Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
157107	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Agresyona eğilimli olan sağlıklı genç erişkinlerde agresyon alt tipleri ve öfke ifade tarzlarının olaya ilişkin beyin potansiyellerine yansımaları / Event related brain potential correlates of aggression and the anger traits of healty young adults with aggression tendency Yazar:EJDER AKGÜN YILDIRIM Danışman: PROF.DR. ERTAN YURDAKOŞ Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Fizyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Fizyoloji = Physiology Dizin:	Onaylandı Doktora Türkçe 2004 92 s.
ÖZET Agresyonun tanımı ve etiyolojisi ile ilgili farklı görüşler mevcuttur. Agresyonun emosyonel, davramşsal ve bilişsel süreçleri henüz tam olarak aydmlatılamamışür. Agresyonun tek tip bir davranış olmadığı, farklı tipleri olduğu düşüncesi giderek önem kazanmaktadır. Son zamanlarda insan agresyonunu ölçmek üzere geliştirilen ölçekler agresyon alt tipleri üzerine yoğunlaşmıştır. Bu çalışmada agresyon alt tipleri ve agresyona öncül emosyon olan öfkenin ifade ediliş tarzına ait olası farklı nörokognitif süreçlerin olaya ilişkin potansiyel ölçümleri ile araştırılmasını amaçladık. Sağ elini kullanan psikiyatrik ilaç kullanımı ve kronik hastalığı olmayan 140 tıp fakültesi 2. sınıf öğrencisine Agresyon Ölçeği (AÖ) ve Sürekli Öfke Öfke Tarz Ölçeği (SÖÖTÖ) testleri uygulandı. 127 geçerli testin değerlendirilmesi sonucunda II. Sınıf öğrenci populasyonuna ait agresyon ve öfke skorları belirlendi. Genel agresyon skoru yüksek 15 öğrenci ile skoru düşük 15 Öğrenci araştırmaya çağrıldı. Deneklere Olaya ilişkin Potansiyel olarak Go/NoGo-P300 ve beklentisel negatif değişim (CNV) ölçümleri yapıldı. Go ve NoGo yanıtlarının N100, P200 ve P300 dalgalarının genlik ve latansları ile CNV dalgasının erken ve geç fazlarının ortalama genlikleri değerlendirildi. AÖ'ye göre genel agresyon, fiziksel agresyon, sözel agresyon, öfke agresyon, düşmanlık ve dolaylı agresyonun istatistiksel ortalamaları ile SÖÖTÖ alt ölçeklerine göre genel öfke, içe dönük öfke, dışa dönük öfke ve öfke kontrol ortalamaları saptandı. Öğrenciler bu ortalamalara göre her bir ölçek için ikili gruplara ayrıldı. Bu gruplamalara göre olaya ilişkin potansiyel parametrelerindeki farkların istatistiksel anlamlılığı ANOVA testiyle analiz edildi. Genel agresyon parametresinde yalnızca Go-P200 latansında gruplar arası istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Fiziksel agresyon skoruna göre oluşturulan gruplarda skoru yüksek olanlarda olmayanlara göre hem Go hem de NoGo-P300 genliği daha düşük, NoGo-P300 latamı ise daha uzundu. Öfke-kontrol skoru düşük olanlarla karşılaştırıldığında öfke-kontrolü yüksek olan deneklerde daha düşük NoGo-NİOO genliği gözlendi, NoGo-NİOO genliğinin ve NoGo-P300 latansının fronto-parietal dağılımlarında istatistiksel olarak anlamlı fark mevcuttu. Hem öfke agresyon hem de dışa dönük öfke skoru yüksek olanlarda NoGo-NİOO genliği daha büyük idi. Dolaylı 72agresyonu olanlar deneklerde istatistiksel olarak daha düşük geç CNV dalga genliği saptandı. Bu bulgular agresyon davranışındaki tarzların elektrofizyolojik izdüşümlerinin farklı olduğu, bu durumun agresyon alt tiplerine özgü farklı bilişsel süreçlerle ilişkili olabileceği savını ortaya koymaktadır. Anahtar kelimeler: Agresyon, agresyon alttipleri, öfke, olaya ilişkin potansiyel 73
SUMMARY Event Related Brain Potential Correlates of Aggression Subtypes and The Anger Traits Of Healthy Young Adults With Aggression Tendency There are different modalities to understand the etiology and definition of aggression. The emotional, behavioral and cognitive processes regarding aggression has not been extensively researched. It becomes more acceptable that aggression is not a uniqe behavior but it has different subtypes. Recently the scales and tests developed to measure human aggression have focused on these subtypes of aggression. In this study our aim is to investigate the neurocognitive processes related with the aggression subtypes and the trait of the anger which is an emotion prior to the aggression by using event related potentials. 140 right handed medicine students without a psychiatric history and drug use were incorporated to the study. Aggression Questionary (AQ) and State Trait Anger Scale (ST AS) applied to the students. 127 valid tests were evaluated and aggression and anger scores were documented. Event Related Brain Potentials of 15 students with high general aggression scores and 15 students with low scores have been investigated by using auditory Go/NoGo and Contingent Negative Variation (CNV) paradigms. The amplitudes and latencies of the N100, P200 and P300 waves of the Go- and NoGo responses and mean amplitudes of the early and late phases of the CNV wave were evaluated. Statistical means of general aggression, physical aggression, verbal aggression, anger-aggression, hostility and indirect aggression according to AQ and means of general expression of anger, implicit and explicit expressions and anger control according to subscales of ST AS were determined. The students were divided into two groups for each parameter as a result of these subscale measurements. Statistical significance of the differences of event related potential parameters between these two groups were tested by repeated measures ANOVA. 74In general aggression group, statistically significant results were obtained only in Go-P20Q latancies. In the groups formed according to physical aggressivity scores, both Go- and NoGo- P300 amplitudes of the subjects with high scores were smaller than those of the low score group, and NoGo-P300 latencies were longer. Compared with the low anger control group, subjects with high anger control showed smaller NoGo-NlOO amplitudes, and there were significant differences in the fronto-parietal distrubitions of NoGo-NlOO amplitudes and NoGo-P300 latancies. In the groups with both high anger- aggression and high explicit-anger scores, the NoGo-NlOO amplitudes were larger. Subjects with indirect aggression had significantly smaller late CNV amplitudes. These findings support that subtypes of aggression as a behavior show different electrophysiological characteristics, which point to variations in different cognitive processes among the aggression subtypes. Key words: Aggression, aggression subtypes, anger, event related potential 75