Tez No İndirme Tez Künye Durumu
328584
Aiolis bölgesi Arkaik Dönem mimarisinde pişmiş toprak çatı elemanları / Architectural terracotta roof components in Aiolis region during the archaic period
Yazar:ÖĞÜL EMRE ÖNCÜ
Danışman: PROF. DR. İNCİ DELEMEN
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Arkeoloji Ana Bilim Dalı / Klasik Arkeoloji Bilim Dalı
Konu:Arkeoloji = Archeology
Dizin:Aiolis bölgesi = Aibis region ; Anadolu mimarisi = Anatolia architecture ; Antik mimari = Antique architecture ; Arkaik Dönem = Archaic Period ; Larisa = Larisa ; Mimari eserler = Architectural works ; Pişmiş toprak = Terracotta ; Yapı elemanları = Building elements ; Çatı elemanları = Roof elements
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2013
648 s.
Bu doktora tezinin kapsamında, Aiolis yerleşimlerinden başta Larisa olmak üzere, Neandria buluntusu olan Arkaik Dönem'e ait pişmiş toprak çatı elemanları incelenmiştir. İstanbul Arkeoloji Müzeleri ve Stockholm Medelhavs Museet koleksiyonlarında yer alan buluntuların ölçüm, çizim, fotoğraflama ve diğer belgeleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Ardından tüm parçalar çeşitli bilgisayar programları yardımıyla sayısallaştırılarak, dijital restitüsyon için uygun formatlarda hazırlanmıştır. Mevcut parçalar üzerinde yürütülen bu çalışmalar sonrası, pişmiş toprak çatı mimarisine ait parçalar levha bazında birleştirilmeye çalışılmıştır. Ortaya çıkan gruplar, mimarideki kullanım alanlarına göre, aşağıdan yukarıya doğru diziliş sıraları temel alınarak; friz, geison, yatay ve eğik sima, çörten, akroter, stroter, mahya kiremidi ve tymphanon kabartmaları biçiminde gruplanarak değerlendirilmiştir. Bu çalışmalar pişmiş toprak yapı elemanlarının kapladıkları ahşap çatı konstrüksiyonları üzerine değerlendirme yapabilmemize de olanak sağlamıştır. Bu çerçevede Arkaik Dönem Aiolis Bölgesi ve biraz daha geniş bir çerçeveyle Batı Anadolu anıtsal mimari uygulamalarında çatı tasarımlarını anlamaya yönelik bazı yapıcı sonuçlar ortaya koyulabildiği inancındayız. Bununla birlikte, özellikle Larisa'da Arkaik Dönem'de inşa edilmiş yapıların çatılarıyla ilgili restitüsyon önerileri getirilmeye çalışılmıştır. Ortaya çıkan sonuçlar hem bölge hem de tüm Batı Anadolu'da eşzamanlı yürütülen imar faaliyetlerini anlamada önemli veriler sunar. Ayrıca pişmiş toprak mimari elemanların üretim süreçleri, yapım teknikleri, bölge içi ve bölgeler arası ilişkiler bağlamında da önemli sonuçlar elde edilmiştir.
This Ph. D. thesis focuses on the architectural terrakotta roof components of Aiolis in the Archaic periods, particularly the finds from Larisa and Neandria. Measurement, drawing, photographing and other documentation was carried out on the finds in the collections of Istanbul Archaeology Museums and Stockholm Medelhavs Museet. Following the documentation, all fragments were digitized with an aim to prepare digital reconstruction. The fragments, which are part of the terracotta roof structure, were tried to be joint as plaques. The resulting groups were treated within the subgroups of frieze, geison, lateral and raking sima, water spout, acroterion, stroter, ridge tiles and pediment reliefs from the bottom upwards according to architectural usage. Evaluation of the wooden roof construction, which is connected to the terracotta construction components, became possible owing to the arrangement in question. This produced an understanding of the roofing in Aiolis region in Archaic period and also shed light on monumental architectural practice. The thesis offers reconstruction suggestions concerning the roofs of the buildings in Larisa in the Archaic period. Through the research, significant data was obtained on construction activities in Aiolis, and also in entire West Anatolia in this period. Additionally, noteworthy results were obtained regarding the production process and techniques of architectural terracotta components in terms of intra- and inter-regional connections.