Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
611719		Tuz stresinde yetiştirilen ayçiçeği (Helianthus annuus L.) fidelerinde görülen kotiledon senesensi üzerine GR24 ve oksin'in etkileri / The effects of GR24 and auxin on cotyledon senescence in sunflower (Helianthus annuus L.) seedlings grown under salt stress Yazar:HÜMEYRA ÖZEL Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP SAĞLAM Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı / Botanik Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology ; Botanik = Botany ; Fizyoloji = Physiology Dizin:Bitki fizyolojisi = Plant physiology ; Bitki su stres indeksi = Crop water stress index ; Kuraklık stresi = Drought stress	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2020 81 s.
İndol asetik asit (IAA) bitki büyümesini ve gelişimini kontrol eden bir bitki hormonudur. Sentetik bir strigolakton olan GR24 ise kimyasal yapısı ve bitki metabolizmasına etkisi nedeniyle son yıllarda yeni keşfedilmiş ve büyüme düzenleyici grubuna dahil edilmiştir. Senesens, bitkinin gelişim aşamasında bazı hücre, doku ya da organlarını kaybetmesinden ibaret olan programlanmış bir ölüm sürecidir. Senesens süreci, genetik ve hormonal olmak üzere endogen faktörlerden ve çeşitli stres koşullarından ibaret eksogen faktörlerden etkilenmektedir. Ortamdaki tuz miktarının artışı abiyotik stres koşullarından birini oluşturmaktadır. Tuz stresi bitkilerin büyüme ve gelişme sürecini toksik etki nedeniyle engellemekte, senesens sürecini de hızlandırmaktadır. Bu çalışmanın amacı IAA ve GR24 ün, normal koşullarda ve tuz stresi koşulunda yetişen fidelerin kotiledonlarının senesens sürecine etkilerini incelemek ve senesens mekanizması hakkında bilgiler elde etmektir. Bu amaçla araştırmada, ülkemizde sıklıkla yetiştirilen ve kotiledondan başlayarak sırasal yaprak senesensi gösterme özelliğine sahip ayçiçeği (Helianthus annuus L.) fideleri kullanılmıştır. Gelişmekte olan ayçiçeği fidelerinin bir grubu Hoagland çözeltisi ile sulanırken diğer gruba 150 mM NaCl (tuz) çözeltisi uygulanmıştır. Hoagland çözeltisi ile sulanan ve tuz stresine maruz kalan fidelerin bir kısmına yaprakların yüzeyine püskürtme tekniği ile eksogen olarak IAA, diğer yarısına da GR24 uygulanmıştır. Bu fidelerin kotiledonlarının senesens dereceleri yani yeşil alan yüzdeleri saptanmıştır. Hoagland ortamında gelişen fidelerin kotiledonlarındaki yeşil alan yüzdesi 50 olduğu gün, tüm kotiledonlar hasat edilmiş, kotiledonların taze ağırlıkları, pigment içerikleri, total protein, malondialdehit (MDA) ve prolin miktarları, peroksidaz enzim aktiviteleri tespit edilmiştir. Analizler sonucunda Hoagland ortamında yetişen fidelerin kotiledonlarında meydana gelen senesens genel olarak IAA ve kısmen GR24 tarafından teşvik edilmiş, tuz ortamında gelişen fidelerin kotiledonlarında ise belirgin bir şekilde IAA ve kısmen GR24 uygulaması senesensi geciktirmiştir. IAA in ve GR24 ün genel olarak tuzun toksik etkisini hafifletici etkiye sahip olduğu gözlenmiştir. Tüm bu bilgilerin ışığında IAA ve GR24 ün senesens sürecindeki rolü araştırılmıştır. Senesensin geciktirilmesi halinde elde edilecek temel bilgilerin, tarım alanında sebze-meyve verimini artırmasına yardımcı olacağı düşünülmüştür.
Indole acetic acid (IAA) is a plant hormone that controls plant development and growth. GR24, a synthetic strigolactone, has recently been discovered and included in the growth regulator group due to its chemical structure and its effect on plant metabolism. Senescence is a programmed death process that involves the loss of some cells, tissues or organs of the plant during its developmental stage. The senescence process is affected by endogenous factors like genetic and hormonal, and exogenous factors that consist of various stress conditions. Increased salt content is one of the abiotic stress conditions. Salt stress prevents the growth and development process of plants due to toxic effects and accelerates the senescence process. The aim of this study is to investigate the effects of IAA and GR24 on senescence of cotyledons of seedlings grown under normal and salt stress conditions and to obtain information about senescence mechanism. For this purpose, sunflower seedlings (Helianthus annuus L.), which are frequently grown in Turkey and have the characteristic of sequential leaf senescence starting from cotyledon, were used in the study. One group of developing sunflower seedlings was irrigated with Hoagland solution and 150 mM NaCl (salt) solution was applied to the other group. IAA was applied exogenously by spraying to the surface of some of the seedlings which were irrigated with Hoagland solution and exposed to salt stress, and GR24 was applied to the other half. Senescence degrees of cotyledons of these seedlings, ie green area percentages were determined. On the day when the green area percentage of cotyledons of seedlings grown in Hoagland solution was 50, all cotyledons were harvested. After that fresh weight, pigment contents, total protein, malondialdehyde (MDA) and proline levels, peroxidase enzyme activities of cotyledons were determined. As a result of the analysis, senescence in cotyledons of seedlings grown in Hoagland medium was generally encouraged by IAA and partly by GR24. The application of IAA to the cotyledons of seedlings grown in salt medium significantly delayed the senescence and the GR24 application partially delayed the senescence. IAA and GR24 have generally been shown to mitigate the toxic effect of salt. In the light of all this information, the role of IAA and GR24 in the senescence process was investigated. It is thought that the basic information to be obtained if the senescence is delayed will help to increase the fruit and vegetable yield in agriculture.