Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
147609		A sociological study of working urban poor in Istanbul and Gaziantep / İstanbul ve Gaziantep`de çalışan kent yoksulu üzerine sosyolojik bir çalışma Yazar:NERİMAN AÇIKALIN Danışman: DOÇ. DR. SİBEL KALAYCIOĞLU Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Sosyoloji = Sociology Dizin:Gaziantep = Gaziantep ; Geçici işçiler = Temporary workers ; Kentler = Cities ; Kentsel yaşam = Urban life ; Sosyal hayat = Social life ; Sosyolojik analiz = Sociological analysis ; Yoksulluk = Poverty ; Çalışanlar = Workers ; İstanbul = Istanbul ; İşçiler = Workers	Onaylandı Doktora İngilizce 2004 258 s.
Bu çalışmanın amacı, son yıllarda sosyoloji çalışmalarında önemli bir konu haline gelen Türkiye'deki kent yoksulluğu hakkında bazı ipuçları elde etmeye çalışmaktır. Bu konuyu araştırırken değişen işgücü pazarının etkilerini de incelemek amacıyla, çalışan kent yoksulları üzerine odaklanılmıştır. Genel olarak kent yoksulluğu, ve daha ayrıntılı incelendiğinde de çalışan kent yoksulları makro, mezzo ve mikro olmak üzere üç düzeyde analiz edilmiştir. Makro düzeyde, 1980'lerden sonra meydana gelen büyük değişimlerin ve yeni uluslararası işbölümünün, yeni kent yoksulunun ortaya çıkışı üzerindeki etkileri tartışılmıştır. Mezzo düzeyde, bu değişimin en önemli etkilerinden biri olan ve en çok Türkiye gibi geri kalmış ülkeleri etkileyen "Yapısal Uyum Politikaları" irdelenmiştir. Fakat, bu tez genelde yoksulluğun mikro yönleri üzerine odaklanacaktır. Mikro düzeyde aile ve akrabaların karşılıklı ilişkileri ve ortak dayanışma bağlan; sosyal ve ekonomik hayat ile ilgili değerler ve gelenekler; hayatta kalma stratejileri; kültürel yoksulluğun etkileri incelenmiştir. Ayrıca,kent yoksulu vıkavramının ilk tanımlarında Peter Lloyd'un Peru'da gerçekleştirdiği çalışma temel alınmıştır. Bu bağlamda, Türkiye'deki çalışan kent yoksullarının bölgesel farklılıklarını anlayabilmek için gereken ipuçlarını bulmak amacıyla İstanbul ve Gaziantep'i kapsayan bir alan çalışması yapılmıştır. Bu bağlamda, dünyadaki konjonktürel değişimlerden Türkiye'nin de önemli ölçüde etkilenmiş olduğu ve yeni bir kent yoksulluğu olgusunun ortaya çıkmış olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışan kent yoksullarının bölgesel farklılıkları açısından, İstanbul işgücü pazarı, Gaziantep'e göre yeni uluslararası iş bölümünün ve yapısal uyum politikalarının etkilerini daha fazla yansıtmaktadır. İstanbul, uluslararası sermaye hareketlerinden oldukça etkilenen bir kentsel işgücü pazarına sahiptir. Fakat Gaziantep'teki kentsel işgücü pazarı kırsal ve yerel düzensiz işleri içermekle birlikte, yeni uluslararası iş bölümü bağlantılarına da sahiptir. Mikro düzeyde, İstanbul'da çalışan kent yoksulu batılı ve kentli değerleri daha fazla yansıtmaktadır; daha yüksek okuma yazma oram ve eğitim düzeyi, eğitimin rolü hakkında daha olumlu tutum, düzensiz işçilik açısından daha iyi çalışma koşulları, gelecek hakkında daha umutlu olma ve hayatta kalma stratejilerini hayata geçirme açısından daha motive olmuş insanlar fakat daha fazla soyutlanmışlık hissi İstanbul'daki kent yoksullarının özellikleridir. Diğer taraftan, İstanbul'daki göçmenlerle karşılaştırıldığında, Gaziantepli çalışan kent yoksulları çok karmaşık ve çok aşamalı bir göç sürecini yansıtmaktadır. Ayrıca, Gaziantep'teki göçmen kadınlar tanm-endüstrisi nedeniyle parçabaşı işlerde daha fazla çalışmaktadırlar. Bu nedenle, bu tezde Türkiye'deki kent yoksulluğu ve daha da ayrıntılı şekilde çalışan kent yoksullarının belirlenmesinde bölgesel ve kültürel faktörlerin ve göç dinamiklerinin önemli olduğunu savunulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kent Yoksulu, Çalışan Kent Yoksulları, Emek Piyasasımn Esnekleşmesi, Geçici İşçilik, Kültürel Yoksulluk. vıı
ABSTRACT A SOCIOLOGICAL STUDY OF WORKING URBAN POOR IN ISTANBUL AND GAZİANTEP Neriman Açıkalın PhD, Department of Sociology Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Sibel Kalaycıoğlu Eylül, 2004, 242 pages In this study, the aim is to find some indications about urban poverty in Turkey, which recently became a major topic in sociological studies. In order to study this topic, the thesis focuses on working urban poor to be able to examine the effects of the changing labor market. Urban poverty in general, and more specifically the working urban poor, are analysed in three levels, namely macro, mezzo and micro. In the macro level, the effects of great transformations after the 1980's and the new international division of labor, on the emergence of new urban poor is discussed. In the mezzo level, "Structural Adjusment Policies" as one of the significant impacts of this transformation, which mostly have affected the underdeveloped countries like Turkey is understood. The thesis, however, will mostly focus on the micro aspects of poverty. In the micro level, family and kinship reciprocal relations and mutual ties of solidarity; values and customs about social and economic life; survival strategies; the effects of culture of poverty; and factors of disempowerment are examined. Furthermore, the starting definitions of the urban poor are based on Peter Lloyd's study, which was carried out in Peru. IVIn this context, a field study was carried out in Istanbul and Gaziantep to find out some indications to understand the regional differences of the working urban poor in Turkey. Turkey has also been affected by the conjunctural changes in the world and a new urban poor has been also emerging. In terms of regional differences of working urban poor Istanbul labor market reflects the effects of new international division of labour and the structural adjustment policies more than Gaziantep. Istanbul has an urban labour market which mainly performs as the periphery of international capital. Urban labour market in Gaziantep however, includes rural and local elements of causal labour as well, besides its links to the new international division of labour. In the micro level, Istanbul working urban poor represent more western and urban values, more literacy and higher level of education and more positive attributes to the role of education, better working conditions of casual labour, more feelings of isolation but also more hopeful for future prospects and more motivated for initiating coping mechanisms. On the other hand, Gaziantep working urban poor represent a very complicated and multi-step migration process compared to Istanbul migrants and migrant women in Gaziantep tend to work more in pieceworking jobs due to agro-industry. Hence, the thesis argues that to designate urban poverty and more specifically working urban poor in Turkey, regional, cultural factors and dynamics of migration are significant. Key Words: Working Urban Poor, Urban poverty, Flexibilization of the Urban Labour Market, Casualization, Culture of Poverty.