin başlangıcı kabul edilen Karahanlı Türkçesi ve edebiyatı hakkında genel bilgiler verilmiş, sonrasında ise Kutadgu Bilig ve yazarı kısaca tanıtılmıştır.Çalışmanın esasını oluşturan üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümlerde ise, Türk dilinin ilk yazılı belgeleri arasında yer alan ve sahip olduğu söz varlığıyla ayrı bir öneme sahip olan Kutadgu Bilig'deki metaforlar, sistematik bir sınıflandırmaya tabi tutularak belirlenmiş, belirlenen bu metaforlar yapı ve anlam bakımından ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde Kutadgu Bilig'deki metaforlar Lakoff-Johnson sınıflandırmasına göre tasnif edilerek incelenirken, dördüncü bölümde metaforlar kullanım alanlarına göre ele alınmıştır. Son bölüm olan beşinci bölümde, Kutadgu Bilig'de yer alan benzetmeler üzerine durulmuş ve bu benzetmelerin metaforla ilişkisi belirtilmiştir.Kutadgu Bilig üzerine art zamanlı bir anlam bilimi incelemesi olan çalışmanın sonuç kısmında, tespit edilen metaforlardan yola çıkılarak, Kutadgu Bilig'in üslubu hakkında yargılara varılmış, ayrıca Türk dilini şekillendiren zihnî ve kültürel faktörlerin rolü belirlenmiştir. Çalışmanın sonunda ise anlam bilimi ve metafor üzerine yapılacak çalışmalarda yararlı olacağı düşüncesiyle Kutadgu Bilig'de tespit edilen metaforların dizini yer almaktadır.
This study is based on metaphors on Kutadgu Bilig and their commentations with regard to cognitive semantics. On the first section, which is the introduction part of the study, the metaphor is scrutinized by it's structure, variety and other features, within the scope of cognitive semantics. Afterwards, Karakhanid Turkish, which is accepted as the beginning of Middle Turkic period, and it's literature is explained in brief, then the writer of Kutadgu Bilig is introduced shortly.On the third, fourth and fifth sections of the study, metaphors that took place in Kutadgu Bilig, which has great importance by being one of the first written examples of Turkish language and having the vocabulary it has, are determined by classifying systematically, and evaluated by their structres and contents broadly. While metaphors are being classified and evaluated according to Lakoff-Johnson's division on the third section, they are approached by their area of using on the fourth section of the study. On the fifth section, which is the latest section of this study, other tropes similitude ise dwelled on and the relations between similitude and metaphor are defined.On the conclusion part, which can be considered as a diachronic semantic research on Kutadgu Bilig, the style of Kutadgu Bilig was tried to be assessed relying on metaphors. Apart from this, the mental and cultural factors which shaped Turkish are determined. On the end of the study, the index of metaphors found on Kutadgu Bilig is placed at the thought of any contribution on semantics and metaphors.