Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
512289		Diyabet hastalarına sağlık inanç modeli doğrultusunda verilen eğitimin hastaların sağlık inancına, öz etkililik algısına ve karar verme düzeyine etkisi: Bakım etiği boyutuyla / The effect of education given to patients with diabetes in line with health belief model on their health belief, perception of self-efficacy and decision making level in the framework of ethics of care Yazar:MERVE AYDOĞAR Danışman: DOÇ. DR. GÜLAY YILDIRIM Yer Bilgisi: Cumhuriyet Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Hemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı Konu:Hemşirelik = Nursing Dizin:Diabetes mellitus = Diabetes mellitus ; Etik-tıbbi = Ethics-medical ; Hasta eğitimi = Patient education ; Hemşirelik = Nursing ; Hemşirelik bakımı = Nursing care ; Karar verme = Decision making ; Sağlık inanç modeli = Health belief model ; Öz yeterlilik = Self-efficacy ; Öz yeterlilik algısı = Self-efficacy belief ; İnançlar = Beliefs	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2018 114 s.
Bu araştırma bakım etiği çerçevesinde diyabet hastalarına sağlık inanç modeli doğrultusunda verilen eğitimin hastaların sağlık inancına, öz etkililik algısına ve karar verme düzeyine etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma tek gruplu yarı deneysel niteliktedir. Yürütülen çalışmada güç analizi sonucu örnekleme 30 birey alınmıştır. Veriler Hasta Tanıtım Formu, Diyabet Hastalarında Sağlık İnanç Modeli Ölçeği, Diyabet Yönetimine İlişkin Öz Etkililik Ölçeği ve Melbourne Karar Verme Ölçeğiyle toplanmıştır. Ölçekler uygulandıktan sonra bireylere diyabet eğitimi verilmiştir. Eğitimden 21 gün sonra ölçekler yeniden aynı bireylere uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde Kolmogorov Smirnov, Varyans Analizi, TukeyTesti, Kolerasyon Analizi kullanılmıştır ve yanılma düzeyi 0,05 olarak alınmıştır. Bireylerin sağlık inanç modeli ölçeği, öz etkililik ölçeği ve karar verme ölçeği puan ortalamaları arasında eğitim sonrasında eğitim öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p= 0,001). Verilere göre diyabet hastalarında sağlık inanç modeli ölçeği ile diyabet yönetimine ilişkin öz etkililik ölçeği arasında ve öz etkililik ölçeği ile karar verme ölçeği arasında orta düzeyde anlamlı pozitif bir ilişki saptandı (r= 0,638 p= 0,001). Sağlık inanç modeli ölçeği puan ortalamaları yüksek olan katılımcıların diyabet yönetimine ilişkin öz etkililik düzeyleri artmakta, öz etkililik düzeyleri arttıkça hastalar daha yüksek öz saygı ile karar almaktadırlar. Hemşirelik uygulamalarında sağlık inanç modelinin yaygın kullanımı bakım etiği çerçevesinde artırılmalıdır.
This research was conducted to determine the effect of education given to patients with diabetes in line with health belief model on their health belief, perception of self-efficacy and decision making level in the framework of ethics of care. The research is semi-experimental with a single group. In the study conducted, 30 individuals were sampled as a result of the power analysis. The data were collected using the Patient Presentation Form, the Health Belief Model: Evaluation of a Diabetes Scale, the Diabetes Management Self-efficacy Scale and the Melbourne Decision Making Questionnaire. Diabetes education was given to individuals after scales were applied. After 21 days of education, the scales were reapplied to the same individuals. Kolmogorov Smirnov, Variance Analysis, Tukey Test, and Correlation Analysis were used in the evaluation of the data, and the level of error was taken as 0.05. There was a statistically significant difference between health belief model scale, self efficacy scale and decision making scale mean scores accordingto before and after education (p=0.001). There was a moderately significant positive correlation between self-efficacy and decision making scales and between health belief model and self-efficacy scales (r=0.638 p=0.001). Diabetes management self-efficacy levels of participants with higher mean scores of the health belief model scale increase and as self-efficacy levels increase, patients make decisions with higher self-esteem. In the nursing practice, the widespread use of the health belief model should be increased within the framework of ethics of care.