Tez No İndirme Tez Künye Durumu
611459
Fazla kilolu ve obez kadınlarda öğün sıklığı ile sağlıklı yeme indeksi ve vücut şekil indeksi arasındaki ilişki: Gaziantep örneği / Effect of meal frequency on healthy eatig index and body shape index in obese and overweight female: the case of Gaziantep
Yazar:ESRA ERKUT
Danışman: DOÇ. DR. ALEV KESER
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
Konu:Beslenme ve Diyetetik = Nutrition and Dietetics
Dizin:Antropometri = Anthropometry ; Beden = Body ; Beslenme = Nutrition ; Beslenme alışkanlıkları = Nutritional habits ; Beslenme ve yeme bozuklukları = Feeding and eating disorders ; Diyet = Diet ; Gaziantep = Gaziantep ; Kadınlar = Women ; Obezite = Obesity
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
114 s.
Bu çalışma; kadınlarda öğün sıklığı ile antropometrik ölçümleri ve vücut şekil indeksi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya gebelik ve laktasyon döneminde olmayan, besin tüketimini etkileyen hastalığa sahip olmayan ve ilaç kullanmayan, 19-64 yaş aralığındaki 109 kadın alınmıştır. Araştırmada bireylere ait genel bilgiler, antropometrik ölçümler, vücut şekil indeksi hesaplaması, beslenme alışkanlıkları, 3 günlük besin tüketim kayıtları alınmıştır. Besin tüketim kayıtlarından elde edilen veriler, Beslenme Bilgi Sistemi paket programı ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda bireylerin %56,0'sının iki ana öğün, %42,2'sinin üç ana ve %1,8'inin bir ana öğün tükettikleri saptanmıştır. Bireylerin %57,8'si ana öğünlerden herhangi birini atlarken, en sık atlanan ana öğün öğle öğünü (%46,8) ve sabah öğünü olduğu saptanmıştır (%11,0). Bireylerin ana öğün sayıları ile enerji, protein, karbonhidrat, yağ ve posa alımları pozitif yönde ilişkilidir (p<0,05). Ara öğün sayısı ile posa arasında pozitif yönde bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Bireylerin; günlük diyetle aldıkları A, E, B1, B6 vitaminleri, folat, C vitamini, sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor, demir, çinko ile ana öğün sayısı arasında pozitif yönde önemli bir ilişki saptanmıştır (p<0,05). Ana ve ara öğün sayısına göre antropometrik ölçümlerin dağılımları arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı değildir (p>0,05). Bireylerin bel çevresi ve bel/boy oranı değerlendirildiğinde sırasıyla %58,7 ve %40,4 oranında metabolik hastalık açısından yüksek risk bulunmuştur. Antropometrik ölçümler ile tüketilen ana öğün ve ara öğünler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Ana öğün sayısı ile vücut şekil indeksi arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur (p<0,05). Ara öğün sayısı ile vücut yağ yüzdesi arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişki saptanmıştır (p<0,05). Sağlıklı Yeme İndeksi(SYİ)-2015 toplam puan ortalaması 41,98±10,58'dır. Bireylerin %76,1'i kötü diyet kalitesine, %23,9'u ise geliştirilmesi gerekli diyet kalitesine sahiptir. SYİ-2015 puanı ile vücut yağ yüzdesi pozitif ilişki göstermektedir (p<0,05). Vücut şekil indeksi ile SYİ-2015 puanı arasında anlamlı ilişkisi bulunmamaktadır. Sonuç olarak, beslenme ile ilişkili faktörlerden biri olan öğün sıklığı ve diyet kalitesi ile vücut bileşimi arasında ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda öğün sıklığının sağlık üzerine etkilerini değerlendirebilmek için öğün sıklığı ile birlikte öğün örüntüsünü de içeren geniş kapsamlı randomize kontrollü çalışmalar yapılmalı ve sağlıklı beslenmeyi teşvik etmek için obezite ile ilişkileri değerlendirilmeli ve öğün temelli kılavuzlar geliştirilmelidir.
This study is done for the purpose of to evaluate the relationship between meal frequency and anthropometric measurements and body shape index in women and to determine the effect of meal frequency on obesity. 109 women at 19-64 ages who are not pregnant or in the lactation state, not having a disease which prevents eating and not using any kind of drugs.In the study, the basic informations, antropometrik measures, body shape index calculation, eating habits and data obtained from the result of 3 days dietary intake have been evaluated. The data gathered from the diet records have been evaluated by Nutrition Information System package program. In the analysis of this data, p<0.05 is considered as correct. It has been observed that 56.0% of the individuals are having two main meals, 42.2% are having three main meals, and 1.8% are having one main meal. 57.8% of the individuals skip any of these main meals while the most skipped meal is lunch (46.8%) followed by breakfast(11.0%). The main meals quantity is positively correlated with the daily consumed calories, carbohydrate, fat and fiber is positive (p<0.05). Fiber and the snacks frequency are also positively correlated (p<0.05). Vitamin A, E, B1, B6, C, folat, sodium, potasyum, calcium, magnesium, phosphorus, ferrous, and the zinc consumed by the individuals have a positive relation with the frequency of main meals (p<0.05). Vitamin B6, C Fiber and the snacks frequency are also related (p<0.05). When the waist circumference and waist / height ratio of the individuals were evaluated, 58.7% and 40.4% respectively had a high risk of metabolic disease. There is no statistically correct relation between antropometric measurements and the consumed main meals and snacks (p>0.05). However, there is no significant relationship between other body shape index and Healty Eating Index (HEI)-2015 score. A correct relation has been found between frequency of main meals and body shape index (p<0.05). A statistically correct relation in a positive way has been observed between snacks and body fat percentage. Total average point of Healty Eating Index- 2015 is 41.98+-10.58. A %76.1 of the individuals have bad diet quality while 23.9% have a diet quality which should be improved. HEI-2015 and body fat percentage have a positive relation (p<0.05). As a result, its been observed that the meal frequency and diet quality which are two of the related factors with diet, have a relation with body composition. There is no significant relationship between body shape index and HEI-2015 score. In this context, in order to evaluate the effects of meal frequency on health, comprehensive randomized controlled studies including meal frequency and meal pattern should be conducted and their relationship with obesity should be evaluated and meal-based guidelines should be developed to promote healthy nutrition.