Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
640002		Yaygın din eğitimi açısından Diyanet İşleri Başkanlığı takvimlerinin değerlendirilmesi (2008 ve 2018 takvimleri) / Evaluating calendars of the Presidency of Religious Affairs in terms of non-formal religion education (2008 and 2018 calendars) Yazar:ZEYNEP TÜRKAN BAZ Danışman: DR. ŞEREF GÖKÜŞ Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı Konu:Din = Religion Dizin:Din eğitimi = Religious education ; Din eğitimi kurumları = Theological schools ; Diyanet İşleri Başkanlığı = Presidency of Religious Affairs ; Takvim = Calender ; Yaygın eğitim = Non-formal education	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2020 172 s.
Diyanet İşleri Başkanlığı, bugünkü şekliyle bir blok takvimini ilk defa 1967 yılında sadece Ankara ilini kapsayacak şekilde yayımlamıştır. Bütün ülkeyi kapsayan yeni bir duvar takvimi ise ancak 1972 yılında tamamlanabilmiştir. Söz konusu ilk takvime bakıldığında bunların sadece namaz vakitlerini göstermek amacıyla hazırlandığı görülmektedir. 1974 yılından itibaren ise takvim sayfalarının ön yüzleri ile birlikte arka yüzleri de kullanılmaya başlanmış; burada ayetler, hadisler ve İslam dini ile alakalı çeşitli mevzulara yer verilmiştir. O yıldan günümüze kadar Diyanetin blok takvimlerindeki mevcut format hemen hemen aynı olmakla birlikte geliştirilerek bugünlere kadar gelmiştir. Takvimlerin toplumun yaygın din eğitimi bağlamında ihtiyaçlarını ne derece karşıladığı önemlidir. Belirtilen öneme nispeten araştırmada başkanlığın 2008 ve 2018 yıllarına ait takvimleri konu edilmiştir. Bu on yıllık süreçte, ülkede yaşanan değişim ve dönüşümlere binaen, ilgili iki yıla ait takvimlerde; ayet ve hadis kullanımı, önemli gün ve haftalar, tarihi şahsiyetler, konu dağılımı gibi alanlarda ne gibi farklılaşmalar gerçekleştiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Doküman incelemesi ve içerik analizi yöntemleriyle hazırlanan bu çalışma neticesinde; hem 2008 hem de 2018 yılı takvimlerinin ön ve arka yüzünde yaygın din eğitimi açısından Müslüman Türk toplumunu aydınlatacak bilgilere yer verildiği anlaşılmıştır. Her iki takvimde de ön yüzde hem yerel hem de evrensel gün ve haftalara yer verilmiştir. Bu da Diyanet'in kapsayıcı ve kuşatıcı din algısı fikrini destekler mahiyettedir. Her iki takvimde de tarihi, dini ve tabiatla ilgili önemli olaylara değinilmiştir. Takvimlerde işaret edilen konu çeşitliliği oldukça fazladır. Bunlar; İslam dininin inanç, ibadet, ahlak, sosyal ve toplumsal hayat, aile, ekonomik hayat gibi pek çok konusu ile ilgili başlıklardır. Ele alınan konular göz önünde bulundurulduğunda takvimlerin toplumsal duyarlılığa sahip, iyi bir Müslüman ve iyi bir vatandaş profili oluşturmak istediğini söyleyebiliriz. Her iki takvimde de toplumda iz bırakmış kişilerin hayatlarından ve eserlerinden söz edilmiştir. Takvimler, dinin toplumu ve bireyi yönlendirme, zihniyet kazandırma ve toplumsal birlik ve beraberliği sağlama görevini ifa etmede bir araçtır. Diyanet İşleri Başkanlığı da bu aracı oldukça verimli bir şekilde kullanmaktadır. Başkanlık kendisine tevdi edilen toplumu din konusunda aydınlatma görevini takvimler aracılığı ile yerine getirmeye çalışmaktadır. Anahtar Kelimeler: Diyanet İşleri Başkanlığı, Din Görevlisi, Yaygın Din Eğitimi, Diyanet Blok Takvimi.
The Presidency of Religious Affairs published a block calendar in its current form for the first time in 1967, covering only the province of Ankara. A new wall calendar covering the whole country could have been completed in 1972. Considering the first calendar, it is seen that they were prepared only to show prayer times. Since 1974, the backside of the calendar pages has been used as well and various issues related to verses, hadiths and Islamic religion have been included there. Since then, the current format in the block calendars of the presidency of religious affairs has been almost the same, but has been developed and has come until today. It is important to what extent calendars meet the needs of society in the context of non-formal religious education. Considering this significance, 2008 and 2018 calendars of the Presidency were examined in this study. It was aimed at determining what changes occurred in areas such as the use of verses and hadiths, important days and weeks, historical figures, subject distribution of the calendars regarding the changes and transformations in the country in this decade. As a result of this study prepared with document analysis and content analysis methods, it was revealed that the front and backside of both calendars included the information enlightening the Muslim Turkish community in terms of non-formal religious education. The front pages of both calendars involved local and universal days and weeks. This finding supports the Presidency's idea of inclusive and encompassing religion. In both calendars, important events related to history, religion and nature were presented. The variety of topics indicated in the calendars is quite high. These are topics related to many subjects of the religion of Islam such as belief, worship, morality, social and social life, family and economic life. Considering the topics discussed in the calendars, we can say that it is aimed at creating a socially sensitive, good Muslim and a good citizen profile in the calendars. In both calendars, the lives and works of the people who left a mark in the society were mentioned. Calendars are a tool in the task of religion to guide society and the individual, to give mentality and to provide social unity and solidarity. The Presidency of Religious Affairs uses this tool quite efficiently. The Presidency tries to fulfil the task of enlightening the society about the religion through calendars. Keywords: Presidency of Religious Affairs, Religious Official, Non-formal Religion Education, Religious Block Calendar