Tez No İndirme Tez Künye Durumu
124199
15-18 yaş grubu gençlerde "Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği"nin geliştirilmesi / Developing "Health Risk Behaviors Scale" in adolescents between 15 and 18 years old
Yazar:SANİYE ÇİMEN
Danışman: PROF.DR. SEVİM SAVAŞER
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Hemşirelik Ana Bilim Dalı
Konu:Hemşirelik = Nursing ; Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları = Child Health and Diseases
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2003
142 s.
6. ÖZET Çalışma, 15-18 yaş grubu liseli gençlerin riskli sağlık davranışları düzeyini belirlemek için bir ölçek geliştirmek amacıyla metodolojik olarak gerçekleştirildi. Lise 9, 10 ve 11. sınıflarında öğrenim gören 800 genç çalışmanın örneklemini oluşturdu. Test-tekrar test analizleri 370 genç ile yapıldı. Veriler, çalışmanın bağımsız değişkenleri olan yaş, cinsiyet ve sağlık düzeyini algılama durumununa yönelik soruların bulunduğu veri toplama formu ve çalışmanın bağımlı değişkeni olan riskli sağlık davranışlarını belirlemeye yönelik maddelerin bulunduğu Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği kullanılarak toplandı. Veriler, bağımlı gruplarda t testi, bağımsız gruplarda t testi, Pearson momentler çarpımı korelasyon analizi, Faktör analizi, Cronbach alfa, tek yönlü varyans analizi kullanılarak değerlendirildi. 35 maddeden oluşan Riskli Sağlık Davranışları Ölçeğinin kapsam geçerliği için uzman görüşü alındı. Ölçeğin test-tekrar test güvenirliği r=.98, iç tutarlık için Cronbach a değeri.86; madde-toplam puan güvenirliği r=.32 -.64 arasında bulundu. Yapı geçerliği için yapılan faktör analizinde; Psikososyal (10 madde), Beslenme (1 1 madde). Fiziksel Aktivite (4 madde), Hijyen (5 madde). Madde Kullanımı (4 madde) olmak üzere 5 boyut elde edildi. Alt boyutların test-tekrar test güvenirliği r=.91-.99, Cronbach a iç tutarlık katsayısı =.52-75, madde-toplam puan güvenirliği r=.34-.87 arasında idi. Tüm ölçek ve alt boyutlarının test-tekrar test puan ortalamaları benzer olup, arasında istatistiksel olarak fark yoktu (p>0.05). Sonuç olarak; yeni geliştirilen "Riskli Sağlık Davranışları Ölçeği (RSDÖ)"nin geçerlik ve güvenirlik düzeyi yüksek bulundu. Anahtar Kelimeler: adolesan, genç, risk, sağlık davranışı, ölçek geliştirme.
SUMMARY DEVELOPING "HEALTH RISK BEHAVIORS SCALE" IN ADOLESCENTS BETWEEN 15 AND 18 YEARS OLD This study was methodically carried out to develop a scale to determine health risk behaviors of high-school students between 15 and 18 years old. Sampling group of the study included 800 young students in 8th, 9th and 1 0th grades of high schools. Test- retest analyses were performed on 370 students. Data were collected by using data collecting form containing parts to determine the age, sex and health level and Health Risk Behaviors Scale containing items to determine health risk behavior which is the dependent variable of the study. Data were evaluated by independent-samples t test, paired-samples t test, Pearson Moments Multiplication, Factor analysis, Cronbach alpha test and One-way ANOVA. Specialists were consulted on content validity of Health Risk Behaviors Scale containing 35 items. Test-retest reliability of the scale was r = 0.98; Cronbach a value for internal consistency of the scale was 0.86, and item-total point reliability was found to be between r = 0.32 and r = 0.64. Factor analysis was carried out for structure validity, 5 dimensions were obtained: Psychosocial (10 item), Nutrition (11 item), Physical activity (4 item), Hygiene (5 item) and Substance use (4 item). For the sub- dimensions; test-retest reliability was r = 0.91 to 0.99; Cronbach a internal confidence co-efficient was 0.52 - 0.75 and item-total point reliability was found to be between 0.34 and 0.87. Test-retest point averages of the whole scale and sub-dimensions were comparable and no statistically significant difference was found (p>0.05). In conclusion, validity and reliability level of "Health Risk Behaviors Scale (HRBS)" which has new developed was found to be high. Key words: adolescent, young, risk, health behaviors, developing scale. 120