Bu araştırmanın amacı korunma ihtiyacı olan ergenlerin ve çocuk evi sorumlularının sosyal problem çözme düzeylerini geliştirmek amacıyla hazırlanan programların etkililiğini sınamaktır. Amasya Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü'ne bağlı kurumlarda kalan korunma ihtiyacı olan ergenler ve çocuk evi sorumluları bu araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmada verileri elde etmek amacıyla ön test ve son test uygulamalarında ölçüm aracı olarak Kişilerarası Problem Çözme Envanteri kullanılmıştır. Korunma ihtiyacı olan ergenler çalışma grubu 6'sı deney ve 6'sı kontrol olmak üzere 12 katılımcıdan oluşmuştur. Korunma ihtiyacı olan ergenler için hazırlanan Sosyal Problem Çözme Programı haftada bir gün 90 dakika olmak üzere 10 oturumda gerçekleştirilmiştir. Çocuk evi sorumlusu çalışma grubu ise 7'sı deney ve 7'si kontrol olmak üzere toplam 14 katılımcıdan oluşmuştur. Çocuk evi sorumluları için hazırlanan Sosyal Problem Çözme Programı haftada bir gün 120 dakika olmak üzere 10 oturumda gerçekleştirilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde Non-Parametrik Mann Whitney-U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar testi kullanılmıştır. Uygulanan Sosyal Problem Çözme Programı'nın korunma ihtiyacı olan ergenlerden oluşan Deney1 grubunun sosyal problem çözme becerilerine etkilerini tespit etmek üzere yapılan analizde, Deney1 grubunun probleme olumsuz yaklaşımlarının uygulama sonrasında anlamlı derecede azaldığı, yapıcı problem çözme ve ısrarcı-sebatkar yaklaşım puanlarının ise anlamlı derecede arttığı bulunmuştur. Bununla birlikte kendine güvensizlik ve sorumluluk almama boyutlarında herhangi bir etkiye rastlanmamıştır. Uygulanan Sosyal Problem Çözme Programı'nın çocuk evi sorumlularından oluşan Deney2 grubunun sosyal problem çözme becerilerine etkilerini tespit etmek üzere yapılan incelemede, Deney2 grubunun probleme olumsuz yaklaşımı ve kendine güvensizlik düzeylerinin uygulama sonrasında anlamlı derecede azaldığı, yapıcı problem çözme ve ısrarcı-sebatkar yaklaşım puanlarının ise anlamlı derecede arttığı görülmüştür. Bununla birlikte sorumluluk almama boyutunda herhangi bir etkiye rastlanmamıştır. Korunma ihtiyacı olan ergenler için hazırlanan Sosyal Problem Çözme Programı'nın sosyal problem çözme becerilerinin geliştirilmesinde etkili olduğu ve bu etkinin özellikle sosyal problem çözmenin probleme yönelim boyutları açısından gerçekleştiği görülmüştür. Çocuk evi sorumluları için hazırlanan Sosyal Problem Çözme Programı'nın, sosyal problem çözme becerisini geliştirmede etkili bulunmuş, bu etkinin özellikle probleme olumlu yönelim boyutunda gerçekleştiği tespit edilmiştir.
|
The aim of this research is to test the effectiveness of programs designed to improve the level of social problem solving in adolescents in need of protection and persons in charge of child homes. The universe of this research is institutions affilitiated to Amasya Family and Social Policies Provincial Directorate which adolescents in need of protection stay in and persons in charge of child homes. In order to obtain the data in the research, The Interpersonel Problem Solving Inventory was used as the measurement tool in the pre-test and post-test applications. The Sample of the adolescents in need of protection were composed of 12 participants 6 of whom are experiment and 6 of whom are control group. The developed Social Problem Solving Programme for adolescents was applied in 10 sessions, 90 minutes a day per week. The sample of persons in charge of child homes were consisted of 7 for the experiment and 7 for control, totaling 14 participants. The developed Social Problem Solving Programme for persons in charge of child homes applied in 10 sessions, 120 minutes a day per week. Non Parametric Mann Whitney U and Wilcoxon Sign-Rank Test were used for the analysis of data. In the analysis to identify the effects of the applied Social Problem Solving Programme for adolescents, it was found that Experiment1 group's, which was composed of adolescents in need of protection, negative attitudes of problem decreased significantly, constructive problem solving and insistent-persistent approach scores increased significantly after the application. Nevertheless, there was no effect on self-insecurity and non-responsibility dimensions. In the analysis to identify the effects of the applied Social Problem Solving Programme for persons in charge of child homes, it was found that Experiment2 group's, which was composed of persons in charge of child homes, levels of negative problem orientation and self-insecurity decreased significantly, constructive problem solving and insistent-persistent approach scores increased significantly after the application. Moreover, there was no effect on non-responsibilty dimensions. Social Problem Solving Programme for adolescents in need of protection was found effective in order to develop social problem solving skills and that effect has been realized especially on problem orientation dimensions of social problem solving. Social Problem Solving Program for persons in charge of child homes was found effective in order to develop social problem solving skills, that effect has been realized especially on positive problem orientation dimension of social problem solving. |