Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
119322		A Computational interface for syntax and morphemic lexicons / Sözdizim ve biçimbirimsel sözlükler için berimsel arayüz Yazar:RUKET ÇAKICI Danışman: DOÇ. DR. CEM BOZŞAHİN Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control Dizin:Biçimbirim = Morpheme ; Doğal dil işleme = Natural language processing ; Sözlük = Dictionary	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2002 79 s.
SÖZDİZİM VE BİÇİMBİRİMSEL SÖZLÜKLER İÇİN BERİMSEL ARAYUZ Çakıcı, Ruket Yüksek Lisans, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Tez Yöneticisi: Assoc. Prof. Dr. Cem Bozşahin Eylül, 66 sayfa Biçimbilim bileşeninin dil yapısı içindeki yeri ve görevi dilbilimde halen tartışma konusudur. Sözdizim ve biçimbilimdeki parantezleme çelişkileri ve çekim ek lerinin öbeksel kapsamı olarak bilinen olgular biçimbilim ve semantik arasında bir problem olduğunun göstergesidir. Sözdizim ve biçimbilim arasındaki bu çelişkilerin kökeni anlambilimdir fakat bu, biçimbilim çalışmalarında çoğunlukla gözardı edilir. Bozşahin (2002a) buna çözüm olarak CCG çözümleyici ile bir likte kullanılacak olan biçimbirimsel bir sözlük önermiştir. Bu çözümleyici par alel bir şekilde sözdizimsel ve semantik yapıyı oluşturur. Fakat biçimdizimsel ve fonolojik yapıların analizi için bir sistem olmaması, yalnızca yükü sözlüğün üzerine yıkmakla kalmayıp çözümlemeye kadar korunması gereken belirsizliği de engeller. Bu çalışmada bir biçimbilim çözümleyicisi, morfosentaktik ve se mantik bilgileri ile birlikte biçimbirim listesini çözümleyiciye gönderir. Amaç, Bozşahin'de (2002a) verilen 3 değişik mimariyi sözlük, biçimbilim ve sözdizim arasındaki ilişki açısından karşılaştırmaktır. Sonuç olarak modüler bir sistem elde edilirken, sözdizim ve semantiğin şeffaflığı ilkesi de korunmuş olur.Anahtar Kelimeler: Doğal dil işleme, morfosentax, biçimbilim, sözlük, CCG, berimsel dilbilim
ABSTRACT A COMPUTATIONAL INTERFACE FOR SYNTAX AND MORPHEMIC LEXICONS Çakıcı, Ruket M.Sc, Department of Computer Engineering Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Cem Bozşahin September, 66 pages The role and the place of the morphology component in language faculty is still a point of debate in linguistics. The bracketing mismatches in syntax and mor phology and the phrasal scope of morphemes provide evidence for the existence of a problem for morphology and semantics. In fact, the mismatches in syntax and morphology have semantic basis, which is largely ignored in studies of inflec tional morphology. A possible solution to this problem is proposed by Bozşahin (2002a), which provides a purely morphemic lexicon and a CCG parser, that con structs syntactic constituents in parallel to semantic interpretations. However, the lack of a mechanism to handle morphotactics and morphophonemics not only puts a burden on lexicon by having all allomorphs of the same morpheme as sep arate lexical entries, but also prevents the ambiguity which must be perserved until interpretation. In this study, a morphological analyzer which provides the morphemic parser with a stream of morphemes together with their morphosyn- tactic and semantic categories is presented. The objective is to compare the three different architectures of lexicon-morphology-syntax interface (Bozşahin, m2002a). As a consequence, a modular system is proposed, and the coverage of the combinatory morphemic lexicon on transparent correspondence of mor- phosyntax and semantics is maintained. Keywords: NLP, morphosyntax, morphology, lexicon, CCG, computational lin guistics IV