Tez No İndirme Tez Künye Durumu
175214
Akciğer kanserinde ailesel yatkınlık / Familial history of cancer and lung cancer
Yazar:DİLEK ERGÜN
Danışman: PROF. DR. İSMAİL SAVAŞ
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Tıp Fakültesi / Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
Konu:Onkoloji = Oncology
Dizin:
Onaylandı
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
106 s.
7. ÖZET Akciğer Kanserinde Ailesel Yatkınlık Akciğer kanserinde tedavi, tüm uğraşlara rağmen yaşam kalitesi ve sağkalım süresi açısından çok yüz güldürücü değildir. Bu durum araştırmacıları etyoloji ve genetik çalışmalara yönlendirmiştir. Aile hikayesi pozitifliği birçok çalışmada gösterilmiş olup, artık bu pozitifliği tespit edebilme yollan aranmaktadır. Akciğer kanseri etyolojisi çok faktörlüdür. Sigara, akciğer kanseri etyolojisinde primer kanserojen etkiye sahiptir. Sigara dışındaki diğer çevresel karsinojenler sigaranın etkisine eklenerek veya sinerjik bir etki sağlayarak karsinojen bir etkiye yol açmaktadır. Genetik özellikler ise çevresel karsinoj enlere hassasiyet artırmak suretiyle akciğer kanseri gelişimine zemin hazırlamaktadır. Akciğer kanserli kişilerin ailelerinde akciğer kanseri ve gastrointestinal sistem kanserleri anlamlı derecede yüksektir. Ayrıca primer tümör olarak baş boyun, mesane kanseri için tedavi alanlarda akciğer kanseri riski arttığı gibi, primer akciğer kanseri için kür almış vakalarda da sekonder kanser riski artmaktadır. Biz de çalışmamızda akciğer kanserli hastalarda daha önceki kanser hikayesi ve birinci derece akrabalarında akciğer ve diğer sistem kanserlerini hastalarla yüzyüze görüşmek suretiyle sorguladık. Böylelikle akciğer kanserli hastalarda ailesel yatkınlığı araştırdık. Bu çalışmaya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Kliniği ile Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kliniğinde Şubat 2005 - Haziran 2005 tarihleri arasında takip ve tedavi edilen 213 kişilik eski - yeni tam akciğer kanserli hasta grubu ile 200 kişilik sağlıklı kontrol grubu üzerinde, akciğer ve diğer kanser türleri açısından ailesel yatkınlığın ve bu yatkınlığın akciğer kanserli hastalarda yaş, cinsiyet, sigara alışkanlığı ve hücre tipi gibi faktörlerle ilişkisinin araştırılmasını amaçladık. Hastaların 2058 kişi birinci derece akrabası ve kontrol grubunun 2045 kişi birinci derece akrabası sayılan özellikler açısından sorgulandı. 175 hastanın kendisi ile 38 hastanın birinci dereceden yakım ile görüşüldü. Veriler SPSS/PC programına, sınıflandırılarak kaydedildi ve istatistiksel analiz yapıldı. Ve p değerleri ki-kare testi ile hesaplandı. Hasta ve kontrol grubunun ortalama paket yılı Mann-Whitney Testi kullanılarak hesaplandı. Hasta grubu ve 79kontrol grubunun anne, baba, kardeş ve çocuklarında "Odds Ratio" ve güven aralığı hesaplandı. Hastaların ortalama paket-yılı, anne sigara içiciliği, ailede kanser varlığı, ailede akciğer kanseri varlığının kontrol grubu ile karşılaştırıldığı testlerde 0,01 'den küçük p değerleri anlamlı kabul, hasta ve kontrol grubunun diğer parametrelerinin karşılaştırılmasında 0,05' den küçük p değerleri anlamlı olarak kabul edildi. Hasta ve kontrol grubunun sigara özellikleri, anne sigara içiciliği, ailede kanser öyküsü, ailede akciğer kanser varlığı, ailede gastrointestinal kanser varlığı, ailede meme kanseri varlığı, erkek kardeşte akciğer ve diğer sistem kamerlerinin varlığının karşılaştırılması histogramlar çizilerek gösterildi. Ayrıca hastaların kanser tiplerini gösteren dairesel grafik çizildi. Sonuç olarak 213 akciğer kanserli hastanın % 38'de kanser açısından aile hikayesi pozitifliği vardı. Bu pozitifliğin % 41,9'unu akciğer kanseri, % 19,0'unu gastrointestinal sistem, % 7,6'sını meme kanseri, % 5,7'sini prostat kanseri, % 25,7'sini diğer sistem kanserleri (larenks,ciltJkemik,hematolojik,santral sinir sistem) oluşturuyordu. Ayrıca 213 akciğer kanserli hastaların % 4,6'sında diğer sistem kanserlerine (mesane, prostat, böbrek, akciğer, baş-boyun) ait pozitif hikaye vardı. Akciğer kanserli hastaların 2' sinde hikayelerinde kür olmuş akciğer kanseri hikayesi mevcuttu. Kontrol grubunda ise kanser açısından aile hikayesi pozitifliği % 21,5 idi ve bu istatiksel olarak anlamlı idi(p<0,001). Akciğer kanserli hastaların ailelerinde akciğer, gastrointestinal sistem ve meme kanseri görülme riski artmıştı. Ayrıca akciğer kanserli hastaların erkek kardeşlerinde de akciğer kanseri ve diğer kanserlerin (prostat, gastrointestinal sistem kanserleri haricindeki) anlamlı derece yüksek olduğu gösterilerek genetik geçiş hipotezi desteklendi. Ayrıca hastanın bireysel hikayesinde de baş-boyun, mesane, prostat, akciğer ve böbrek kanseri olması akciğer kanser riskini artırıyor olması genetik geçişi destekleyen diğer bir durumdur. Akciğer kanserli kişilerin ailelerinde akciğer kanseri, gastrointestinal sistem, meme kanserlerinin ve hastaların bireysel hikayesinde de başboyun kanserlerinin anlamlı derece yüksek olduğu gösterilerek genetik geçiş hipotezi desteklendi. Anahtar Sözcükler: Ailesel kanser hikayesi, akciğer kanseri, baş boyun kanserleri gastrointestinal sistem kanserleri, meme kanseri. 80
8. SUMMARY Familial History of Cancer and Lung Cancer Despite all professions, the treatment in patients with lung cancer are still disappointing with the aspects of survival rates and the quality of life. In this respect, recently researchers orientated the efforts to etiologic and genetic trials. Positive family history was identified as a risk factor in several trials and recently the ways of description for mis positivity are being searched. The etiology for the lung cancer is multifactorial. The cigarette smoking has been described as the primary risk factor for developing lung cancer. The environmental factors (other than cigarette) make synergistic or additive influence over the smoking effect in the process of healthy cells turning to cancerous. The genetic factors make a base for development of cancer increasing the susceptibility to environmental factors. The family members of patients with lung cancer have significantly high incidence for the lung and gastrointestinal cancers. Besides, the risk of lung cancer increases in the treated patients with primary head, neck or urinary bladder malignancies. The cured patients with primary lung cancer have already rised risk for secondary cancer. In this trial, we interrogated the patients with lung cancers about the history of lung or other system cancers in their own and first degree relatives. We performed face to face interiews with patients. Thus, we assessed the family predisposition in the patients with lung cancer. The study included 213 subjects with new and former diagnoses of lung cancer. Patients were enrolled from the Chest Diseases and Tuberculosis Departments of Ankara University Faculty of Medicine and Atatürk Education and Research Hospital between January -June 2005. For the control group, 200 healthy subjects were gathered. We aimed to investigate the family predisposition for lung and other cancers, additionally the relationship of this predisposition to age, gender, smoking habits and cell types. The number of first degree relatives of patients and control group were 2058 and 2045, respectively. All were interrogated for described properties. The interview was made with 175 patients. For the remainder 38 patients, first degree relatives gave the information. The classificated data were recorded to SPSS/PC programme and statistical analyses were made. P values were calculated with ki-sguare test. The mean pac-years of groups were calculated by Mann-Whitney Test. The "Odds Ratio" and safety intervals were calculated for the mothers, fathers, siblings and children of patients 81and control groups. The comparisons of pac-years, smoking status of mother, presence of cancer in family and presence of lung cancer in family were made between groups. In the tests comparing the patients and control groups for the pac- years, smoking status of mother, family history for cancer and family history for lung cancer, the p values less than 0,01 were accepted as significant. In the tests comparing the other parameters, the p values less than 0,05 were accepted as significant. The comparisons of cigarette smoking characteristics, mother smoking habits, presence of cancer, lung cancer, gastrointestinal cancer and breast cancer in family, presence of lung or other system cancers in brothers in these two groups were showed by drawing histograms. In addition, the circular graphic that displays the cancer types of the patients were drawen. In conclusion, positive family history for cancer estimated in38 % of 213 individuals with lung cancer. In these individuals, 41.9 % had lung cancer, 19 % had gastrointestinal cancer, 7.6 % had breast cancer, 5.7 % had prostate cancer, 25.7 % had other system cancers (larinx, skin, bone, hematologic system, central nervous system). Besides, 4.6 % of 213 patients had accompanying other system cancers (urinary bladder, kidney, lung, head- neck). Among the patients with new diagnosis of lung cancer, there were 2 individuals with previous cured lung cancer history. In control group, positive family history for the cancer was 21.5 % and this was statistically significant (p<0,001). In the family members of patients with lung cancer, the risks of lung, gastrointestinal system and breast cancer development were increased. Besides, the lung and other system cancers (exept prostate and gastrointestinal system cancers) were significantly increased at the brothers of patients with lung cancer, supporting the genetical transition hypothesis. The presence of head-neck, bladder, prostate, lung and kidney cancers in the history of the patients increase the risk of lung cancer, supporting the genetic transition. The lung, gastrointestinal system and breast cancers were significantly higher in the family members of patients with lung cancer. The head-neck cancers were significantly higher in own history of the patients. With these findings, the genetic transition hypothesis was suported. Key Words: Breast cancer, familial cancer history, gastrointestinal system cancer, head-neck cancers, lung cancer. 82