Tez No İndirme Tez Künye Durumu
159683 Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.
Akılcı kullanım ışığında sulak alanların yönetimi-Gediz deltası örneği / Management of the wetlands in the wise use context-The Gediz delta case
Yazar:ALPAY TIRIL
Danışman: PROF.DR. CAN HAMAMCI
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
Konu:Kamu Yönetimi = Public Administration
Dizin:
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2005
444 s.
ÖZET Ekolojik ve kültürel işlev ve değerleriyle biyosferde özgün bir yeri olan sulak alanlar, bu önemlerine rağmen en çok zarar gören ekosistemlerin başında gelmektedir. Birçok kültürün çeşitli nedenlerle geleneksel olarak sahip olduğu dışlayıcı bakış açısı, 1971 yılında imzalanan Ramsar Sözleşmesi ile değişmeye başlamıştır. Bu tarihten sonra uluslar arası işbirliği çerçevesinde sulak alanların korunması yaklaşımı önem kazanmıştır. Ramsar Sözleşmesi çerçevesinde geliştirilen akılcı kullanım ilkesi ile, bir yandan sulak alanların sosyo-ekonomik faydalarını bu alanlar çevresinde yaşayan toplumlara kazandırmak, diğer yandan bu peyzajların ekolojik bütünlüklerini korumak amaçlanmıştır. Tez çalışmasında, akılcı kullanım çerçevesinde sulak alan olgusu ele alınarak ekolojik ve kültürel bağlamlarda değerlendirilmiştir. Sulak alanlarla ilgili yaklaşım ve uygulamaların tarihsel süreci aktarıldıktan sonra, akılcı kullanım ışığında sulak alan yönetimi tartışılarak Rhone Deltası (Fransa) örneğine yer verilmiştir. Küresel sulak alan tartışmaları yanında Türkiye'deki sulak alan varlığı, sorunlar ve uygulamalar, tarihsel süreçte, ekolojik ve yasal-yönetsel boyutta ele alınmış, ilk sulak alan yönetimi uygulamaları olan Göksu Deltası, Uluabat Gölü ve Kuş (Manyas) Gölü yanı sıra uygulama aşamasındaki örnekler de değerlendirilmiştir. Tez çalışmasında örnek alan olarak seçilen Gediz Deltası (İzmir), ekolojik, sosyo-ekonomik, rekreasyonel ve turistik önemine, ulusal ve uluslar arası koruma statülerine rağmen, bir sulak alanın karşılaşabileceği hemen hemen tüm tehditlerle karşı karşıyadır. Korumaya yönelik iç hukuk düzenlemelerinin ve uluslar arası taahhütlerin çiğnendiği alanda, ekolojik, kültürel ve sosyo-ekonomik yapı ile ilgi gruplarının koruma-kullanma ilişkisi açısından yaklaşımları ve beklentileri belirlenmiştir. Diğer işlev ve değerleri yanında, alternatif ve korumacı bir etkinlik olarak sulak alanın ekoturizm potansiyelinin vurgulandığı çalışma; deltanın çevre eğitimi ve ekoturizm potansiyelini ön plana çıkaracak bir yönetim planı önerisiyle sonlandırılmıştır. 429
ABSTRACT Wetlands which have a specific place in biosphere, lead the most damaged ecosystems in spite of their ecological and cultural functions and values. The exclusive viewpoint that many cultures traditionally have started to change by Ramsar Convention which has signed in 1971. After this date, the approach of protection of wetlands has gained importance according to the international cooperation. By the help of this wise use principle which has been developed according to Ramsar Convention it has been aimed, on one hand, to make the societies who have lived around these areas gain the socio-economic goods and on the other hand to protect the ecological entirety of these landscapes. In this dissertation, wetland concept has been studied in the wise use framework and evaluated in the context of ecology and culture. After giving the process of the approaches and implementations about wetlands, wetland management in the wise use context has been discussed and the example of Rhone Delta (France) case has been given. Besides the discusses of global wetlands, the existence of wetlands in Turkey, problems and implementaions have been searched in ecological and legal-administrative context in historical process; the first impementations of wetland management in Turkey; Göksu Deltası, Uluabat Lake, Manyas Lake, and also the other ongoing examples have been evaluated. The Gediz Delta, which has been chosen as the sample case of this dissertation, has been under almost all threats that a wetland may meet, in spite of its ecological, socio-economic and touristic importance and its national and international proteciton status.ln the area in which national laws are broken and the international threaties aren't carried out. The ecological, cultural and socio-economic structure and the aprroaches and expectations of stake holders in the context of protection and use have been pointed out. Besides its other functions and values, the study in which the ecotourism potential of wetland as an alternative and protective activity has been ended with a suggestions of management plan that's going to make the environmetal education and ecotourism potential of the delta. 430