Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
523028		İndirilebilir mobil uygulamaların okunurluk ve okunabilirlik açısından incelenmesi: Ulusal gazeteler örneği / An analysis of downloadable mobile applications in terms of readabilitiy and legibility: A case of national newspapers Yazar:FARUK DURSUN Danışman: PROF. DR. SEVİNÇ GÜLSEÇEN Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Enformatik Ana Bilim Dalı / Enformatik Bilim Dalı Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control Dizin:	Onaylandı Doktora Türkçe 2018 186 s.
Bu çalışmada ulusal basında faaliyet gösteren gazetelerin mobil uygulamalarının okunurluk ve okunabilirlik açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Alan yazında sıklıkla karıştırılan iki kavram bir bütünü tamamlayan iki unsurdur. Okunur olmayan bir tasarımının okunabilir olması parçalardan birinin eksik kalması nedeniyle taşınan mesajın iletiminin sağlıklı olmayacağı sonucunu doğurmaktadır. Gelişen teknolojiyle birlikte ilk nesil bilgisayarlara göre mucizevi bir şekilde küçülen, cep ve çantalarda taşınabilir hale gelen bilgisayarlar; hayatımıza 90'lı yılların ikinci yarısından itibaren girmeye başlayan ve hızla vazgeçilmezler arasındaki yerini alan cep telefonları ve akıllı telefonların yanı sıra tablet cihazlarla da uyum sağlayarak çalışmaktadır. Masaüstü bilgisayarlar için piyasayı domine eden Windows ve iMac işletim sistemlerinin kullanılıyor oluşu iki işletim sisteminde de ayrı ayrı çalışan masaüstü uygulamaların geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. İlerleyen dönemlerde iki platformda da çalışan uygulamalar olsa da genellikle bu iki alt yapı birbirinden bağımsız olarak çalışan uygulamaları şart koşmaktadır. Söz konusu farklılıklar taşınabilir bilgisayarlar için de halen geçerlidir. İşletim sistemi farklılığının doğurduğu gereksinimle de masaüstü uygulama geliştiricileri iki platform için de ayrı ayrı tasarım yapmaktadır. Masaüstü ve taşınabilir bilgisayarlar için durum yeteri kadar karışık ve zor iken bünyesinde Android, iOS, Symbian, Windows Mobile gibi farklı platformları barındıran ve bilgisayar teknolojisine her geçen gün daha fazla yaklaşan mobil cihazların için de durum her an daha fazla karmaşıklaşmaktadır. Her platform için geliştirilecek uygulamanın yazım dilinden başlayan farklılıklar, süreci uzatmakta ve maliyet boyutuyla yüksek seviyelere taşımaktadır. Bu noktada işin teknolojik boyutuyla birlikte kullanılabilirliği, tercih edilebilirliği, fonksiyonelliği ile birlikte insanlara hitap etmesi boyutuyla estetik bir takım kaygılar da ön plana çıkmaktadır. Mobil marketlerde kullanıcılar için tercihe göre değişen alternatiflerde ücretli ya da ücretsiz olarak sunulan mobil uygulamalar için tasarım, sayısı hızla artan mobil uygulama pazarında farkındalık yaratıcı bir unsur olarak görülmektedir. Gerek amatör gerek profesyonel mobil uygulama geliştiricileri için durum bu kadar önemliyken işi haberi en hızlı, en doğu ve en güvenilir şekliyle okuyucularına ulaştırmak olan basın-yayın sektörünün temel taşı gazetelerin geleneksel yayım yöntemleri olan basılı halin yanında geliştirdikleri mobil uygulamalarla da tirajlarını yükseltmeye çalışmaları şaşırtıcı olmayacaktır. Bu hamlenin temel amacı olan okuyucuya diğer gazetelerden önce ulaşmak hedefinin başarılabilmesi için gazetelerin mobil uygulamalarının okuyucu tarafından sahiplenilmesi gerekmektedir. Bu sahiplenilme ancak okuyucu kimliğinde şekillenen yazının boyutu, rengi, türü, satır uzunlukları, satır arası boşluklar gibi bir takım okumayı direkt olarak etkileyen unsurların gerçekleşmesiyle mümkün olmaktadır. Her ne kadar normal okuyucular sözü edilen tipografik unsurları kategorik isimleriyle bilmese de harf aralıkları dar olan bir yazıyı ya da satır aralıkları çok dar şekilde biçimlendirilmiş bir yazıyı okumaya niyetlenmeyeceğini tahmin etmek zor değildir. Bu doktora tezinde mobil uygulama tasarımını etkileyen tipografik özelliklerden okunurluk ve okunabilirlik başlığı altında alt formlar alan uzmanlarının görüşleri doğrultusunda incelenmiş ve çıkan sonuçlar paylaşılmıştır.
In this study, it was aimed to examine the mobile applications of national newspapers in terms of legibility and readability. The field is two elements that complete a whole which these two concepts that are often confused in the literature. The fact that,making an unreadable design is readable implies that, the transmission of the message carried is not healthy because one of the parts is missing.The computers, which are miraculously smaller and portable in pocket and bags compared to the first generation computers, are working with mobile phones and smartphones as well as tablet devices, which began to enter our lives in the second half of the 90s and quickly became indispensable.Using of Windows and iMac operating systems are dominated the market for desktop computers necessitates the development of desktop applications which, work separately on both operating systems. Although there are applications working on both platforms in the following periods, generally these two sub-structures require applications running independently from each other. These differences still apply to portable computers. Because of the differences in the operating system, desktop application developers design separately for both platforms. Already situation is complicated enough for desktop and mobile computers, the situation is becoming more complex for mobile devices such as Android, iOS, Symbian, Windows Mobile and that are getting closer to computer technology every day. The differences starting from the spelling language of the application to be developed for each platform extend the process and increase the cost dimension to high levels. At this point, a number of aesthetic concerns arise with the technological aspect of the business and its usability, its preferability, its functionality and its appeal to people. The design for mobile applications, which are offered for paid or unpaid users in mobile Markets, is seen as a creative element in the rapidly increasing mobile market awareness. While the situation is so important for both amateur and professional mobile application developers, it will not be surprising that the press sector will reach its readers in the fastest, most reliable, Eastern and most reliable way, as well as trying to increase the circulation of mobile applications developed in addition to the traditional press release methods. The main purpose of this move should be to reach the reader before other newspapers to reach the purpose of the newspaper mobile applications. This is only possible when items that affect the reading set, such as size, color, Type, Line lengths, and line spacing, are authenticated by the reader. Although regular readers do not know typographic elements, it is not difficult to predict whether they want to read an article with a narrow letter range or a very narrow line range. In this Ph. D. dissertation, the typographic features affecting mobile application design were examined in line with the opinions of the field experts under the title readability and readability and the results were shared.