Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
100465	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Antalya`nın Demre ilçesindeki H. Nikolaos Kilisesi ve kazısında bulunan sütun ve sütun başlıkları (1989-1996) / Columnus and capitals from the excavation site at St. Nicholas Church in Demre, Antalya (1989-1996) Yazar:N. ÇİĞDEM TEMPLE Danışman: DR. SEMA ALPASLAN Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü Konu:Sanat Tarihi = Art History Dizin:Antalya-Demre = Antalya-Demre ; Aziz Nikolaos Kilisesi = Saint Nicholas Church ; Kiliseler = Churchs ; Sütunlar = Columns	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2001 490 s.
ÖZET Tarihsel kaynaklara göre Myra kenti, H.Nikolaos'un piskoposluk yaptığı ve öldüğü yerdir; burada adına bir mezar inşa edilmiş; daha sonra mezarı üzerine veya yanma bir kilise inşa edilmiştir. Demre H. Nikolaos Kilisesi Ortaçağ' da Likya bölgesinde önemli bir dini merkez olmuştur. Kilisede 1989'da başlayan ve devam eden Prof.Dr. Yıldız Ötüken başkanlığındaki arkeolojik kazı çalışmalarında bulunan tüm eserler, yapı dönemlerine yeni bir boyut kazandırmıştır. Kilisenin bilinen ilk yapı dönemi ö.yüzyıla tarihlenmekteydi. Ancak son yıllarda yapılan kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan opus tesselatum tekniğindeki yer mozaikleri yapının ilk döneminin daha erken olduğunu ortaya çıkarmıştır, ö.yüzyılda İmparator Justinianos'un yapıya bir takım onarımlar ve eklemeler yaptırdığı bilinir. İkinci yapı dönemi ise, kilisenin bir depremden etkilenmesinden sonraki yapı dönemidir. Kubbeli bazilika tipindeki ikinci yapının inşası 8.-9.yüzyıllara rastlamaktadır. 12.yüzyılda olan sel felaketinden önce kilisenin kuzeyine ve güneyine ek mekanlar inşa edilmiştir. 12.yüzyılda Myros çayının taşması ile yapı büyük ölçüde alüvyon allında kalmıştır. Bu çalışmanın konusunu Demre H. Nikolaos Kilisesi ve kazılarında bulunan sütun başlıkları oluşturmaktadır. Sütun başlıklarıyla beraber kaza öncesi sütunlar da konu kapsamına alınmıştır. Tezimizin konusunu oluşturan eserlerin bir kısmı, kilisenin birden fazla olan inşa dönemleri boyunca birden fazla kullanım geçirerek günümüze ulaşmıştır. Günümüzde orijinal yerinde bulunmayan eserler kilisenin avlusunda, galerisinde; ayrıca yapıda devşirme olarak kullanılmıştır. Bizans mimari plastik sanatı gelişiminde önemli bir yere sahip olan sütun başlıktan, strüktürel açıdan yapıyı destekleme işlevi dışında, bezemeleriyle de dekoratif bir güzellik sergilerler.11 Demre'de gerek kazı öncesi, gerekse kazı buluntusu olan sütun başlıkları, yerel bir sanat etkinliğinin göstergesidir. Kazı öncesi kilisede yer alan eserler, kazıda ele geçen parçalarla üslupsal bir bütünlük sergilemektedir. Sunulan bu çalışma, kilisenin mimari plastik eserlerinin önemli bir grubunu oluşturan sütun ve sütun başlıklarının, bilimsel olarak belgelenmesi, tasvir edilmesi, Bizans sanatındaki paralel örnekler eşliğinde tarihlendirilmesi önerilerini içermektedir. Bununla birlikte kilisenin ilk yapı dönemine ait öneriler de verilmeye çalışılmıştır. Demre H. Nikolaos Kilisesi, Bizans sanatı gelişiminde önemli bir yere sahiptir. Kilisenin yapı dönemlerini aydınlatma konusunda burada gerçekleştirilen kazıların önemi de tartışılmaz bir gerçektir. Bu doğrultuda çalışmamızın Bizans sanatı ile ilgili bilimsel araştırmalara yardımcı olması dileğimizdir.
m SUMMARY In respect of the historical resources, the city of Myra is where St. Nicholas worked as a bishop and died; a tomb on his name had been constructed here; later a church was built over or near this tomb. Church of Demre St. Nicholas had become an important religios center in region of Lycia in medieval age. All opuses that were found in the excavations, which began in the in 1989 and has been carried on; and presided by ProfDr. Yıldız ötöken, helped the construction periods acquire a new dimension. The first known construction period of the church had been dated as 6th century. However, the floor mosaics in the technique of opus tesselatum, which were brought to light in the excavations in recent years, revealed that the first period of construction is earlier. It's known that Emperor Justinianos had some restorations and additions on the constructions. As for the second construction period, it is the period after the church had been affected by an earthquake. The construction of the second building, which is in domed basilica style, is dated as 8-9th centuries. Additional places had been constructed at the north and the south of the church before the flood disaster that occured in 12th century. In 12th century, with the overflowing of Myros creek, the constuction was on a large scale covered with alluvium. The subject of this study is composed of the church of Demre StNicholas and the column capitals, which were found in excavations. In addition to the column capitals; pre-excavational columns are comprised in the subject. Some of the opuses, which constitude the subject of our thesis, having experienced construction periods and usage more than once, reached today. The opuses, which are now not located in their original places, had been used in the courtyard and the gallery of the church; moreover as spoli me construction.IV The column capitals, which have an important place in the development of Byzantine architectural plastic art, present a decorative beauty, with their ornamentations, apart from their function of supporting the construction in terms of structure. Both the column capitals, which were found in the excavations and the pre- excavational ones in Demre, are the indications of a local art activity. The opuses that took place in the church before the excavations are in a stylistic integrity with the pieces revealed in the excavations. The presented study proposes the columns and the capitals, which constitute a significant group of architectural plastic works of the church, be scientificly documented, described and dated with the accompinement of parallel examples in Byzantine art. Furthermore, proposes concerning the first construction period of the church are tried to be given. The Church of Demre StNicholas has an important place in the development of Byzantine art. The importance of the excavations, which were carried out here in terms of enlightening the construction periods of the church, is an undeniable fact. Therefore; we wish that our study will contribute to the scientific researches about Byzantine art.