Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
255316		Semantic iinteroperability of the UN/CEFACT CCTS based electronic business document standards / UN/CEFACT CCTS tabanlı elektronik iş dokümanlarının anlamsal birlikte çalışabilirliği Yazar:YILDIRAY KABAK Danışman: PROF. DR. ASUMAN DOĞAÇ Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı Konu:Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol = Computer Engineering and Computer Science and Control Dizin:Bilgisayar yazılımları = Computer softwares	Onaylandı Doktora İngilizce 2009 178 s.
E-İş uygulamalarında kullanılan elektronik dokümanların birlikte çalışbilirliği önemli bir problemdir.şu anda bu problem, doküman şemalarındaki her bir elemanın anlamını iyi bileneşleştirme uzmanları tarafından şemalar arasında manuel eşleştirmelerin yapılmasıyla çözülmektedirve bu süreç oldukça yorucu ve pahalıdır. Elektronik dokümanların birlikte çalışabilirliğini artırmak amacıyla UN/CEFACT organizasyonu, doküman parçacıklarının ortak yapısınıve anlamını tanımlayan, Esas Parçacıklar Teknik Spesifikasyonu'nu yayınladı. Fakat günümüzde bu doküman içerik bilgisi sadece metin tabanlı sorgu mekanizmaları ve araçları ilekullanılabilmektedir. Bu tezde Esas Parçacıklar Teknik Spesifikasyonu tabanlı doküman standartlarımakine tarafından işlenebilir formal ontolojiler ile tanımlanmaktadır. Bu sayedesahip oldukları anlamsal özellikleri kullanan, muhakeme yardımı ile elde edilmiş, farklı standartlarındoküman şema ontoloji sınıfları arasındaki ilişkileri veren bağdaştırılmış ontolojiyihesaplamak mümkündür. Fakat, beklenildiği üzere, bağdaştırılmış ontoloji sayesinde sadeceyapısal ve anlamsal olarak eşit olan doküman elemanlarının benzerlikleri bulunabilmektedir.Bu yüzden bu tezde, anlamsal olarak benzer ama yapısal olarak farklı doküman parçacıklarınınbenzerliklerini bulmak için Esas Parçacıklar Teknik Spesifikasyonun'da tanımlanan ve basitdoküman parçacıklarından bileşik doküman parçacıklarının oluşturulmasının olası yollarınıtanımlayan buluşal kurallar geliştirlimiştir. Son olarak, doküman şema ontolojileri arasındakibelirlenen eşitlikler gerçek hayatta kullanılan elektronik dokümanların çevrilmesinde işe yarayanXSLT tanımlarının yarı otomatik olarak üretilmesinde kullanılmaktadır.
The interoperability of the electronic documents exchanged in eBusinessapplications is animportant problem in industry. Currently, this problem is handled bythe mapping experts who understand the meaning of every element in the involveddocument schemas and define the mappings among them which is a very costly and tedious process.In order to improve electronic document interoperability,the UN/CEFACT produced the Core Components Technical Specification (CCTS)which defines a common structure and semantic properties for document artifacts.However, at present, this document content information is available only through text-based search mechanisms and tools.In this thesis, the semantics of CCTS based business documentstandards is explicatedthrough a formal, machine processable language as an ontology.In this way, it becomes possible to compute a harmonizedontology, which givesthe similarities among document schema ontology classes of different document standardsthrough both the semantic properties they share and the semantic equivalences establishedthrough reasoning. However, as expected, the harmonizedontology only helps discovering the similarities of structurally and semantically equivalent elements.In order to handle the structurally different but semantically similar document artifacts, heuristic rules aredeveloped describing the possible ways of organizing simple document artifactsinto compound artifacts as defined in the CCTS methodology.Finally, the equivalences discovered among document schema ontologiesare used for the semi-automated generation of XSLT definitionsfor the translation of real-life document instances.