Tez No İndirme Tez Künye Durumu
144193
Deliorman (Bulgaristan) Türk sözel kültüründe geçiş törenleri / The rites of passge in Deliorman (Bulgaria) Turkish culture
Yazar:ZEHRA KADERLİ
Danışman: PROF. DR. DURSUN YILDIRIM
Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı / Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
Konu:Halk Bilimi (Folklor) = Folklore ; Sosyoloji = Sociology ; Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
490 s.
Deliorman (Bulgaristan) Türk Sözel Kültüründe Geçiş Törenlerini ve bu törenlerin geçmişten günümüze kadar geçen süreçte hangi sosyo-kültürel şartlara bağlı olarak icra yapı ve unsurlarında ne gibi değişim ve dönüşümlerin meydana geldiğim ortaya koymak amacıyla hazırlanan bu çalışma giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Giriş kısırımda araştırma ve incelemenin teorik çerçevesi, sınırlan ve alana karşı Bulgaristan aydınlarının ideolojik yaklaşımları ve Türkiye aydınlarının bakış açısı hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde, inceleme alanını oluşturan Deliorman bölgesindeki Türk varlığının tarihî geçmişi ve yüzyıllardır burada yaşamakta olan Türk topluluklarının kökeni, bu konuda ileri sürülmüş olan tarihî ve etnolojik teoriler bağlamında ele alınmıştır. İkinci bölümde, Deliorman bölgesinin fizikî ve coğrafî çevresi tasvir edilmiştir. Üçüncü bölümünde, Deliorman bölgesinin beşerî ve ekonomik yapısı hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde Deliorman Türk Sözel Kültürü bağlamında icra edilen geçiş törenleri ele alınmıştır. Geçiş Törenleri içinde sırasıyla, Doğum, Ad Verme ve Erginleme Ritüelleri; Sünnet; Askere Gönderme ve Asker Karşılama Törenleri; Hatim İndirme, Hafızlık ve Hacılık Törenleri; Evlenme ve Ölü Gömme- Yas Töreni incelenmiştir. Törenlerin her biri eşzamanlı ve çok zamanlı boyutta, 1950 öncesinde, 1950 sonrasında ve günümüzde icra edilen gösterimleri olarak ele alınmış ve törenlerde icra edilen unsurların sosyo-kültürel şartlara bağlı olarak zamanla gösterdiği değişim ve dönüşümler bütüncül bir bağlamda analiz edilmiştir.
This study which consists of an introduction and four sections has been prepared in order to reveal The Rites of Passage in Deliorman Turkish Culture and what sorts of changes and transformations have happened to occur in the performance, structure and the elements of these ceremonies, related to what sorts of social-cultural conditions in the period from the past to the present. In the introduction section, the theoretical frames and bourders of this dissertation and what the ideological approaches of Bulgarian and Turkish specialists to the research field are have been explained. In the first section of the study the historical past of the Turkish presence in Deliorman region, which composes the restricted research field of the subject, and the origions of the Turkish communities that have been living there for centuries were handled in the context of historical and ethnological theories put forward in that subject. In the second section the information about the physical surroundings of Deliorman region and the geographical location have been mentioned. And in the third section the information related to social and economical structure of the region has been given. In the fourth section of the study the Rites of Passsage which were performed in the context of Turkish culture have been handled. In the Rites of Passage: The Birth, The Rituals of Giving Name and Initiation; The Circumcision Feast; The Ceremonies of Seeing Off the Soldiers and Meeting Them Back; Religious Passage Ceremonies; The Wedding and Funeral and Mourning Ceremonies have been examined. Each ceremonie is isochronal and in the polychronal dimensions they were handled as the projections performed before and after 1950 and today. The changes and transformations, which the elements performed in ceremonies have realised in time depending on the social-cultural circumstances, have been analyzed in a potalitarian context.