Tez No İndirme Tez Künye Durumu
159725
1990 sonrası Türk sinemasında sanat filmleri / Art films in Turkish cinema after 1990
Yazar:ÇAĞLA KARABAĞ
Danışman: DOÇ. DR. RUKEN ÖZTÜRK
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
Konu:Radyo-Televizyon = Radio and Television
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
210 s.
ÖZET Bu çalışma sanat filmlerinin, 1960'lardan günümüze, özellikle de 1990 sonrası Türk sinemasında da var olduğu temel sayıltısı üzerine kurulmuştur. Sanatı tanımlamak, yüksek sanat/popüler sanat ayrımı yapmak ne kadar tartışmalı ise, sanat sinemasını tanımlamak ve onu popüler sinemadan ayırmak da o kadar tartışmalıdır. Genel-geçer bir tanıma ulaşıldığı iddia edilmemekle beraber, İtalyan Yeni Gerçekçiliğinden Fransız Yeni Dalgasına ve auteur yaklaşımına uzanan birtakım dönüm noktalarına bakılarak ve (geleneksel/tecimsel/klasik/popüler sinemadan) farklılık kavramı temel alınarak sanat sinemasından neyin anlaşıldığı çalışmanın ilk bölümünde ortaya konulmuştur. İkinci bölümde Yeşilçam'ın anlatısal ve yapısal özelliklerine, farklılaşma kavramı ışığında 'Toplumsal Gerçekçilik', 'Ulusal Sinema Hareketi' ve Yılmaz Güney' in Umut (1970) filmine yer verilmiş, Sevmek Zamanı Türk sinemasının ilk sanat filmi olarak nitelenmiş ve çözümlenmiştir. Son olarak Anayurt Oteli (1986) modernizm ve sanat sineması bağlamında değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümünde, araştırma evreni olan Türk sinemasından örneklem alınan, Camdan Kalp (Fehmi Yaşar, 1990), Tabutta Rövaşata (Derviş Zaim, 1996), 9 (Ümit Ünal, 2001), Uzak (Nuri Bilge Ceylan, 2002) ve Bekleme Odası (Zeki Demirkubuz, 2003) isimli filmler çözümlenerek, bu filmleri diğerlerinden (popüler/tecimsel Türk filmlerinden) farklı kılan ve sanat filmi olarak nitelenmesini sağlayan özellikler ve ölçütler ayrıntılı biçimde ortaya konulmuştur. Türk sinemasına sanat filmi perspektifinden bakmak, Türk sinemasında sanat filmlerinin varlığını kanıtlamak, filmleri ayrıntılı biçimde inceleyerek neden sanat sineması çerçevesinde değerlendirilmeleri gerektiğini ortaya koymak, Türk sinemasındaki sanat filmlerin ortak özelliklerini ve farklılaşan yönlerini irdelemek amaçlanmıştır. 207
ABSTRACT This study built upon the main hypothesis that there have been art films in Turkish cinema since 1960s to the present, especially after 1990s. To describe art cinema and differ it from popular cinema is still subject to debate like distinguishing between high art and popular art. Although it is not claimed that a certain definition was introduced, at the first part of this study what is understood from the art cinema is revealed basically differentiation concept (from traditional/ commercial/ classical/ popular cinema) examining the turning points from The Italian New Realism to The French New Wave and to auteur approach. In the second part, the narrative and structural characteristics of Yeşilçam are analyzed and a considerable space has been allotted 'Social Realism', 'National Cinema Movement' and Yılmaz Güney's film Hope (Umut, 1970) to in the light of the differentiation concept. In addition the film named Time to Love (Sevmek Zamanı, Metin Erksan, 1 965) is qualified as the first art film of Turkish cinema and analyzed. Last of all Motherland Hotel (Anayurt Oteli, 1986) is considered to be in the context of modernism and art cinema. In the third part, the following films that are concerned as the samplings of Turkish art cinema Heart of Glass (Camdan Kalp, Fehmi Yaşar, 1990), Somersault in a Coffin (Tabutta Rövaşata, Derviş Zaim, 1996), 9 (Ümit Ünal, 2001), Distant (Uzak, Nuri Bilge Ceylan, 2002), Waiting Room (Bekleme Odası, Zeki Demirkubuz, 2003) are analyzed and the properties which make them different from the others (from commercial/popular Turkish films) and the characteristic criteria that causes them to be classified as art films are revealed in detail. This study aims to concern the Turkish cinema within the context of art cinema, to prove that there have been art films in Turkish cinema. 208