Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
468190		Samsun ilinde hayvancılık desteklerinin besi işletmelerinin üretim ve gelirlerine etkileri / The impacts of livestock supports on production and income of the cattle farms in Samsun province Yazar:NEVRA ALHAS EROĞLU Danışman: DOÇ. DR. MEHMET BOZOĞLU Yer Bilgisi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı Konu:Ekonomi = Economics ; Ziraat = Agriculture Dizin:Sığır besiciliği = Cattle fattening ; Tarımsal destekleme = Agricultural support	Onaylandı Doktora Türkçe 2017 228 s.
Türkiye'de 2000-2016 yılları arasında tarım sektörüne sağlanan destekler içinde hayvancılık desteklerinin payı önemli oranda yükselmiş olup; bu desteklerin etkilerinin değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, hayvancılık desteklerinin Samsun ilindeki besi işletmelerinin üretim ve gelirleri ile besi hayvanı yetiştirme istekliliğine etkilerinin ortaya konulmasıdır. Araştırmanın örneklemini, Samsun ilindeki iki Kırmızı Et Üreticileri Birliği (KEÜB)'ne üye besi işletmeleri arasından tam sayım yöntemi (34 işletme) ve tabakalı örnekleme yöntemiyle (137 işletme) belirlenen 171 işletme oluşturmaktadır. Araştırmanın birincil verileri, belirlenen işletmelerin yöneticileri ile yüz yüze yapılan anketlerden elde edilmiştir. Hayvancılık desteklerinin işletmelerin et üretimi ve brüt karı üzerinde etkilerinin belirlenmesinde, Muamele Etkileri Modeli'nden yararlanılmıştır. Destek miktarındaki değişimin işletmelerin besi hayvanı yetiştirme istekliliğine etkilerinin ortaya konulmasında ise Koşullu Değerleme Yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada işletmeler ortalamasına göre besi sığırcılığı faaliyetindeki et üretimi 19.067 kg, brüt kar 140.814,10 ₺ ve oransal kar ise 1,34 olarak belirlenmiştir. Et üretim maliyeti 17,30 ₺/kg olup, maliyet içinde en yüksek payı sırasıyla besi materyali (%40,79), kesif yem (%34,46) ve kaba yem (%6,49) masrafları oluşturmaktadır. Besi hayvancılığına sağlanan destekler, işletmelerin et üretim faaliyetindeki oransal karlılığını 1,40'a çıkartmaktadır. Muamele Etkileri Modeli sonuçları; destekten faydalanma, hayvan varlığı, besi sığırcılığında uzmanlaşma, besicilikle ilgili modern makine ve ekipman sahipliği, arazi büyüklüğü, kayıt tutma, yöneticinin lise ve üstü eğitimli olması değişkenlerinin işletmelerdeki et üretimi ve besicilik faaliyetinin brüt karını pozitif yönde etkilediğini göstermektedir. Buna karşın, diğer çiftçi örgütlerine üyelik, traktör ve römork sahipliği ve işletmenin I. tabakada yer alması ise et üretimi ve brüt karını negatif yönde etkilemektedir. Besicilik destekleri, işletmelerin kırmızı et üretimini ortalama 11.760 kg, brüt karını ise 18.700 ₺ arttırmasına rağmen, brüt karın katsayısı istatistiki açıdan önemsiz bulunmuştur. Koşullu Değerleme Yöntemi sonuçları ile besi sığırcılığına sağlanan destek miktarının azaltılması durumunda bile işletmelerin %85,9'unun aynı miktarda üretim yapmaya devam edeceği ortaya konulmuştur. Araştırmada işletmelerin maliyetlerinin azaltılması amacıyla mevcut desteklerle birlikte özellikle yem girdisine desteğin sağlanması, besi materyalinin işletme içinden temin edilmesine yönelik politikaların geliştirilmesi, işletme ölçeğinin arttırılabilmesi amacıyla ahır yapımı konusunda desteklemenin sağlanması, KEÜB'nin girdi temini ile teknik bilgi hizmetlerine yönelmesi gerekli görülmektedir.
The share of livestock supports among the total agricultural supports increased from 0.5% to 25.9% over the period 2000 to 2016 in Turkey. Therefore, the assessment of the impacts and the effectiveness of the supports are particularly important. The objective of this study is to examine the impacts of livestock supports on production and income of fattening enterprises and their willingness to produce. The study analyses a sample of 171 enterprises selected from census method (34 enterprises) and stratified sampling method (137 enterprises) among the members of two Red Meat Producer Associations in Samsun province and data was collected by interviews. The Treatment Effect Models were used to measure the impacts of livestock supports on meat production and gross profit of the enterprises. On the other hand, the Contingent Valuation Method was used to determine the impacts of the variations in the extent of supports on the willingness to produce. The results of the study indicate that the average meat production per farm was 19.066,59 kg while gross profit was 140.814,10 ₺ and the proportional profit was 1,34. The cost of meat is 17,30 ₺/kg and the highest share in the cost were the fattening material (40,79%), concentrated feet (34,46%) and roughage (6,49%) respectively. The livestock supports increased the proportional profitability to 1,40. The results of Treatment Effect Model suggested that livestock supports, number of animals, specialization in beef cattle breeding, modern machinery and equipment related to beef cattle, land size, record keeping, high school or higher education of manager had significant positive effects on the production and gross profit. On the other hand, membership in other farming organizations, ownership of tractors and trailers, and first stratum of the sample negatively affected meat production and gross profit. Although the supports increased the meat production by 11,760 kg and the gross profit by 18,700 ₺, the coefficient of gross profit was statistically insignificant. The result of Contingent Valuation Method indicated that majority of the farmers (85.9%) were intended to produce as before and unlikely to change their amount of production despite the supports diminished. The results of the study confirmed that farmers should be provided with feed support in order to reduce costs, encouraged to produce their fattening animals and supported to enlarge and renovate the barns to extend the scale of enterprises. The results also highlighted that Red Meat Producer Associations should serve on the inputs and extension and continuity of the livestock supports are necessary for the sustainability of the livestock.