|
Türk toplumunda Tanzimat'ın ilanıyla birlikte görülmeye başlayan Batılılaşma faaliyetleri, 19. yüzyılın ikinci yarısında sosyal ve kültürel hayatı tümüyle etkisi altına almıştır. Bu dönemde eğitim kurumlarından kılık-kıyafete, sofra düzeninden insan ilişkilerine kadar günlük hayatın pek çok alanında kendini gösteren Avrupaî hayat tarzı; musiki, dans ve mimarî gibi mevcut sanat dallarına da yeni bir yön vermiştir. Batı'ya ait resim, heykel ve sinema sanatları ise İstanbul başta olmak üzere büyük şehirlerde Türk halkıyla ilk kez buluşmuştur. Böyle bir kültür-sanat ortamında yetişen Servet-i Fünûn yazar ve şairleri de gerek aldıkları eğitim ve terbiyenin gerekse örnek aldıkları Batı edebiyatının etkisiyle güzel sanatlara ilgi duymuşlardır.
Servet-i Fünûn edebî topluluğunun önemli yazarlarından Mehmet Rauf (1875-1931) da yaşadığı dönemde güzel sanatlarla ilgili hem ülkemizdeki hem de Batı'daki gelişmeleri yakından takip etmiş, Türk halkında sanata rağbeti artırmak hususunda çeşitli dergi ve gazete yazıları kaleme almıştır. Süreli yayın faaliyetlerinin yanı sıra Mehmet Rauf'un güzel sanatlara duyduğu sevgi, edebî eserlerinde de açıkça görülmektedir.
Bu çalışmada Mehmet Rauf'un hayatında başta musiki olmak üzere önemli bir yer teşkil eden güzel sanatların, eserlerine nasıl yansıdığı incelenmiştir. İki ana bölümden oluşan çalışmanın giriş bölümünde "estetik" kavramının tanımı, Tanzimat ve Servet-i Fünûn dönemi Türk edebiyatında güzel sanatlara bakış konularında genel bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, Mehmet Rauf'un günlük hayatında güzel sanatlara ilgisi ve süreli yayınlarda musiki, resim, sinema, dans, mimarî hakkında görüşlerini dile getirdiği yazıları üstünde durulmuş; ikinci bölümde ise edebî eserlerinde konu ve yapıyı geliştirirken bu sanat dallarından hangi işlevlerde yararlandığı tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Mehmet Rauf, Servet-i Fünûn, güzel sanatlar, musiki, dans, resim, mimarî, sinema.
|
|
Westernization efforts, which started to be seen in Turkish society with the declaration of Tanzimat Edict, completely affected social and cultural life in the second half of the 19th century. During this period, the European lifestyle, which manifested itself in many areas of daily life from educational institutions to dressing style, from table manners to human relations, gave a new direction to art branches such as music, dance and architecture. Turkish people met Western arts of painting, sculpture and cinema for the first time in many big cities including Istanbul. Servet-i Fünûn's authors and poets, who grew up in such an environment of culture and art, showed interest in fine arts with the influence of both education and training, and Western literature that they use as a model.
Mehmet Rauf (1875-1931), one of the prominent authors of the Servet-i Fünûn literary community, followed closely the developments both in our country and in the West and wrote for various periodicals and newspapers to increase the demand for art in Turkish people. Apart from his periodical activities, Mehmet Rauf's love of fine arts can be clearly seen in his literary works. This study examines how fine arts, which constitute an important place in Mehmet Rauf's life, are reflected in all his works.
In the introduction part of the study, which consists of two main sections, general information is given about the concept "aesthetics", attitude to fine arts during Turkish literature of Tanzimat and Servet-i Fünûn periods. The first part elaborates on Mehmet Rauf's interest in fine arts in his daily life, and the periodical articles in which he expresses his ideas about music, painting, cinema, dance and architecture. The second part attempts at determining in which functions Mehmet Rauf benefits from these branches of art while developing theme and structure in his literary works.
Key Words: Mehmet Rauf, Servet-i Fünûn, fine arts, music, dance, painting, architecture, cinema. |
