Tez No İndirme Tez Künye Durumu
219018
Osmanlı imparatorluk dönemi resim sanatında Türk giyim-kuşamı(1600-1700) / Turkish clothes and finery in Ottoman imperiyal period painting art(1600-1700)
Yazar:ÖKKEŞ HAKAN ÇETİN
Danışman: PROF. DR. HAKKI ACUN
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
Konu:Güzel Sanatlar = Fine Arts ; Sanat Tarihi = Art History
Dizin:Giyim = Clothing ; Osmanlı Devleti = Ottoman State
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2008
1092 s.
Osmanlı İmparatorluk Dönemi Resim Sanatında Türk Giyim-Kuşamı(1600-1700) konulu doktora tez çalışmasında bu döneme ait 212 adet görsel belgede bulunan figürlerin üzerindeki kıyafetlerin analizi yapılarak, 17. yüzyıl Türk giyiminin tür, model, kesim, malzeme ve süsleme özellikleri belirlenmeye çalışılmıştır.17. yüzyıl Osmanlı kıyafetlerinde aba, biniş, cüppe, hırka, kaftan, uzun ve kısa üstlükler, pelerin, kapaniçe, entari, gömlek, iç gömlek gibi üste giyilen giysi türleri ile şalvar, çakşır, don, tozluk, çorap, farbalalı etek gibi alt giyim türleri tespit edilmiştir. Bunlarda genellikle önleri açık, bele kadar yardımcı malzemelerle kapatılabilen giysi modelleridir. Kıyafetlerde sivri, hakim, kürk, geniş, "0", "V", "U", ayaklı yakalar kullanılmıştır. Günümüzde şömizye veya Amerikan yaka da denilen "V" yaka üzerine sivri yaka uygulamasının yapıldığı örneklerde bulunmaktadır. Elbise kesimlerinde giysilerin genellikle belden itibaren peş adı verilen eklerle genişletildiği görülmektedir.Kol kesimlerinde ise kısa, uzun, kolsuz ve sırttan sarkan sahte kolluklar kullanılmıştır. Yine Türk giyimine özgün kartal kanadı adı verilen bir tür sahte kol uygulaması da görülmektedir. Giysilerde düz ve desenli kumaşların yanı sıra altın ve gümüş iplikli kumaşların kullanıldığı anlaşılmaktadır. Astarlama malzemesi olarak kürk ve düz dokumalar, kapatma malzemesi olarak ta düğme, çaprast, şerit, kopça, püsküllü ip gibi malzemeler kullanılmıştır. Kadınların ve erkeklerin genellikle birkaç tür dışında benzer giyindiği ancak kullandıkları başlıklarda ise farklılık bulunduğu görülmektedir. Kadın başlıkları daha özenli ve değişik biçimlerde dizayn edilmiştir. Erkek başlıkları ise unvanlarına göre çeşitlilik göstermektedir. 17. yüzyıl Türk giyiminde pabuç, pabuç-mest, nalın, terlik, çizme gibi ayak giysileri kullanılmıştır.Sonuç olarak bu dönem Türk giyim-kuşamı daha önceki dönemlerden bazı model, tür ve kesim özelliklerini koruyarak almış, kendi dönemine özgün nitelikler katmış ve sonraki yüzyılı da bazı özellikleri ile etkilemiştir.
In the doctorate thesis on the subject ? Turkish Clothes& Finery in OttomanImperial Period Painting Art(1600-1700)?, 212 visual documents with figures werestudied and the outfits of the figures were analyzed. It was aimed to determine the 17th Century?s Turkish clothing type, cutting, material and decoration features.Outher outfits such as wool cloth, robe, robe(with broad sleeves), cardigan,caftan, long and short tunic, cape, kapanice, lady?s dress, shirt, inner shirt and inneroutfits such as shalwar, trousers, underpants, spat, socks, furbelow skirt wereestablished. These are dress models that were closed with assistant materialsthrough the waists. Sharp collar, fur collar, wide collar, ?O?, ?V?, ?U? collars wereused. There are samples where ?V? collar that is known today as American collar wasused with sharp collar. In the dress cutting under the waists the dresses werewidened with addings called ?peş?.In the arm cuttings, fake cuffs were used in the shape of short, long and on theback. A kind of fake cuff known as ?eagle wing? was also seen. Along with flat andpaterned fabrics, golden and Silver designed fabrics were used. As a linning materialfur, and as a closing material button was used. It is also determined woman and menwere dressed look a like but the hats. Woman?s hats were designed with more careand with different shapes. Men?s hats show a difference according to the titles. In the17 th Century Turkish dressing; shoes, slippers, high boot, bath clog were used asfoot dressings.As a result, the Turkish Clothes&Finery of this Period showed some similitarieswith the earlier periods. With some qualities peculiar to this certain era, it efected thenext century.Key Words1. Ottoman2. Miniature3. Clothes4. Finery5. Dressbook