Tez No İndirme Tez Künye Durumu
292421
An investigation on use-sharing model of product servis systems through a study of communal laundries in izmir / İzmir ortak çamaşırhaneleri vakaları üzerinden ürün servis sistemlerinin kullanım ortaklığı modeli üzerine araştırma
Yazar:CAN UÇKAN YÜKSEL
Danışman: PROF. DR. ÖZLEM ER
Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
Konu:Endüstri Ürünleri Tasarımı = Industrial Design
Dizin:Servis sistemleri = Service systems ; Sürdürülebilir tasarım = Sustainable design ; Ürün tasarımı = Product design
Onaylandı
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
133 s.
Bu çalışmada, İzmir özelinde ortak kullanım modeli örnekleri üzerinden ürün servis sistemleri incelenmiştir. Öncelikle sürdürülebilirlik ve ürün servis sistemleri üzerinde literatür taraması yapılmış, bu araştırmalar ortak kullanım modeli örnekleri üzerinde yoğunlaştırılarak ortak kullanılan çamaşırhane örnekleri üzerinde araştırmalar derinleştirilmiştir. Avrupa ve Amerika'da pek çok örneği bulunan ortak çamaşırhanelerin çalışma şekilleri, topluma sağladığı getiriler, kullanıcı tarafından nasıl karşılandığı detaylı olarak ele alınmıştır. Türkiye'de benzer örnekler aranmış ve öncelikle İzmir'in fakir bölgelerinde belediyelerce kurulan semtevleri içinde ortak kullanılan çamaşırhaneler incelenmiştir. Bu çamaşırhanelerin yurt dışında incelenen örneklerinin aksine toplumun tepesinden altına sosyal sürdürülebilirlik motivasyonuyla kurulduğu gözlemlenmiştir. İkinci araştırma grubu olarak İzmir'in orta halli mahallelerinden seçilen apartman sakinleriyle ortak kullanılan çamaşırhaneler ile ilgili görüşmeler yapılarak konuyla ilgili bilinç seviyesi ve önyargılar ortaya çıkarılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çamaşır makinalarının ortak kullanıldığı ürün-servis modelinin Türkiye'de farklı gelir seviyelerine ait kitlelerde dahi güçlü ortak önyargılarla karşılandığı görülmüştür. Bu sonuçlardan yola çıkarak, farklı toplumların farklı ihtiyaçlarına uyarlanmış ortak kullanım modelinin daha verimli sonuçlar doğuracağı ortaya konmuş, hangi farklılıklarla var olan modelin geliştirilip yaygınlaştırılabileceği önerilmiştir.
In this study, use-sharing model of product service systems was investigated through the communal laundries from various examples. Firstly, European examples of communal laundries were analyzed. The institutionalization of communal launderettes was searched with a retrospective perspective. Use process and different models of these launderettes were examined over communal launderettes in poor districts of Izmir which are very unique example compared to the foreign launderettes. The brief history and motivation of these launderettes investigated. Secondly, a small launderette enterprise was interviewed during the field research. Also, interviews were done with the apartment residents in another district of Izmir on the use-shared laundries as in European examples. The overall results from the field research made in several places and laundries with different kinds of use-sharing models (two types of existing models and one totally hypothetical) show a significant tendency towards similar belief patterns of the community. The acceptance of the use-shared launderette concept was turned out to be out of reach for the moment in Turkey context for several reasons identified in this study.