Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
153315		An innovative methodology and structural analysis for relocation of historical masonry monuments: A case study in Hasankeyf / Tarihi yığma anıtların başka bir yere taşınması üzerine bir yöntem ve bu yöntemin yapısal analizi: Hasankeyf'de örnek bir uygulama Yazar:İPEK NEŞE ŞENER Danışman: DOÇ. DR. İHSAN ÜNAY Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Mimarlık Ana Bilim Dalı Konu:Mimarlık = Architecture Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2004 167 s.
Geçmişle günümüz arasında güçiü bir bağ oluşturmak için çok önemli bir role sahip olan tarihi anıtlar mimari mirasımız ve kültürel kimliğimizin en değerli temsilcileridir. Bu anıtiar orijinal özelliklerine sadık kalınarak ya da mümkün olduğu kadar az değişiklik yapılarak kendi yerlerinde korunmalıdır. Fakat, doğal tehlikeler ya da insanların neden oiduğu zararlar tarihi anıtların yaşamlarını sürdürebilmeleri açısından ciddi bir risk oluşturmaktadır. Bu nedenle bazı anıtlar sadece güçlendirilerek korunabilirken bazılarının bulunduğu yerden başka bir yere taşınması kurtarılmaları için tek çözümdür.Bu çalışmada, tarihi yiğma yapıların bütünlüğünün bozulmadan taşınabilmesi için genel hatlarıyla yeni bir metot geliştirilmiştir. Özellikle diğer iki boyutuna göre yüksekliği fazla olan (ince uzun) tarihi yapılara uygulanmak üzere önerilen bu metotta, yapının parçalara ayrılmadan belli bir yatay seviyeye kadar eğilerek taşınması amaçlanmıştır. Yığma taş ve tuğla yapı malzemesi çok kırılgan bir yapıya sahip oiduğu için, eğme sırasında ortaya çıkacak çekme kuvvetlerine karşı güçlenmesi amacıyla dıştan sarılan öngerme kabloları kullanılmıştır. Birçok uygarlığa beşiklik etmiş bir yer olan Hasankeyf, Ortaçağ döneminden bugünlere kadar ayakta kalmış, Türkiye'de, Mezopotamya bölgesinde bulunan etkileyici bir şehirdir. Ne yazık ki, bu nadir miras, proje iptal edilmediği takdirde, Ilısu Barajı'nın suları altında kalacaktır. Bu nedenle, Hasankeyf'de bulunan yığma bir minare bu çalışma için örnek seçilmiştir. Yapı malzemesi homojen bir malzeme dağılımı göstermediği için, önerilen metodun geçerliliğini ve etkinliğini değerlendirmek amacıyla güçlü bir analitik modeileme aracı olan Sonlu Elemanlar Analizi yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak, bu metodun tarihi yığma yapıların taşınması ve yeniden yerleştirilmesi için başarılı bir şekilde uygulanabilir olduğu doğrulanmıştır. Anahtar Kelimeler: Tarihi Anıtlar, Yığma Yapı Sistemleri, Tarihi Yapıların Taşınması ve Yer Değiştirmesi, Güçlendirme, Öngerme, Sonlu Elemanlar Analizi, Hasankeyf
Historical monuments are the most invaluable reflections of our architectural heritage and cultural identity, both of which have significant roles to create a strong link between the past and the present. They should be conserved in their own settings with their original characteristics or with as minimum changes as possible. However, natural or man-made hazards cause a serious risk for the survival of historical monuments. While some of them require to be strengthened only, some should be relocated to a new site since there are no means to save them without transporting.In this study, an innovative methodology is developed in a general sense for transporting historical masonry monuments without destructing their unity. In the proposed methodology, which is applicable especially to the slender historical structures, it is aimed to transport the structure by tilting it up to a horizontal ground level without dismantling into pieces. Due to the fact that masonry is a very brittle material, externally located prestressed cables are used to strengthen the structure against tension forces, which occur at the time of tilting. Hasankeyf, which is the cradle of various civilizations, is an impressive medieval city located in Mesopotamia region in Turkey. Unfortunately, this unique heritage will be flooded by the reservoir of Ilisu Dam unless the project is cancelled. Therefore, a masonry minaret located in Hasankeyf is selected as a case for this study. Because of the non-homogeneous characteristics of the structural material, Finite Element Method, as a powerful analytical modeling tool, is used in order to evaluate the validity and effectiveness of the proposed methodology. Finally, it is certified that this methodology is successfully applicable for the relocation of historical masonry monuments. Keywords: Historical Monuments, Masonry, Transportation and Relocation of Historical Structures, Strengthening, Prestressing, Finite Element Analysis, Hasankeyf