Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
310133		Tip 1 diyabet yönetiminde sağlığı geliştirme modeli ve tam öğrenme kuramına dayalı eğitimin etkisi / Impact of training based on health promotion model and mastery-learning theory on type 1 diabetes management Yazar:ÇAĞRI ÇÖVENER Danışman: PROF. DR. AYŞE FERDA OCAKÇI Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı Konu:Hemşirelik = Nursing ; Sağlık Eğitimi = Health Education ; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları = Child Health and Diseases Dizin:Diabetes mellitus = Diabetes mellitus ; Diabetes mellitus-tip 1 = Diabetes mellitus-type 1 ; Ergenler = Adolescents ; Sağlık eğitimi = Health education ; Sağlık hizmetleri araştırmaları = Health services research	Onaylandı Doktora Türkçe 2012 208 s.
Kan glukoz düzeyinin kontrol edilmesinde günlük yaşamın planlanması diyabet yönetiminin vazgeçilmez bir parçasıdır. Eğitim, diyabet yönetiminde son derece etkilidir ve metabolik kontrolü iyileştirmektedir. Diyabet eğitimcileri (çocuk hemşiresi, endokrinolog, diyetisyen, psikolog, vb.) diyabet eğitiminde farklı öğretme modelleri/kuramları kullanmaktadırlar. Ergene özel öğretim yöntemleri kullanılmadığında da diyabet yönetiminin olumsuz etkilendiği düşünülmektedir. Araştırmada ?Sağlığı Geliştirme Modeli (SGM)? ve ?Tam Öğrenme Kuramı? temellendirilmiş diyabet eğitiminin 13-17 yaş ergenlerin diyabet yönetimindeki etkinliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma yarı deneysel olup tek grupta ön test-son test düzeni şeklinde, Bakırköy Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Endokrin ve Metabolizma Polikliniği'nde 13-17 yaş arasındaki 36 tip 1 diyabetli ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında Diyabetli Ergeni Tanılama Formu, Metabolik Kontrol Ölçüm Formu, Ünite İzlem Testleri, Tip 1 Diyabet Değerlendirme Formu, Diyabet Davranış Değerlendirme Ölçeği, Genelleştirilmiş Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. SGM ve Tam Öğrenme Kuramına temellendirilerek oluşturulan Tip 1 Diyabet Yönetim Modeli doğrultusunda toplam 16 günde interaktif eğitim verilmiştir. Her ünitenin sonunda ünite izlem testleri uygulanmıştır. Testten %70'in üzerinde başarı gösterenler bir sonraki üniteye devam etmişlerdir. Eğitim sonrasında ergenlerin diyabet yönetim becerileri (p=0,000) ve öz yeterlilik düzeyleri (p=0,002) gelişmiştir. Bu becerilerin sorumluluğunu alma düzeylerinde değişiklik olmamıştır (p=0,958). Eğitim sonrası 3. ayda ergenlerin HbA1c düzeyleri %7,5'in altında olmasa da düşüş göstermiştir (p=0,035). Eğitim sonrası ergenlerin diyabet bilgi düzeyleri artmıştır (p=0,000). Tip 1 Diyabet Yönetim Modeli doğrultusunda verilecek eğitimler, tip 1 diyabetli ergenlerin diyabet yönetimlerini geliştirmeleri için etkin bir model olarak önerilebilir. Böylelikle diyabet hemşireleri düzenledikleri eğitim programlarını belli bir standart çerçevesinde oluşturabileceklerdir.
Planning the daily life in controlling blood glucose levels is an integral part of the diabetes management. Training is very effective for diabetes management and improves metabolic control. Diabetes trainers (paediatric nurses, endocrinologist, dietician, psychologist, etc.) use a variety of training models/theories. The diabetes management is considered to be adversely affected when adolescent specific training methods are not used. The purpose of the study was to determine effectiveness of diabetes training based on ?Health Promotion Model (HPM)? and ?Mastery-Learning Theory? on adolescents between the ages of 13-17. The study was a quasi-experimental pre test-post test design in one group and conducted on 36 type 1 diabetes patients between the ages of 13-17 at Bakırköy Maternity and Paediatrics Training and Research Hospital, Paediatric Endocrinology and Metabolism Policlinic. Assessment Form for Adolescent with Diabetes, Metabolic Control Form, Formative Tests, Evaluation Form for Type 1 Diabetes, Diabetes Behaviour Rating Scale, and General Self-Efficacy Scale were used to collect data. Interactive training was given for 16 days in total using Type 1 Diabetes Management Model based on HPM and Mastery-Learning Theory. Unit follow-up test were carried out at the end of each unit. Subjects achieving a success rate over 70% proceeded to the next unit. After the training, diabetes management skills (p=0.000) and self-sufficiency levels (p=0.002) of adolescents were improved. No improvement was observed in levels of taking the responsibility of skills (p=0.958). After 3 months following the training, HbA1c levels of the adolescents decreased although not lower than 7.5% (p=0.035). Diabetes knowledge of adolescents were increased after the training (p=0.000). Training programs based on Type 1 Diabetes Management Model may be suggested as an efficient model for adolescents with Type 1 Diabetes to improve their diabetes management skills. Thus, diabetes nurses will be able to form training programs they arrange within the framework of a specific standard.