|
Bu tezde Ahmet Mithat Efendi'nin Felâtun Bey ile Râkım Efendi (1876), Namık Kemal'in İntibah (1876) ve Recaizâde Mahmut Ekrem'in Araba Sevdası (1895) adlı romanları gerek ayrı ayrı gerekse birbirleriyle karşılaştırılarak narsisizm bağlamında incelenmiştir. Tanzimat dönemi erkek yazarlarının romanlarındaki başat erkek karakterlerin ve erkek egemen bakış açısına sahip anlatıcıların narsistik özellikler sergilediği belirlenmiştir. Buradan hareketle söz konusu narsisizmin bir cinsiyeti olduğu sonucuna varılmıştır. Tanzimat edebiyatının kurucu metinleri arasında yer alan bu romanların başat erkek karakterlerinin ve anlatıcılarının yanı sıra kurgusunun ve ilettiği tezin de narsistik bir yapılanma sunduğu saptanmıştır. Bu tespitin ardından narsisizmin neden Tanzimat romanlarının bütün katmanlarında görülen belirgin bir izlek olduğu sorgulanmıştır. Batılılaşma sürecinin başladığı dönemde yazılan bu romanlardaki narsistik örüntünün, gerileyen Osmanlı İmparatorluğu'nun yarattığı olumsuz benlik algısına karşı bir savunma olarak kurgulanmış büyüklenmeci tavrın edebî anlatılardaki yansısı olduğu sonucuna varılmıştır. Tezi bu sonuca ulaştıran, kendine hayranlık, büyüklenmecilik gibi tavırlarla kendini gösteren narsisizmin aslında temelde derin bir yaralanmışlıktan kaynaklandığı, büyüklenmeci tavrın narsisizmin nedeni değil sonucu olduğu ve bu tavrın aslında değersizlik hissine karşıt olarak geliştirilmiş bir savunma olduğu gerçeğidir.Anahtar sözcükler: Felâtun Bey ile Râkım Efendi, İntibah, Araba Sevdası, narsisizm.
|
|
In this thesis, Ahmet Mithat Efendi's Felâtun Bey and Râkım Efendi (1876), Namık Kemal's Awakening (1876) and Recaizâde Mahmut Ekrem's The Carriage Affair (1895) are analyzed in the context of narcissism, both by presenting readings of each novel in itself, and by elaborating comparative aspects between the subject-matter novels. Dominant male characters in the work of male authors of the Tanzimat period, and narrators that reflect male-dominance in their viewpoints seem to reveal narcissistic traits. Given this aspect, the subject-matter narcissism is taken to be rather gendered. These novels, acknowledged as the founding texts of the Tanzimat literature, embed narcissistic structures not only regarding their dominant male characters and narrators, but also with their fictional configurations and theses. After establising this claim, the question of why narcissism is an encompassing and distinctive paradigm that is come across in every aspect of Tanzimat novels is taken up. The narcissistic pattern in the novels, which were written when the (self)-westernization/modernization process took off, is claimed to be the reflection of the arrogant attitude serving as a defense mechanism against the negative self-image, which was created by the retrogressing Ottoman Empire. The grounding facts for this conclusion are that the narcissistic character, which reveals itself by attitudes relating to vanity and arrogance, is in fact due to a deep resentment, that the arrogant attitude is not the cause for narcissism but the effect of it, and that this attitude actually is employed as a means of self-defense against the feeling of unworthiness.Keywords: Felâtun Bey and Râkım Efendi, Awakening, The Carriage Affair, narcissism. |
