Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
163942	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Afyon bölgesi mandalarında laktasyon sürecinde subklinik mastitis olgularının değerlendirilmesi / The evaluation of subclinical mastitis during lactation period in water buffaloes in Afyon region Yazar:ERHAN ÖZENÇ Danışman: PROF.DR. RIFAT VURAL Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Doğum ve Jinekoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı Konu:Veteriner Hekimliği = Veterinary Medicine Dizin:	Onaylandı Doktora Türkçe 2005 90 s.
67 ÖZET Afyon Bölgesi Mandalarında Laktasyon Süresince Subklinik Mastitis Olgularının Değerlendirilmesi Bu çalışmada, Afyon bölgesi mandalarında çevresel ve yetiştirme faktörleri dikkate alınarak subklinik mastitis olgularının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Kocatepe Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü elinde bulunan mandalar (n=40) ve aile tipi işletmelerden seçilen mandalar (n=31) olmak üzere toplam 71 baş manda (281 meme lobu) üzerinde yürütüldü. Resmi işletmede bulunan mandalar yaz aylarında meraya dayalı besleme, yonca, şeker pancarı ve kesif yem karışımı ile beslenirlerken kış aylarında sorgum silajı, sap, yonca ve kesif yeme dayalı bir besleme programı uygulanıyordu. Aile tipi işletmelerde bulunan mandalara yaz aylarında meraya dayalı besleme, kepek, arpa ezmesi, kuru ot ve saman karışımına dayalı besleme uygulanırken kış aylarında bunlara ilave olarak yeme silaj ilave ediliyordu. Çalışmada kullanılan mandaların süt verimleri 180-1580 kg/laktasyon arasında, laktasyon süreleri 82-390 gün arasında değişmekteydi. Resmi ve aile tipi işletmede bulunan mandalar sonbahar ve kış aylarında ahırlarda bağlı, bahar ve yaz aylarında ise serbest olarak dolaşıyorlardı. Çalışma uygulamalarını takiben, mandalardan aylık periyotlar ile 9 ay süresince Kaliforniya Mastitis Test (CMT), Somatik hücre sayısının (SHS) belirlenmesi ve bakteriyolojik değerlendirme amacıyla toplam 1637 süt örneği alındı. Daha sonra süt örnekleri laboratuarda aerobik bakteriler yönünden değerlendirildi ve SHS mikroskobik yöntemle belirlendi. Çalışma süresince Afyon bölgesine düşen ortalama yağış miktarı (mm) ve ortalama rüzgar hızı (m/saniye) aylık olarak değerlendirildi. Subklinik mastitisler; mandaların meme loblarmda mevsim bazında %2,23 ile %8,98 oranlan arasında gözlenirken, CMT (Ş) ve CMT (+) meme loblarmda anılan mastitisin oluşumuna yol açan en önemli etkenin %9,71 oranıyla S. aureus olduğu gözlendi. SHS ile CMT, SHS ile mikrobiyolojik üreme ve CMT ile mikrobiyolojik üreme arasında pozitif bir korelasyon olduğu tespit edildi. Bununla birlikte çalışma periyodunca SHS'nin ortalaması 166.713 ± 663.389 olarak hesaplandı. Çalışmada laktasyonun ilk 4 aylık döneminde CMT (+) meme loblarmda bakteriyel üremenin yüksek olduğu, laktasyonun 5. ayından itibaren ise üremede bir azalma olduğu saptandı. Beşinci laktasyonun ve 7 yaşın üzerindeki mandalarda CMT pozitif meme loblarında mikrobiyolojik üremenin diğer dönemlere göre önemli düzeyde yüksek olduğu belirlendi.68 Çalışma süresince sobklinik mastitisler bölgesel yağış oranının en fazla olduğu ilkbahar aylarında diğer aylara kıyasla daha yüksek oranda belirlendi. Çalışma süresince makina ile sağılan mandalarda CMT (+) skor gösteren meme lobu oranının ve bu meme loblarındaki SHS'nin el ile sağılan meme loblarına göre yüksek olduğu saptandı. Çalışmada manda sütlerinden izole edilen etkenlere karşı in vitro ortamda en etkili antibiyotiğin %92 duyarlılıkla Amoksasilin + Klavulonik asit olduğu gözlendi. Genel sonuç olarak, manda sütlerinden üreyen etken sayısının sağmal ineklere göre oldukça düşük oranda bulunduğu ve insan sağlığı açısından önemli bir avantaj sağladığı belirlendi. Bununla birlikte Afyon bölgesinde yağışın en yüksek olduğu dönemlerde, laktasyonun ilk 4 aylık döneminde, 5. laktasyon periyodunu aşan veya 7 yaşın üzerindeki mandalarda ve makina ile sağun yapılan mandalarda süt kalitesinde önemli oranda azalma olduğu tespit edildi. Anahtar Sözcükler: Etiyoloji, Kaliforniya mastitis test, manda, somatik hücre sayısı, subklinik mastitis
69 SUMMARY The Evaluation of Subclinical Mastitis During Lactation Period in Water Buffaloes in Afyon Region. The aim of the this study was the evaluate of the subclinical mastitis in water buffaloes in Afyon region with regard to enviromental and breeding factors. This study was carried out on 71 buffaloes (281 mammary quarters) that were either located in the Kocatepe Agriculture Research Institute (n=40) or in family type herds (n=31). The buffaloes that were located in the institute were at pasture during summer season, where they were supplemented with clover, sugar-beef tops and concentrates. Winter feed of these buffaloes consisted of sorghum silage, straw, clover and concentrates. The buffaloes that were kept family type herds were supplemented with bran, crushed barley, dried grass and in straw while they were at pasture in summer. Maize silage replaced pasture in these buffaloes during winter. Total milk yield and duration of lactation ranged between 180-1580 kg/lactation and 82-390 days, respectively. The buffaloes were kept tied individually in a shed during autumn and winter while they were kept in a loose housing system during spring and summer. A total of 1637 milk samples were collected for California Mastitis Test (CMT), Somatic cell count (SCC) and bacteriological examinations every month for 9 months. Bacteriological examination included aerobic bacteria and somatic cells were counted via microscopical method. Average rainfall (mm) and average wind speed (m/second) records in Afyon region were evaluated during study period. Monthly subclinical mastitis incidence ranged between %2,23 and %8,98. S. aureus was the most encountered microorganism (%9,7 1). Positive correlation were obtained between SCC and CMT scores, SCC and microbiological growth and CMT scores and microbiological growth. In addition to mean SCC was 166.713 ± 663.389. Microbiological growth rate was high in CMT (+) mammary quarters in first 4 months of lactation and declined after 5* month of lactation. Microbiological growth rate was high in CMT (+) mammary quarters after 5th lactation and age of 7. Subclinical mastitis incidence was higher in spring months in which regional rainfall rate is highest.70 The ratio of CMT (+) mammary quarters and SCC of these quarters were higher in machine milked buffaloes than hand milked ones. The most effective antibiotic was Amoxacilline+Clavulonic acid in in vitro sensitivity tests of causative microorganism. In conclusion; buffalo milk has importance for human welfare as the number of infectious agents is very low when compared to that of lactating cows. Furthermore, quality of buffalo milk in Afyon region severely reduces in rainy periods, during first 4 months of lactation, after 5th lactation and age of 7 and in machine milked animals. Key words: Buffalo, California mastitis test, etiology, soniatie cell count, subclinical mastitis