Tez No İndirme Tez Künye Durumu
594154
İstanbul'da hafriyatın izini sürmek: Aktörler, ağlar ve akışlar / Seeking the excavation in istanbul: Actors, network and the flow
Yazar:DENİZ ÖZTÜRK
Danışman: PROF. DR. MURAT CEMAL YALÇINTAN
Yer Bilgisi: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Şehircilik Ana Bilim Dalı / Kentsel Planlama Bilim Dalı
Konu:Şehircilik ve Bölge Planlama = Urban and Regional Planning
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
99 s.
Bu tez çalışması "Hafriyat, inşaat sektörünün artışıyla mı görünür hale geldi? Bu görünürlük, hafriyata bağlı kentleşme dönemleri içinde yasal mevzuata bakarak açıklanabilir mi?" sorusunu yanıtlamak üzere ortaya çıkmıştır. Tez çalışması kapsamında hafriyatın yıllara göre değişimi tespit edilerek hafriyata bağlı Türkiye kentleşmesi denemesi yapılmıştır. İnşaat yapı ruhsatı sayılarının ve metrekarelerinin yıllara göre değişimini gösteren kantitatif veriler, özel sektör ve kamu sektörü mülakatları, gazete kupürleri ve uygulama pratiklerinin ışığında kalitatif yöntemlerle değerlendirilmiştir. Eldeki bulgular ışığında hafriyata bağlı olarak dört dönem ortaya konmuştur. Bu dönemler karakteristik özelliklerine göre Görünmeyen Hafriyat Dönemi (1966 ve öncesi), Yükselen Hafriyat Dönemi (1966 – 1979), Hafriyat Patlaması Dönemi (1979 – 2002) ve Mega Hafriyat Dönemi (2002 ve sonrası) olarak isimlendirilmiştir. Dönemler, araştırmanın nesnesi olan hafriyatın kontrol ve yönetiminin amaçlandığı yasal mevzuatlar ve Türkiye kentleşme tarihindeki önemli kırılma noktaları ile ilişkilendirilerek genel özellikleri, aktörleri ve mevzuatları gözetilerek açıklanmıştır. Hafriyat sektörünün kenTsel ve kırsal alanda en görünür olduğu, kamu ve özel sektör arasındaki ilişkilerin hafriyat sektörü üzerindeki etkilerinin kristalleştiği İstanbul tez kapsamında incelemeye değer bulunmuştur. Araştırma, 2004 yılında yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği'ndeki tanımların uygulama pratiklerinin tümünü kapsamadığını, hafriyat işlerinin özel sektör ve kamu sektörünün güç dengelerine bağlı değişken ilişkisel ağlar içinde yürütüldüğünü ortaya koymaktadır. Anahtar kelimeler: hafriyat, yönetmelik, neoliberal kentleşme, katı atık, mega projeler, ekoloji, alt yapı, ağlar, aktörler
This thesis seeks the answer of the question "Did excavation processes become visible with the increase of the construction sector? Can this visibility be explained by looking at the legal regulations during the urbanization periods due to excavation?" In the thesis by detecting change amount of excavation over the years, a new model of urbanization of Turkey is offered. The quantitative data showing the changes in the number of construction building permits and square meters over the years were evaluated with qualitative methods in the light of private sector and public sector interviews, newspaper clippings and application practices. In the light of the available findings, four periods have been revealed depending on excavation. These periods were named as Invisible Excavation Period (1966 and before), Ascending Excavation Period (1966 - 1979), Excavation Explosion Period (1979 - 2002) and Mega Excavation Period (2002 and after) according to their characteristics. Periods are explained by legal regulations and general characteristics of Turkey in relation to important breaking point in the history of urbanization, which is intended to control the excavation of the object of research and management considering the actors and legislation. Istanbul was found to be worthy of examination within the scope of the dissertation where the excavation sector is most visible in the rural and urban areas and the effects of the relations between public and private sectors on the excavation sector are crystallized. The study reveals that the definitions in the Regulation on the Control of Excavation Soil, Construction and Demolition Wastes, which came into force in 2004, do not cover all the application practices and that excavation works are carried out in variable relational networks depending on the power balances of the private sector and the public sector. Keywords: excavation, waste material, construction waste, neoliberal urbanization, solid waste, mega projects, ecology, infrastructure.