Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
144929		Adana'nın bütüncül tarihi çerçevesinde Adana Sancağı vakıflarının analizi -TÜSOKTAR veri tabanına dayalı bir araştırma- / Yazar:MUSTAFA ALKAN Danışman: PROF. DR. BAHAEDDİN YEDİYILDIZ Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Yakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Adana = Adana ; Adana Sancağı = Adana Sanjak ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Vakıf hizmetleri = Foundation services ; Vakıflar = Foundations	Onaylandı Doktora Türkçe 2004 397 s.
378 ÖZET Bu araştırma Adana Sancağı'ndaki Osmanlı vakıflarını incelemektedir. Araştırma' da vakfiyeler esas olmak üzere, vakıf tayinleri, muhasebe, ferağ-intikâl ve mahkeme sicillerinden istifade edilmiştir. Araştırma, giriş, altı bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Girişte; genel olarak vakıf nedir, Adana Sancağı vakıflarının analizine niçin gerek duyulmuştur gibi sorulara cevap verilmeye çalışılmıştır. Ayrıca araştırmada takip edilen yöntem ve kullanılan temel kaynaklar tanıtılmıştır. Birinci bölümde; vakıfların kronolojisi, kategorizasyonu ve coğrafî dağılımları ile akarların mülkiyetlerinin menşe' i, ikinci bölümde; vakıf kurucularının sosyal statüleri, meslekleri, isim, lâkap ve unvanları, üçüncü bölümde; Evkaf Nezâreti'nin kurulmasından önce ve sonra vakıfların yönetim ve denetimleri, yöneticiler ve ücretleri, Adana Evkaf Müdürlüğünün kuruluşu, müdürler ve personel ve son olarak vakıfların zaptedilerek devletleştirilmesi, dördüncü bölümde; vakıfların gelir kaynaklan, işletme biçimleri, giderleri ve Adana ekonomisindeki yeri, beşinci bölümde; vakıf kurumları ve bu kurumlarda çalışan personel, ücretleri ve hizmetleri yani vakıfların toplum hayatındaki yeri; altıncı bölümde; vakıf-şehir ilişkisi çerçevesinde Adana'nın kültürel ve ekonomik coğrafyasının oluşumu, hayrat ve akarâtın şehrin fizikî yapısı üzerindeki etkisi incelenmiştir. Sonuç kısmında araştırmada yapılan veya yapılamayanlar üzerine bir değerlendirme yapılmıştır. Adana Sancağında vakıfların topluma; ibadet, eğitim, kültür, sosyal yardım, sosyal güvenlik, bayındırlık, belediyecilik ve ulaşım gibi, oldukça geniş bir alanda hizmet ürettikleri görülmüştür.
379 ABSTRACT This study examines the Ottoman waqfs in the province (sancak) of Adana. The main sources of this study are waqf deeds, waqf appointment records, waqf accounting books and Seriye sjils (court records). The study consist of six chapters following an intorductory chapter, and ends with a conclusion. The Introductory chapter describes the concept of waqf and waqf institution in general and explains the reasons for sduying the waqfs of Adana province. It also describes the metod and the sources used in the study. First chapter deals with the chronologies and categorization of waqfs. Their geographical distributions and sources of incomes. The second chapter examines social status and occupations of waqf founders. Statistical information are given concerning their names, nicknames and their titles. Third chapter concerns the administration and inspection of waqfs before and after the foundation of Evkaf Ministry. The salaries of administrators and, the Foundation of Adana Evkaf Directorship, its directors and its personnel. This chapter also concerns nationalization of waqfs by through confiscation of their properties. The fourth chapter looks at the sources of waqf incomes and areas of expenditure. This chapter examines the role of waqfs in the economy of Adana province. The chapter five examines the waqf perssonel their salary and service, and their place in social life in Adana. The final chapter examines the cultural and economic development of town of Adana as a waqf city; the role of charitable acts and rental property in development of physical structure of the town. The conclusion part provides an evaluation of what has and what has not been achieved in this study; the study founds that waqfs in Adana provided a wide range of services to public such as religious, educational, cultural, social service and security, public works, municipality and transportation.