Tez No İndirme Tez Künye Durumu
533818
Ali Raif Şakir Efendi'nin Mantıku't-Tayr isimli eseri (inceleme-metin) / Ali̇ Rai̇f Şaki̇r Efendi̇'s masterpiece entitled the Mantiku't-Tayr (analysi̇s-text)
Yazar:YUNUS PAÇACI
Danışman: YRD. DOÇ. CEMAL AKSU
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı / Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
Konu:Felsefe = Philosophy
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
312 s.
Mantık ilmi, M.Ö. 4.yy da ilk kez Aristo tarafından bir siteme bağlanarak ortaya konmuştur. Daha sonra İskenderiye ve bugünkü Suriye ve Anadolu şehirlerinde Süryaniler tarafından şerh ve tercümeleri yapılarak M.S. 2.yy'a kadar mantık konuları incelenmiştir. Müslümanlar Suriye, Irak ve İran'ı fethedince burada Aristo mantığının oldukça ilerlediğini görmüş ve özellikle Abbasiler devrinde Halife Mansur ve Me'mun döneminde büyük bir tercüme faaliyetine girişmişlerdi. İlk defa 8.yy'da başlayan tercüme yoluyla İslâm dünyasına giren Aristo mantığı, 10. asırda yetişen Farâbî ile gelişmiş 11. asırda yetişen büyük İslam düşünürü İbn Sînâ ile birlikte bir sisteme bağlanmıştır. İslâm'ın aklı ön plana çıkarması, Peygamber (sav)'in ilim hakkındaki telkinleri ve sözlerinden ötürü mantık, İslâm kültür dünyasında kendisine yer bulmuş ve İslâm medreselerinde okutulan en önemli bir bilim hâline gelmiştir. Tez çalışmamızın konusu olan Mantıku't-Tayr manzum bir Klasik Mantık kitabıdır. Eser yirmi dört başlık altında klasik mantığa dair bilgiler vermektedir. Çalışmamızın amacı esere ait beş nüshadan tenkitli bir metin ortaya çıkarmak, mantık ilminin Divan edebiyatına hangi şekilde yansıdığını ifade etmek, manzum ve mensur olarak ele alınan eseri günümüze kazandırmaktır. Çalışmalarımızın içerisinde yer alan İstanbul Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesinden bizzat, Ankara Milli Kütüphanesi Yazma Eserlerinden internet ortamında, yapılan 'manzum mantık' kelimelerinin taranması sonucunda ilgili eserlerin tespiti yapılmış e-kitapta kayıtlı divanlarda Mantık bilimine ait kavramların taranması ve Mantık biliminin İslâm dünyasındaki gelişimi ve bu alanda çalışma yapan mantıkçıların belirlenmesiyle bu alanda yapılan çalışmalara katkı sağlaması amaçlanmaktadır. Anahtar Kelimeler : Mantık, Aristo, Mantıku't-Tayr
The science of logic, BC 4th century, was revealed by Aristotle by connecting it to a reproach. Afterwards, commentaries and translations were made by Syrians in Alexandria and present-day Syria and in Anatolian cities and logic topics have been studied until 2nd century A.C. When the Muslims conquered Syria, Iraq and Iran, they saw that Aristotle's logic was quite proceeding in here and especially in the Abbasids era, Caliph Mansur and Me'mun period, they started a great translation activity. The Aristotle logic, which first entered to the Islamic world through translation starting in the 8th century, developed in the 10th century that Farabi was trained and in the 11th century, it is connected to a system together with Ibn Sina, the great Islamic philosopher who was trained in that time. Logic has found a place for itself in the world of Islamic culture due to the Islam bringing the intelligence to forefront, Prophet's (sav) inspiration and words about science and it has become the most important science that was taught in the Islamic madrasahs. Mantıku't-Tayr, which is the subject to our thesis study, is a poetical Classical Logic book. The work gives information about classical logic under twenty-four headings. The purpose of our study is to reveal a criticizing text from the five copies regarding to the work, to express how the science of logic reflects on the divan literature and to gain the poetically addressed work to the present. As a result of the 'poetic logic' words' searches done from the Istanbul Suleymaniye Manuscripts Library in person and from the Ankara National Library Manuscripts on the internet, it is aimed to contribute to the studies done in this area with determination of the related works, scanning the terms belonging to the logic science in the registered divans in the e-book and the development of science of logic in the Islamic world and determining the logicians who has studied in this field. Key words: Logic, Aristotle, Mantıku't-Tayr