Tez No İndirme Tez Künye Durumu
121487 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Erzurum ili sığır besiciliği işletmelerinde et maliyeti ve pazarlama durumu üzerine bir araştırma / A Research on the meat cost and marketing condition in cattle fattening farms of Erzurum province
Yazar:YAVUZ TOPCU
Danışman: PROF. DR. SEMİHA KIZILOĞLU
Yer Bilgisi: Atatürk Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
Konu:Ziraat = Agriculture
Dizin:Erzurum = Erzurum ; Et = Meat ; Maliyet = Cost ; Pazarlama = Marketing ; Sığır besiciliği işletmeleri = Cattle fattening farms
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
88 s.
ÖZET Y. Lisans Tezi ERZURUM İLİ SIĞIR BESİCİLİĞİ İŞLETMELERİNDE ET MALİYETİ VE PAZARLAMA DURUMU ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Yavuz TOPÇU Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Semiha KIZILOĞLU Erzurum'da besi sığırı varlığının %66.66 ve sığır besiciliği yapan işletmelerin %59.25'ini kapsayan Horasan, Oltu, Pasinler ve Erzurum Merkeze bağlı köyler Gayeli Örnekleme Yöntemi ile seçilmiştir. Sığır besiciliği işletmeleri de hayvan varlıkları dikkate alınarak Basit Tesadüfi Örnekleme Yöntemi ile tespit edilmiştir. Araştırma kapsamına alman 129 işletmenin 2000-2001 yılı besi dönemine ait verileri esas alınarak, lokal alandaki işletmeler dört gruba ayrılarak, maliyet ve pazarlama analizlerine tabii tutulmuşlardır. İncelenen işletmelerde besicilik faaliyeti ve maliyet üzerinde etkili girdiler, işletmeler ortalamasına göre, işgücü faktörü 3.64 Erkek İş Birimi (EİB), besi hayvanı varlığı 19.92 Büyükbaş Hayvan Birimi (BBHB), hayvanlara verilen günlük rasyon miktarı 17.43 kg ve rasyonda kesif yem oranı %44.46 iken, yaşlı hayvanlarda ortalama besi süresi 204.53 gün ve genç hayvanlarda ise 185.81 gün olarak hesaplanmıştır. İşletmeler ortalamasına göre değişken ve sabit masrafların, üretim masrafından aldıkları paylar sırasıyla %69.53 ve %30.47 iken, yem masrafının değişken masraf içerisindeki payı %24.76'dır. 1 kg canlı ağırlık et maliyeti Horasan, Oltu, Erzurum Merkez ve Pasinler ilçelerindeki işletmeler ve işletmeler ortalamasına göre sırasıyla 2.87, 2.71, 2.96, 1.87 ve 2.58 Milyon TL olarak analiz edilmiştir. 1 kg canlı ağırlık artış maliyeti ise Horasandaki işletmelerde 4.94 Milyon TL, Oltudaki işletmelerde 4.43 Milyon TL, Erzurum Merkez İlçedeki işletmelerde 5.46 Milyon TL ve Pasinlerdeki işletmelerde ise 2.71 Milyon TL ve işletmeler ortalamasına göre de 4.28 Milyon TL olarak hesaplanmıştır. Sığır besiciliği işletmelerinde pazarlama zincirinin en önemli halkasını komisyoncular oluşturmaktadır. İşletmeler ortalamasına göre işletmelerin, %94.60'ı ilçe pazarlarında komisyoncu/şahıslara, %88.07'si lokal alanda bulunan kasaplara, %76.12'si il pazarında komisyoncu/şahıslara, %38.21'i özel şirket kombinalarına ve %72.60'ı da EBK kombinalarına satış yapmaktadır. Tüketicinin 1 kg et için ödediği 3.50 Milyon TL'nin, pazarlama zincirinde fonksiyon gösteren aracılara marj olarak kalan payı; Horasandaki işletmelerde %24.00, Oltudaki işletmelerde %36.00, Erzurum Merkez İlçedeki işletmelerde %31.14, Pasinlerdeki işletmelerde %37.14'dür. İşletmeler ortalamasına göre ise %33.71'i marj olarak kalmaktadır. 2002, 79 Sayfa Anahtar Kelimeler: Sığır Besiciliği, Et Maliyeti, Pazarlama Marjı, Pazarlama Zinciri, Tarım İşletmesi
ABSTRACT M.S. Thesis A RESEARCH ON THE MEAT COST AND MARKETING CONDITION IN CATTLE FATTENING FARMS OF ERZURUM PROVINCE Yavuz TOPCU Atatürk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Economics Supervisor: Prof. Dr. Semiha KIZILO?LU Horasan, Oltu, Pasinler Towns and Erzurum' s Central District Villages, which include 66.60% fattening cattle and 59,25% of farms which deal with cattle fattening in the whole province, were chosen by Objective Sampling Method and cattle fattening farms had been chosen by Simple Random Sampling Method according to their cattle numbers. Farms in local area were classified into four groups by taken into consideration the data of fattening period from 2000 to 2001 of 129 farms, which are under investigation, were subjected to cost and marketing analysis. The effective inputs on fattening activities and cost in the farms under investigation, according to the farms' average, were calculated. The average fattening period was calculated to be 204.53 days in old animals and 185.81 days in young animals while labor factor is 3.64 Man Work Unit (MWU), fattening cattle numbers 19.92 Cattle Animal Unit (CAU), the amount of daily ration given to animals is 1 7.43 kg and concentrate feed rate in ration is 44,46%. According to the averages of farms, while the shares which are taken from production costs by variable and fixed costs are 69.53% and 30.47%, the share taken from variable costs by feed cost is 24.76%. The meat cost per kg live weight was analyzed, according to Horasan, Oltu, Center District of Erzurum farms and the average of farms, as 2.87, 2.71, 2.96, 1.87 and 2.50 million TL. On the other hand the incremental meat cost per kg live weight was calculated as 4.94 million TL in Horasan farms, 4.43 million TL in Oltu farms, 5.46 million TL in Center District of Erzurum farms, 2.71 million TL in Pasinler farms and 4.28 million TL farms average. Middlemen are the most important ring of the marketing chain for the cattle fattening farms. According to the farms average 94.60% of the farms sell to the middlemen in the town market, 88.07% of them to the butcher in the local area, 76.12% of them to the middlemen in the city market, 38.21% of them to the private slaughterhouse and 72.60% of them to the EBK slaughterhouse. 24.00% of 3.50 million TL which consumer pay for 1 kg meat to Horasan farms, 36.00% to Oltu farms, 31.14% to Center District of Erzurum farms, 37.14% to Pasinler farms and also 33.71% according to the farms average to the middlemen who function in the marketing chain remain marginal. 2002, 79 pages Key Words: Cattle Fattening, Meat Cost, Marketing Margins, Marketing Chain, Farm 11