Bu çalışma, nektar kaynağı, erozyon kontrolü ve tıbbı açıdan önemli bir bitki olan gevenin (Astragaluscreticus Lam.) tohum dormansisininkırılması ve çimlenme özeliklerinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Deneme, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümünde Eylül 2018-Mart 2019 tarihleri arasındayürütülmüştür. Antalya ilindeüç farklı bölgeden toplanan tohumlar çeşitli uygulamalara tabi tutulmuştur. Tohum kaynağı olarakFeslikan yaylası, Çeltikçi ve Kızılcadağ bölgeleri seçilmiştir. Çalışmada dormansiyi kırmak amacıyla, zımparalama (30,60 ve 120 sn), sülfürik asitte (%98) bekletme (12, 16 ve 20 dk), asetik asitte bekletme (6 saat) ve giberelik asitte (300 ve 500 ppm dozlarında) 48 saat bekletme ve kontrol olmak üzere çeşitli uygulamalar yapılmıştır. Deneme tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak 45 gözlüviyollerde ve 0.5'lt lik saksılarda yürütülmüştür.Dormansi kırma uygulamalarının sonucunu görmek amacıyla denemede çimlenme oranı (%), ortalama çimlenme süresi (gün), kök uzunluğu (cm), sürgün uzunluğu (cm), kök yaş ağırlığı (g/bitki), sürgün yaş ağırlığı (g/bitki), kök kuru ağırlığı (g/bitki), sürgün kuru ağırlığı (g/bitki) özellikleri incelenmiştir. Ana çalışmanın yanı sıra gevenin çimlenme sıcaklığının belirlenmesi için çimlendirme dolabında ayrı bir çalışma yürütülmüştür. Bu çalışmada ana çalışmadan elde edilen ilk sonuçlar göz önüne alınarak, yalnızca Feslikan yaylasından toplanan tohumlar 60 snzımparalanarak kullanılmıştır. Denemede farklı sıcaklıkların etkisini incelemek amacıyla 10, 17, 24, 31 ve 38̊C olmak üzere beş farklı sıcaklıkta çalışılmıştır.
Denemenin sonucunda en yüksekdeğerlerFeslikan bölgesinden toplanan tohumlarda, zımparalama uygulamaları sonucunda elde edilmiştir. Tohumdaki fiziksel dormansinin kırılması için yapılan çalışmalar sonucunda en iyi değerler sırasıyla; zımparalama, sülfürik asit, giberellik asit ve asetik asit uygulamaları olmuştur.
Sıcaklık denemesi sonucunda en yüksek çimlenme oranları sırasıyla 10, 17, 38, 31, 24⁰C sıcaklıkta görülmüştür. Genel olarak bakıldığında sıcaklık arttıkça farklı oranlarda çimlenmenin hızlandığı ancak çimlenme oranının düştüğü gözlemlenmiştir.
|
The study has been conducted on the purpose of examination of germination characteristics and breakage of seed dormancy in milkvetch which is an important plant in terms of medical, erosion control and nectar source. This study has been processed in Field Crops Department in Antalya University Faculty of Agriculture between September 2018 and March 2019. Seeds, which were collected from three different area in Antalya, are subjected to various applications. Çeltikçi, Feslikan upland and Kızılcadağ regions were selected as the seed sources.
In the study, there were different treatment such as sanding (30,60 and 120 seconds), soaking in sulphuric acid (12, 16 and 20 minutes), soaking in acetic acid (6 hours), soaking in gibberellic acid for 48 hours (in the concentrationof 300 and 500 ppm) and control. Study has been carried out, according to randomized pilot experimental design, in 0.5 lt pots and 45 celled viols as three replication. For the purpose of see the results of dormancy break applications, features of germination percentage(%), overall germination time(day), overall root length(cm), fresh root weight (g/plant), fresh shoot weight(g/plant) were examined. Apart from the main study, there was another study carried out in incubation cabinet for determinate the germination temperature. In this study, results of main study has been considered and the seeds, which were collected from Feslikan upland, were used by sanding 60 seconds. In order to examine the effects of different temperatures 10, 17, 24, 31 and 38 centigrade degree were studied.
As a result of experiment, the highest values were obtained by the seeds of Feslikan uplands in the consequence of sanding application. As a result of the studies, in order to break the physical dormancy of seeds, best values were obtained in the applications of sanding, sulphuric acid, gibberellic acid and acetic acid in order.
In consequence of temperature examination, the highest rates of germination were obtained in 10, 17, 38, 31 and 24 centigrade degree in order. In total, it is observed that as the temperature increased, germination in different rates accelerated but the germination rate decreased. |