Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
277668		Social identity and intergroup relations: The case of Alevis and Sunnis in Amasya / Sosyal kimlik ve gruplar arası ilişkiler: Amasya?da yaşayan Aleviler ve Sünniler örneği Yazar:GÜLÇİN AKBAŞ Danışman: PROF. DR. NEBİ SÜMER Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Psikoloji Bölümü / Psikoloji Ana Bilim Dalı / Sosyal Psikoloji Bilim Dalı Konu:Psikoloji = Psychology ; Sosyoloji = Sociology Dizin:Aleviler = Alawis ; Amasya = Amasya ; Ayrımcılık = Discrimination ; Dini gruplar = Religious groups ; Kimlik = Identity ; Mezhepler = Sects ; Sosyal kimlik = Social identity ; Sünnilik = Sunnism	Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2010 139 s.
Bu tezin amacı Alevi ve Sünnilerin aralarındaki ilişkileri ve mevcut durumu ne ölçüde meşru ve istikrarlı gördükleri ve kendi gruplarına karşı ayrımcılık algılayıp algılamadıklarını anlamak amacıyla Sosyal Kimlik, Sosyal Baskınlık ve Kontak Kuramları açısından incelemektir. Alevi ve Sünnilerin iç grup özdeşimlerinde, sosyal baskınlık yönelimlerinde, gruplar arası ilişkilerinin sayısı ve kalitesinde, meşruiyet ve istikrar algılarında ve kendi gruplarına yönelik ayrımcılık algılarında farklılık göstermeleri beklenmiştir. Bununla birlikte, dini grup özdeşimi, sosyal baskınlık yönelimi ve sosyal ilişki değişkenleri ve meşruiyet, istikrar ve ayrımcılık değişkenleri arasındaki ilişkinin iki grupta farklılık göstereceği öngörülmüştür. Araştırmanın örneklemi Amasya'da yaşamakta olan 157 Sünni ve 172 Alevi katılımcıdan oluşmaktadır. Katılımcılar dini mezhep özdeşimi, sosyal baskınlık yönelimi, sosyal ilişki, meşruiyet, istikrar ve algılanan ayrımcılık ölçeklerinden oluşan anket bataryasını doldurmuşlardır. Bulgular iki grup arasında topluluk içindeki dini iç grup özdeşimi, dini iç gruptan uzaklaşma, eşitliğe karşı olma, ilişki kalitesi, algılanan meşruiyet ve iç gruba ve dış gruba yönelik algılanan ayrımcılık değişkenlerinde anlamlı derecede farklılık olduğunu göstermiştir. Hem Alevi hem de Sünni grupta dini iç grup özdeşimi ve sosyal baskınlık yönelimi değişkenleri, meşruiyet ve istikrar algısını anlamlı derecede yordamıştır. Ayrıca, temel değişkenler arasındaki ilişkiler incelendiğinde, dini iç grup özdeşimi ve algılanan ayrımcılık arasındaki ilişkinin Sünni gruba göre, Alevi grupta biraz daha güçlü olduğu görülmüştür. Özellikle Sünni grupta, grup temelli baskınlığı destekleme, eşitliğe karşı olmaya oranla, algılanan ayrımcılığı yordamada daha güçlü olduğu bulunmuştur. Sosyal ilişki düzeyinin (kontak) , özellikle ilişki kalitesinin, gruplar arası ilişkiler üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Bu tezin Aleviler yaşadığı sorunların altında yatan temel süreçleri görgül olarak inceleyen ilk çalışma olduğu dikkate alınarak, bulgular hem politik ve sosyolojik yönleri hem de batı kültürlerinde yapılan çalışmalar temelinde tartışılmıştır.
The aim of the current thesis was to investigate the relationship between Alevis and Sunnis through the lenses of Social Identity Theory, Social Dominance Theory, and Contact Hypothesis to understand whether they see the current situation stable and legitimate, and perceive discrimination. It was expected that Alevis and Sunnis will differ in ingroup identifications, social dominance orientations, quantity, and quality of intergroup contact, perception of legitimacy and stability, and perceived discrimination against their ingroup. Moreover, the relationship between the dimensions of religious group identification, social dominance orientation, social contact and legitimacy, stability, and perceived discrimination is expected to differ between groups. The sample was consisted of 157 Sunni and 172 Alevi participants living in Amasya, Turkey. Participants completed a questionnaire package including the measures of religious identification, social dominance orientation, social contact, legitimacy, stability, and perceived discrimination. Results revealed that there were significant differences between Alevis and Sunnis in public religious identity, alienated religious identity, opposition to equality, contact quality, perceived legitimacy of the group status, and perception of discrimination directed against ingroup and outgroup. Moreover, religious group identification and social dominance orientation significantly predicted the perception of legitimacy and stability in both Alevi and Sunni groups. Examination of the associations among the major variables revealed that the relationship between perceived discrimination and ingroup identification was slightly stronger for Alevi group compared to Sunni group. The power of group based dominance was stronger than opposition to equality in predicting the perception of discrimination, especially for the Sunni group. Finally, intergroup contact, especially the quality of contact, had a positive effect on intergroup relations. Considering that this thesis is the first attempt to empirically examine the fundamental social psychological processes underlying the Alevi issue in Turkey, findings were discussed on basis of sociological and political aspects as well as previous work in Western cultures.