Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
316213		Antalya Boğazkent'te kuyrukkakan türlerinin (Oenanthe spp.) konaklama ekolojisi ve göç stratejilerinin araştırılması / Stopover ecology and migration strategies of wheatear species (Oenanthe spp.) at Boğazkent Antalya Yazar:HAKAN KARAARDIÇ Danışman: PROF. DR. ALİ ERDOĞAN Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin:	Onaylandı Doktora Türkçe 2012 127 s.
Türkiye'de ötücü kuşlar ve göç hareketleri ile ilgili çalışmalar son yıllarda artmaya başlamıştır. Türkiye üç kıtayı birleştiren coğrafi konumu ve iki önemli göç yolunun üzerinden geçmesi nedeniyle kuş göçü açısından son derece önemli olmasına karşın türlerin konaklama ekolojileri ile ilgili sınırlı bilgiler mevcuttur. Dünyada da gerek göç davranışlarının anlaşılması gerekse alanların koruma statülerinin belirlenmesi amacıyla göçmen türlerin konaklama ekolojilerinin araştırılmasına yönelik çalışmalar her geçen gün artmaktadır. Bu çalışma, Kuyrukkakan (Oenanthe spp.) türlerinin konaklama ekolojileri ve göç stratejilerini araştırmak amacıyla 2009 ve 2010 yılları ilkbahar (Mart-Mayıs) ve sonbahar (Ağustos- Ekim) dönemlerinde Boğazkent'te (Serik/ Antalya) gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kuşların yakalanmasında kapanlar kullanılmış, yakalanan kuşlar aluminyum ve renkli plastik halkalarla halkalanmış, konaklama sürelerinin ve ağırlık değişimlerinin tespit edilebilmesi amacıyla doğal ortamda terazi üzerine bir kefe içinde canlı Unkurdu (Tenebrio molitor) larvaları kullanılarak kuşların tekrar yakalanmasına gerek kalmaksızın ağırlık değişimleri kaydedilmiştir. Yakalanan kuşların kanat ve el uçma tüy uzunlukları ölçülmüş, ağırlıkları tartılmış ve yağ-kas miktarları belirlendikten sonra serbest bırakılmıştır. Araştırmada Kuyrukkakan türlerinden Kuyrukkakan (Oenanthe oenanthe), boz kuyrukkakan (O. isabellina), Karakulaklı kuyrukkakan (O. melanoleuca), Çöl kuyrukkakanı (O. deserti) ve Aksırtlı kuyrukkakan (O. finschii) gözlenmiş ve yakalanmıştır. Bunlardan kuyrukkakan, Boz kuyrukkakan ve Karakulaklı kuyrukkakan türlerinin ilkbahar ve sonbahar göç fenolojileri hesaplanmıştır. Buna göre, kuyrukkakanlar Mart başlarında bölgeye gelmeye başlayarak Nisan sonunda ilkbahar, eylül başlarında bölgeye gelmeye başlayarak Ekim sonunda sonbahar göç hareketlerini bölgede tamamlamaktadır. Aynı türlerin 2009 ve 2010 yılları konaklama süreleri ve ortalamaları hesaplanmıştır. İlkbaharda Kuyrukkakan ort 1.80 gün, Boz kuyrukkakan ort 2.31 gün ve Karakulaklı kuyrukkakan ort 2.14 gün konaklamış ve Kuyrukkakan ort 0.040, Boz kuyrukkakan ort 0.025 ve Karakulaklı kuyrukkakan ort 0.031 yakıt yükü artışı olmuştur. Sonbaharda ise Kuyrukkakan ort 3.88 gün, Boz kuyrukkakan ort 4.67 gün ve Karakulaklı kuyrukkakan ort 2.56 gün konaklamış ve Kuyrukkakan ort 0.071, Boz kuyrukkakan ort 0.079 ve Karakulaklı kuyrukkakan ort 0.03 yakıt yükü artışı olmuştur. Çalışmada ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde konaklama süreleri ve yakıt yükü artışları açısından türler arası önemli bir farklılık olmamasına karşın, ilkbahardaki konaklama süreleri ve yakıt yükü ile sonbahar dönemindeki konaklama süreleri ve yakıt yükü arasında farklılık vardır. Bu nedenle, Türkiye'de öncelikle Akdeniz kıyı şeridinde yer alan ve kuşlar için beslenme ve konaklama alanları ile diğer bölgelerde yer alan ve yine başta göçmen kuşların göç dönemlerinde yoğun olarak kullandıkları önemli sulak alanların büyük hassasiyetle korunması gerekmektedir.ANAHTAR KELİMELER: Ekoloji, göç, konaklama, kuyrukkakan, Oenanthe spp.
Recent years, studies on songbirds and their migrations increased in Turkey. Although Turkey has important geographical position to connecting three continents and two important migration ways, there is restricted information about migratory species and their stopover ecology. On the other hand, there is an increase on studies about migratory birds and to determine the protection statues of natural areas. The aim of this study was to understand the stopover ecology and migration strategies of Wheatear species (Oenanthe spp.) at Boğazkent (Serik/Antalya). In this styudy, birds were captured with spring nets, captured birds were ringed with aluminium and color rings and used meal worms (Tenebrio molitor) to determine the stopover durations and mass differences of caught birds. The wing and primaries were measured, mass weighed, determined fat and muscle scores.As a result, Northern Wheatear (Oenanthe oenanthe), Isabelline Wheatear (O. isabellina), Eastern Black-eared Wheatear (O. melanoleuca), Desert Wheatear (O. deserti) ve Finsch?s Wheatear (O. finschii) were observed and captured. Northern Wheatear, Isabelline Wheatear and Eastern Black-eared Wheatear?s spring and autumn migration phenologies were calculated. So, Wheatears started their spring migration at beginning of March and finish end of April, autumn migration start beginning of September and finish at the end of October. Northern Wheatear stayed in spring 1.80 days, Isabelline Wheatear 2.31 days and Eastern Black-eared Wheatear 2.14 days, Northern Wheatears? DFL 0.040, Isabelline Wheatear 0.025 and Eastern Black-eared Wheatear 0.031, respectively. Northern Wheatear stayed in autumn 3.88 days, Isabelline Wheatear 4.67 days and Eastern Black-eared Wheatear 2.56 days, Northern Wheatears? DFL 0.071, Isabelline Wheatear 0.079 and Eastern Black-eared Wheatear 0.03, respectively.There is no differences between species about their stopover durations and mass difference on both spring and autumn migration periods. On the other hand, between spring and autumn, there is significant differences about their stopover durations and mass difference. For this reason, all the coast line of south Turkey, in which important stopover sites for migrants and also the wetlands in other regions of Turkey that are so important for migratory birds especially in migration periods must be protected sensitively. Besides, there is relatively restricted data about stopover ecologies of different species to determine and protect the important areas and also to understand their migration behaviors.KEY WORDS: Ecology, migration, Oenanthe spp., stopover, wheatear.