Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
567439		Kafkas İslam Ordusu'nun Azerbaycan'daki faaliyetleri ve Aras Türk Cumhuriyeti / The activities of The Caucasus Islamic Army in Azerbaijan and the Aras Turkic Republic Yazar:SANAN KAZIMOV Danışman: DOÇ. DR. NEJDET GÖK Yer Bilgisi: Necmettin Erbakan Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Tarih Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Aras Türk Hükümeti = Aras Turkish Government ; Azerbaycan = Azerbaijan ; Kafkas İslam Ordusu = Caucasian Islam Army ; Nahçıvan = Nakchivan ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Osmanlı tarihi = Ottoman history ; Türk tarihi = Turkish history	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2019 113 s.
Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru, Rusya'nın savaştan çekilmesiyle Çarlığın diğer bölgelerinde olduğu gibi, Kafkaslarda da hareketlenmeler oldu. Rusya'da, Çar yönetiminin yerine gelen Geçici Hükümet zamanın da, Kafkasya da, bu hükümetin bir parçası olarak iç işlerinde bağımsız, dış işlerinde merkeze bağlı oldu. Fakat, Rusya'da gerçekleşen Bolşevik Devrimi ve sonrasında yaşanan olaylardan sonra, 28 Mayıs 1918 yılında Azerbaycan, bağımsızlığını ilan etti. Azerbaycan, bağımsızlığını ilan ettikten sonra, yeniden yok olmak tehlikesiyle karşı karşıya geldi. Çünkü Sovyetlerin tam desteğini alan Şaumyan yönetimindeki Bakü Sovyet Komiserliği, Azerbaycan Devletini yok etmek için harekete geçmişti. Rus ve Ermeni kuvvetlerinden oluşan Bakü Sovyet Komiserliği, her türlü silahla teçhiz edildiği halde, Azerbaycan halkının, yeni kurulan az sayıdaki eğitimsiz, teçhizatsız ve dağınık Milli Ordusu dışında hiçbir askeri kuvveti yoktu. Durumun vahametini anlayan Azerbaycan Hükümeti, Osmanlı Devletinden yardım istedi. Azerbaycan Cumhuriyeti'nin bu talebi üzerine oluşturulan Kafkas İslam Ordusu, Azerbaycan'a gelmiş ve deyim yerindeyse Azerbaycan'ı yok olmaktan kurtarmıştı. Yaptığı savaşlar ile Azerbaycan Cumhuriyeti'ni yok etmek isteyen Bolşevik Ordusu'nu geri püskürten Kafkas İslam Ordusu, 15 Eylül 1918 yılında Bakü'yü, Ermeni, Rus ve daha sonra, onlara yardıma gelen İngiliz birliklerinden geri almıştı. Ardından, Karabağ'a yönelerek, buradaki Ermeni çetelerini de mağlup eden Kafkas İslam Ordusu'nun faaliyetleri neticesinde, Azerbaycan'a karşı yönelen tüm tehditler bertaraf edilmiştir. Çalışmanın bir diğer konusu ise, Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşından ayrıldıktan sonra Nahçivan ve çevresinde kurulan Aras Türk Cumhuriyeti'nden bahsedilmektedir. Savaştan mağlup olarak ayrılan Osmanlı Devletinin gizli desteğiyle kurulan bu devlet, Ermeni soykırımına maruz kalan Nahçivan ve çevresinde, Ermeniler ile ölüm-kalım mücadelesi vermiştir.
Towards the end of the First World War, with the setback of Russia from the war, there were movements in the Caucasus as in other regions of Tsarism. In Russia, during the time of the Provisional Government, which succeeded the Tsar administration, in the Caucasus, as part of this government, it became independent in its internal affairs and attached to the center in its external affairs. However, after the Bolshevik Revolution in Russia and the subsequent events, on May 28, 1918, Azerbaijan declared its own independence. After declaring its independence, Azerbaijan faced the danger of extinction. The reason for that was the Soviet Commissariat of Baku under Shaumian, who received the full support of the Soviets, took action to destroy the Azerbaijani State. Although the Baku Soviet Commission, which was composed of Russian and Armenian forces, was equipped with all kinds of weapons, the Azerbaijani people had no military force except the few newly established, uneducated and dispersed National Army. Understanding the gravity of the situation, the Azerbaijani government asked for help from the Ottoman Empire. Upon the request of the Republic of Azerbaijan there was formed The Caucasus Islamic Army, which came came to Azerbaijan and saved Azerbaijan from extinction. On September 15, 1918, the Caucasian Islamic Army repulsed the Bolshevik Army, who wanted to destroy the Republic of Azerbaijan with its wars, and took Baku back from the Armenian, Russian and then British troops who helped them. Then, as a result of the activities of the Caucasian Islamic Army, which turned to Karabakh and defeated the Armenian gangs there, all threats against Azerbaijan were eliminated. Another topic of the study is Ottoman Empire, after leaving the First World War the Turkic Republic of Aras which was founded in Nakhchivan and its environs. This state, founded with the secret support of the Ottoman Empire, which left the WWI as defeated, fought for life-or-death struggle with the Armenians in Nakhchivan and in its vicinity.