Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
625694		Samsun ilinde hava kirliliğinin sağlık kurumlarına başvuru ve ölümler üzerine etkisinin değerlendirilmesi / Evaluation of the effects of air pollution on hospital admissions and mortality in Samsun Yazar:FEYZA NUR TOPÇU YENERÇAĞ Danışman: PROF. DR. AHMET TEVFİK SÜNTER Yer Bilgisi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi / Tıp Fakültesi / Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Konu:Halk Sağlığı = Public Health Dizin:Hasta başvurusu = Patient admission ; Hastaneye yatırma = Hospitalization ; Hava kirliliği = Air pollution ; Mortalite = Mortality ; Samsun = Samsun ; Sağlık kuruluşları = Health institutions	Onaylandı Tıpta Uzmanlık Türkçe 2020 105 s.
Amaç: Bu çalışmanın amacı Samsun ili merkez ilçelerinde, 2018 yılındaki hava kalitesi ölçüm verileri ve meteorolojik parametreler ile aynı dönem içerisinde 2. ve 3. Basamak hastanelere solunum sistemi hastalıkları, kardiyovasküler hastalıklar, nörolojik ve psikiyatrik hastalıklar tanılarıyla yapılan başvuruların ve hastane yatışlarının ilişkisini değerlendirmektir. Buna ek olarak, çalışmada PM10 ölçüm verilerinin ölüm sayıları ile ilişkisini değerlendirmek ve AIR Q+ programı ile önlenebilir ölüm sayılarını hesaplamak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma ekolojik tiptedir. Araştırmada Samsun merkez ilçelerinde bulunan 7 hastanenin kayıtları incelenmiştir ve 2018 yılında bu hastanelerde ICD-10 tanı kodlarından I00-I99, J00-J99, F00-99, G00-99 arası herhangi birini alan tüm başvuru ve yatışlar araştırmaya dâhil edilmiştir. Hava kirliliğinin belirleyicisi olarak PM10 seçilmiştir ve veriler T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Hava Kalitesi İzleme İstasyonları Web Sitesi'nden alınmıştır. Meteorolojik parametrelerden günlük ortalama basınç, rüzgâr hızı, sıcaklık, nem verileri Samsun Meteoroloji Müdürlüğü'nden alınmıştır. PM10 ölçümleri ve ölüm sayılarını değerlendirmek, AIR Q+ programı ile önlenebilir ölüm sayılarını hesaplamak amacıyla ölüm verileri Türkiye İstatistik Kurumu'ndan elde edilmiştir. Hastane başvuru ve yatışları ile PM10 ve meteorolojik parametreler arasındaki ilişkileri açıklamak için korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıştır. p<0,05 tüm testler için istatistiksel anlamlılık düzeyi olarak belirlenmiştir. Bulgular: Çalışmada Samsun ili merkez ilçelerindeki hava kalitesi ölçüm istasyonlarına ait PM10 yıllık ortalaması 50,4±19,3 μg/m3 olarak bulunmuştur. PM10 ile değerlendirilen tüm hastalıkların günlük başvuru sayıları arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler saptanmıştır. PM10 ile yatış sayıları arasındaki ilişki değerlendirildiğinde, solunum sistemi hastalıkları ve kardiyovasküler hastalıklar arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmuş ancak nörolojik ve psikiyatrik hastalıklar ile anlamlı ilişkiler bulunmamıştır. Meteorolojik parametrelerden ortalama sıcaklık ve ortalama nem ile PM10 arasında negatif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Çalışmada PM10 ile hastalıkların başvuru ve yatışları arasında yapılan regresyon analizlerinde pozitif yönlü ilişkiler gözlenmiş olup PM10 düzeyindeki her 10 μg/m3 artışta solunum sistemi hastalıklarından başvuruların %3, kardiyovasküler hastalıklardan başvuruların %2, nörolojik ve psikiyatrik hastalık başvurularının %1 ve solunum sistemi hastalıklarından yatışların %2 oranında arttığı belirlenmiştir. AIR Q+ programı kullanılarak yapılan hesaplamalarla, 2018 yılında Samsun il genelinde PM2.5 ortalaması 31,8 μg/m3 olarak bulunmuştur. Samsun il genelinde 2018 yılında hava kirliliğine atfedilebilir 30 yaş üstü doğal ölüm sayısı 835 (%12,3), risk altındaki 100000 kişiye atfedilebilir tahmini ölüm sayısı 111,8 olarak bulunmuştur (RR:1,14). Sonuç: Hava kirliliğine bağlı olarak hastane başvuruları ve yatışlar artmaktadır. Hava kirliliği ve meteorolojik parametreler sağlık üzerine olan etkileri nedeniyle önemli çevresel faktörlerdir. Özellikle kış döneminde artan hava kirliliğinin, belirlenen sınır değerlere düşürülmesiyle pek çok ölüm ve olumsuz sağlık etkisi önlenebilecektir. Anahtar Sözcükler: Samsun, hava kirliliği, meteoroloji, hastane başvuruları, yatışlar, mortalite, PM10, AIR Q+
Aim: The aim of this study is to evaluate the relationship between hospital admissions and hospitalizations from respiratory system diseases, cardiovascular diseases, neurological and psychiatric diseases in the central districts of Samsun in the same period with the air quality measurement data and meteorological parameters in 2018. In addition, the second aim of the study was to evaluate the relationship between PM10 measurement data and mortality and to calculate the preventable death numbers with the AIR Q + program. Material and Method: The study is an ecological type. In the study, the records of 7 hospitals in Samsun central districts were examined and all applications and hospitalizations that received any of the ICD-10 diagnostic codes I00-I99, J00-J99, F00-99, G00-99 in 2018 were included in the study. PM10 was chosen as the determinant of air pollution and the PM10 daily data were collected. The daily average pressure, wind speed, temperature and humidity data from meteorological parameters were taken from Samsun Meteorology Directorate. PM10 measurements and to assess the number of deaths, the AIR Q + program with measurement data in order to calculate the number of preventable deaths was obtained from the Statistics Institute of Turkey. Correlation and regression analyzes were conducted to explain the relationships between hospital admissions, hospitalizations and PM10 and meteorological parameters. p <0.05 was determined as statistical significance level for all tests. Results: In the study, the annual average of PM10 for air quality measurement stations in the central districts of Samsun was found to be 50.4±19.3 μg/m3. There were positive and statistically significant relationships between the daily number of admissions of all diseases evaluated with PM10. When the relationship between PM10 and hospitalization numbers was evaluated, positive and statistically significant relationships were found between respiratory system diseases and cardiovascular diseases, but no significant relationships were found with neurological and psychiatric diseases. Among the meteorological parameters, negative and statistically significant relationships were found between average temperature and average humidity and PM10. In the study, positive correlations were observed in the regression analysis between PM10 and admissions of the diseases. In every 10 μg/m3 increase in PM10 level, 3% of admissions from respiratory system diseases, 2% of admissions from cardiovascular diseases, and 1% of admissions from neurological and psychiatric diseases and %2 of hospitalizations from respiratory system diseases. With the calculations made using the AIR Q + program, the average PM2.5 in Samsun was found to be 31.8 μg/m3 in 2018. In Samsun province, the number of natural deaths that can be attributed to air pollution in 2018 was 835 (12.3%), and the estimated number of deaths attributable to 100,000 people at risk was 111.8 (RR: 1.14). Conclusions: Hospital admissions and hospitalizations are increasing due to air pollution. Air pollution and meteorological parameters are important environmental factors due to their effects on health. Many deaths and adverse health effects can be prevented by reducing the air pollution that increases especially in the winter period to the determined limit values. Key Words: Samsun, air pollution, meteorology, hospital admissions, hospitalizations, mortality, PM10, AIR Q +