Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
343773		Stres altındaki bazı bitkilerde biyoteknolojik önemi olan fenilalanin amonyum liyaz enziminin aktivitesinin belirlenmesi, optimizasyonu ve karakterizasyonu / Determination of enzyme activity, optimization and characterization of the biotechnologically important phenylalanine ammonia lyase from some plants under stress Yazar:SEDA ŞİRİN Danışman: PROF. DR. BELMA ASLIM Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin:	Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2013 121 s.
Fenilketonuri hastalığı (PKU) otozomal resesif bir bozukluktur. Bu genetik bozukluk fenilalanin hidroksilaz (phenylalanine hydroxilase, PAH) enziminin, düşük seviyede olması nedeniyle fenilalanin aminoasidinin yüksek miktarlarda kan ve vücut sıvılarında birikmesi ile tanımlanır. Günümüzdeki araştırmalar PAH?ın alternatifi olduğu düşünülen fenilalanin amonyum liyaz (phenylalanine ammonia lyase, PAL) enzimi üzerine yoğunlaşmıştır. Çalışmada Ankara çevresi Beypazarı ilçesinden toplanan, tuz stresi koşullarında yayılış gösteren, endemik veya yaygın 13 bitki örneğinde PAL enzim ve spesifik aktivitesi taranmış ve bu sonuçlara göre PAL spesifik aktivitesi yüksek çıkan bitkilerle çalışmaya devam edilmiştir. En yüksek PAL spesifik aktivitesini Cyathobasis fruticulosa (64,9 U/mg), Salsola nitraria (55,3 U/mg), Salsola grandis (49,0 U/mg) ve Salvia halophila (47,8 U/mg) göstermiştir. Yüksek PAL spesifik aktivitesi gösteren C. fruticulosa ve S. nitraria?ya ait PAL enziminin optimizasyonu ve karakterizasyonu yapılmıştır. PAL enziminin optimum pH?sı 8,8, optimum sıcaklığı 37oC ve optimum tampon (Tris-HCl) konsantrasyonu 100 mM olarak belirlenmiştir (p<0,05). Yapay mide suyunda pH 4,0?de ve yapay bağırsak sıvısında pH 7,5?de enzimin aktivite kaybının en az olduğu görülmüştür (p<0,05). Bitkilerden elde edilen PAL enziminin optimum NaCl konsantrasyonu 200 mM olarak tespit edilmiştir (p<0,05). Her iki bitkiden de elde edilen PAL enzimi, oda sıcaklığında 2. günde, +4oC?de 5. günde, -20oC?de ise 12. ayda % 50?ye yakın aktivite kaybı göstermiştir (p<0,05). C. fruticulosa, S. nitraria, S. grandis ve S. halophila?dan elde edilen PAL enzimi yüksek performanslı sıvı kromatografisi (High pressure liquid chromatography, HPLC) kullanılarak L-fenilalaninin trans-sinnamik aside dönüşümü hem miktar hem de yüzde olarak tespit edilmiştir. Sodyum Dodesil Sülfat Poliakrilamit Jel Elektroforezi (Sodium Dodecyl Sulfate Polyacrylamide Gel Electrophoresis, SDS-PAGE) ve Western Blot yöntemleri ile PAL enziminin kısmi saflaştırma sonrası, moleküler ağırlığı yaklaşık olarak 70 kDa bulunmuştur. Ayrıca kısmi saflaştırma sonrası yapılan HPLC analizi ile PAL enziminin aktivitesini kaybetmediği belirlenmiştir. Sonuç olarak bu tez çalışmasında, C. fruticulosa, S. nitraria, S. grandis ve S. halophila?dan elde edilen PAL enziminin aktivitesinin yüksek olması, farklı çevresel koşullarda aktivitesini kaybetmemesi, daha kararlı ve stabil olması, vücut sıcaklığı olan 37oC?de optimum çalışması, yapay mide suyu ve bağırsak sıvısında enzimin aktivitesini sürdürmesi bakımından öne çıkmıştır. Bu enzimin özellikle gıda ve ilaç endüstrisinde ürüne yönelik kullanımlarda öne çıkmasının ve biyoteknolojik ürünlerin üretiminde kullanılmasının mümkün olacağı düşünülmektedir.
Phenylketonuria disease (PKU) is an autosomal recessive disorder. This genetic disorder is characterized by the accumulation of high amounts of phenylalanine amino acid in the blood and in the body fluids because of low levels of phenylalanine hydroxylase (PAH) enzyme. Today, the studies are focused on phenylalanine ammonia lyase (PAL) enzyme that is thought to be a surrogate for PKU. In the study, PAL enzyme and specific activity were screened in 13 endemic or disseminated plant samples that showed a distribution under salt-stress conditions, which have been obtained in the district of Beypazarı near Ankara and, based on these results, the analyses were continued to be performed with the plants with higher PAL specific activity. Highest PAL specific activity values were found in Cyathobasis fruticulosa (64.9 U/mg), Salsola nitraria (55.3 U/mg), Salsola grandis (49.0 U/mg) and Salvia halophila (47.8 U/mg). For PAL enzyme belonging to C. fruticulosa and S. nitraria that showed high PAL specific activity, optimization and characterization were done. For PAL enzyme, optimum pH was 8.8, optimum temperature was 37oC and optimum buffer (Tris-HCl) concentration was 100 mM (p<0.05). It was seen that the enzyme had the minimum activity loss at pH 4.0 in the artificial gastric fluid and at pH 7.5 in the artificial intestinal fluid (p<0.05). Optimum NaCl concentration of the PAL enzyme obtained from the plants was determined to be 200 mM (p<0.05). PAL enzyme obtained from both plants showed an activity loss by nearly 50 % at 2nd day at room temperature, at 5th day at +4oC and at 12th month at -20oC (p<0.05). For PAL enzyme obtained from C. fruticulosa, S. nitraria, S. grandis and S. halophila, the conversion to L-phenylalanine trans-cinnamic acid was determined as both amount and percentage using high pressure liquid chromatography (HPLC). Following the partial purification of PAL enzyme using Sodium Dodecyl Sulfate Polyacrylamide Gel Electrophoresis (SDS-PAGE) and Western Blot methods, its molecular weight was found to be approximately 70 kDa. Furthermore, HPLC analysis performed after the partial purification revealed that PAL enzyme did not lose its activity. Consequently, in this thesis study, PAL enzyme obtained from C. fruticulosa, S. nitraria, S. grandis and S. halophila became prominent because its activity was higher, it did not lose its activity under different environmental conditions, it was more stable, it functioned at 37oC, which is the normal body temperature, and it maintained its activity in the artificial gastric fluid and intestinal fluid. This enzyme is thought to have the potential for becoming prominent with its product-intended use especially in food and pharmaceutical industry and to be likely to be used for the production of biotechnological products.