Tez No İndirme Tez Künye Durumu
384141
NATO'nun Kosova'ya müdahalesi ve "insani müdahale" kavramından "koruma sorumluluğu"na geçiş / NATO intervention in Kosovo and the transition of "humaniatarian intervention" into "responsibility to protect"
Yazar:ZEYNEP SELİN ACAR
Danışman: YRD. DOÇ. ALTUĞ GÜNAL
Yer Bilgisi: Ege Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Konu:Uluslararası İlişkiler = International Relations
Dizin:Askeri müdahale = Military intervention ; Birleşmiş Milletler = United Nations ; Koruma tedbirleri = Protection measures ; Korunma = Protection ; Kosova = Kosovo ; NATO = North Atlantic Treaty Organisation ; Önleyici müdahale = Preventive intervention ; İnsani müdahale = Humanitarian intervention
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
189 s.
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin dağılmasından sonra, 1998-1999'da Yugoslavya birlikleri ile Kosovalı Arnavutların milis güçleri KKO, arasında bir iç savaş başladı. Savaş sırasında, Sırp güvenlik güçleri ve polisleri tarafından yapılan etnik temizlik ve şiddet ile KKO'nun artan saldırıları, 24 Mart 1999'da başlayan ve 78 gün süren NATO'nun müdahalesine yol açtı. İnsani gerekçelerle yapıldığı öne sürülen müdahale, özellikle Ruanda'da 1994'te yaşanan soykırıma sessiz kalınmasının pişmanlığının etkisiyle yapıldı. 1995'te Srebrenitsa'da yaşanan etniz temizliğe müdahalede geç kaldığı yönünde eleştiriler alan uluslararası toplum, bu kez Kosova'da da aynı şeylerin yaşanmaması için harekete geçti. Ancak BM Şartı'nın 51. maddesi uyarınca BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) onayına ihtiyaç duyulan güç kullanımının, onay olmaksızın gerçekleşmesi; uluslararası hukuk kuralı haline gelmemiş "insani müdahale" kavramı üzerine halihazırda yapılan tartışmaları arttırdı. Bu çalışmada öncelikle, insani müdahalenin eksik olduğu yönlerin bulunabilmesi için "insani müdahale" kavramı açıklandı. Sonrasında, Kosova'nın savaşla sonuçlanan tarihsel arka planı anlatıldıktan sonra, Kosova Savaşı ve NATO'nun müdahalesinin yapısı açıklandı. İnsani müdahalenin eksikliklerini gidermek amacıyla 1999 NATO müdahalesinden sonra oluşturulan Koruma Sorumluluğu Raporu da incelenerek; oluşturulan net kriterler ortaya kondu. Bu kriterlerin NATO'nun Kosova müdahalesine uygulanmasıyla da, NATO'nun 1999 Kosova müdahalesinin yarattığı aksaklıkların Koruma Sorumluluğu'nun daha net kurallar oluşturarak ortaya çıkmasındaki etkisi gösterildi. Anahtar Kelimeler: insani müdahale, Kosova, BM, NATO, koruma sorumluluğu
After collapse of SFRY, civil war started in 1998-1999 between Yugoslav forces and Kosovar Albanian guerilla fighters, KLA. Ethnic cleansing and increasing violence against Kosovar Albanians by Serbian security and police forces, together with attacks by KLA caused 78-days-length NATO intervention started in March 24, 1999. The intervention argued to be humanitarian motivated had started as an affect of the regret of being remained silent to the genocide occurred in Rwanda in 1994. Moreover, international society which was criticized for being late to the ethnic cleansing in Srebrenica in 1995 activated in order to prevent same situations in Kosovo. However, the use of force lawfully requiring UN Security Council's (UNSC) approval according to article 51 of UN Charter had made without referring approval and this increased the present discussions on the concept of "humanitarian intervention" which had not become a rule of international law. In this study, first of all, it is explained the concept of "humanitarian intervention" in order to reveal the deficiencies of the concept. Followingly, after presenting the historical background of Kosovo that ended in war, the 1998-1999 Kosovo War and NATO's intervention are asserted. Together with examining the Responsibility to Protect (RtoP) Report created after 1999 NATO intervention in Kosovo in order to eliminate the mentioned deficiencies of humanitarian intervention, it is put forth the clear criterion of RtoP. In the end, by applying those criterion to 1999 NATO's intervention in Kosovo, it is showed the effects of this intervention's deficencies to the creation of RtoP to form more explicit rules. Key Words: humanitarian intervention, Kosovo, NATO, UN, responsibility to protect, RtoP