Tez No İndirme Tez Künye Durumu
470451
XII-XIV. yüzyıllarda Anadolu'da tıp kurumları / The medical institutions at Anatolia during the 12th-14th centuries
Yazar:MEHMET KUTLU
Danışman: PROF. DR. BOZKURT ERSOY
Yer Bilgisi: Ege Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı / Türk-İslam Sanatı Bilim Dalı
Konu:Mimarlık = Architecture ; Sanat Tarihi = Art History
Dizin:Anadolu = Anatolia ; Darüşşifa = Hospital ; Kayseri = Kayseri ; Mimari ögeler = Architectural elements ; Mimari özellikler = Architectural characteristics ; Sağlık kuruluşları = Health institutions ; Sivas = Sivas ; Tokat = Tokat ; Tıp = Medicine ; Tıp tarihi = History of medicine
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2017
442 s.
XII-XIV. Yüzyıllarda Anadolu'da inşa edilen Tıp Kurumları darüşşifa, maristan, darüssıhha, darülafiye, darürraha vb. farklı terimlerle adlandırılmıştır. Bu dönemden günümüze ulaşan Anadolu tıp kurumları, Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifası (Maristan), Sivas İzzeddin I. Keykavus Darüssıhhası, Divriği Darüşşifası, Tokat Gökmedrese Darüşşifası ve Amasya Darüşşifası'dır. Günümüze ulaşamayan Anadolu tıp kurumları ise Mardin Eminüddin Maristanı, Çankırı Darüşşifası (Darülafiye), Kastamonu Pervaneoğlu Ali Darüşşifası (Maristan), Sivas Rahatoğlu Darürrahası, Konya Maristan-ı Atik, Konya Alaeddin Darüşşifası (Maristan) ve Aksaray Darüşşifası'dır. Bu çalışma günümüze ulaşan tıp kurumlarının mimari plan gelişimi özellikleri ve ortak mimari özelliklerinin tespitini amaçlamaktadır. İnceleme sonuncunda ilk tıp kurumlarının bir külliye bünyesinde yer aldığı ancak Amasya Darüşşifası'nda olduğu gibi zamanla bağımsız bir yapı olmaya doğru bir plan gelişimi sürecinin yaşandığı tespit edilmiştir. Ayrıca Anadolu tıp kurumlarının ortak mimari özelliği olarak giriş eyvanına açılan mekânların varlığı tespit edilmiştir.
The Medical Institutions at Anatolia during the 12th-14th centuries are named with different terms like dār al-shifā, mārîstān, dār al-sihhā, dār al-āfiyā and dār al-rahhā etc. Some of the medical institutions at Anatolia between the 12th and 14th centuries such as Dār al-shifā (mārîstān) of Gevher Nesibe at Kayseri, Dār al-sihhā of Keykavus I at Sivas, Dār al-shifā at Divriği, Dār al-shifā of Gökmedrese at Tokat and Dār al-shifā of Amasya are reached todays. Some of the medical instutions such as Mārîstān of Eminuddin at Mardin, Dār al-shifā (dār al-āfiyā) of Çankırı, Dār al-shifā (mārîstān) of Ali (son of Parvana Muinuddin) at Kastamonu, Dār al-rahhā of Sivas, Mārîstān-ı atik at Konya, Dār al-shifā (mārîstān) of Sultan Alaeddin at Konya and Dār al-shifā of Aksaray are not survived. This study aimed to investigate the features of change in architectural plans and identical architectural features of the medical instutions at Anatolia during the 12th-14th centuries. The first examples of the medical instutions were built in a building complex with other types of buildings. After that a trend for independent medical institutions is revealed with the example of Dār al-shifā of Amasya. One of the identical architectural features in the medical institutions, is the spaces that have access from the entrance iwan.