Tez No İndirme Tez Künye Durumu
546160
Kurum bakımı geçmişi olan bireylerin kurum bakımı deneyimleri ve etiketlenme durumları / Institutional care experiences of individuals with a history of institution care and labeling conditions
Yazar:HÜSEYİN ÇAYIR
Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ RECEP ÇELİK
Yer Bilgisi: Yalova Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı / Sosyal Hizmet Bilim Dalı
Konu:Sosyal Hizmetler = Social Services
Dizin:Sosyal hizmetler = Social services
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
172 s.
Bu çalışmada korunma ihtiyacı olan çocukların maruz kaldıkları kurum bakımı ile beraber etiketlenme ve etiketlemenin türleri olan anormallik, acınılma, dışlanma, ıslahhane ve düşkünlük faktörlerinin anlaşılması amaçlanmaktadır. Sistematik bir etiketlenme ve dışlamadan ziyade kişinin kendini gizlemesine ve rahatsız olmasına neden olan durum üzerinde durulmuştur. Çocukların korunmasına dair kurum bakımı; savaşlar, göçler ve sanayi devrimi sonrası kentleşmeye dayanmaktadır. 20. yüzyıl düşünürleri modernliğe ve etkisindeki kurumsallığa, kapatılmaya, etiketlemeye ve normallik-anormallik ilişkilerine dair eleştirileri kapsamında bakış açıları geliştirilmiştir. Kurum bakımında kalan/kalmış çocukların topluma bakış ve beklentileri, etiketlenmeleri, bağımlılıkları, gelişimleri, eğitim ilgileri ve kendine yetebilmelerinin anlaşılması amacıyla bağlanma teorisi ve güçlendirme perspektifi ile bakış açıları geliştirilmiştir. Son yıllarda ülkemizde devlet, çocukların korunma sorumluluğunu maliyet ve verimlilik gibi nedenlerle Batı'da olduğu gibi koruyucu aile ve evlatlık modellerini yaygınlaştırarak toplum ile paylaşmaya çalışmaktadır. Bu çalışma, özellikle 0-12 yaş arası çocukların kaldığı kurumların yerine koruyucu aile ve evlatlık modellerinin gerekliliğini vurgulayarak bu alandaki eksikliğin giderilmesini hedeflemiştir. Kurum bakımına yönelik çalışmaların, kapsamını ve etkinliğinin sınırlı ve yetersiz kaldığı ve çok boyutlu araştırmalara ihtiyaç duyulduğu görülmüştür. Kurum bakımının neden olduğu psikolojik, fiziksel ve kişilik sorunları olan: kendi kaderini tayin etme, öz-saygı, özerklik, düşkünlük veya benliğin köreltilmesi, uç bağlanma, dürtüsellik, öfke sıklığı, suçluluk, bağımlılık, depresyon, intihar ve kişilik bozuklukları üzerinde durulmuştur. Araştırmanın teorik kısmında; kurum bakımının tarihsel gelişimi ve doğası, korunma ihtiyacı olan çocukların gelişimleri ve sorunları, bakım modelleri ve aile yapısında meydana gelen değişim üzerine literatür taraması yapılmıştır. Çalışma alanı, bakım kurumlarında 5395 sayılı kanun kapsamında koruma altına alınmış ve 3413 sayılı kanun kapsamında işe yerleştirilen kişilerden oluşmaktadır. Araştırmada bilgi elde etmek için nitel yöntem ile mülakat yapılmıştır. Bu amaçla korunma ihtiyacı olan çocuk statüsünde kalmış 20 kişi ile bölgesel ve kültürel şartlar göz önüne alınarak derinlemesine görüşme yapılmıştır. Kurum bakımında kalanların iç dünyaları, iktidar aygıtlarının neyi amaçladıkları ve sosyal açıdan nasıl görüldüğü araştırılma sonucunda ortaya konulmuştur. Devlet, kurumlar ve yetkililerin kurum bakımında kalan çocuklara yönelik etiketleyici, acıma tutumları, meşruiyet ve otoritelerini gösterme aracı olarak görmeleri ve minnet beklentileri; kurum bakımında kalmış kişilere sirayet etmiş böylece, kendi gelişim ve çabalama becerilerini yok sayarak devlete ve yetkililere minnet ve şükranlarını dile getirdikleri görülmüştür. Kurum bakımında kalmış kişiler; toplum, personel, okul ve medyadan dolayı sorunlar yaşadıkları ve etiketlendikleri bu yüzden kendilerini gizledikleri, kişisel gelişimleri ve eğitim ilgileri bakımından yaşadıkları zorluklar dile getirmişlerdir. Aile ve akrabalık gibi sosyal destek yapılarından yoksun olan koruma altındaki çocukların yaşadıkları etiketlenme ve bağlanma gibi psiko-sosyal durumlarına bağlı olarak toplum ile bütünleşme, güven, eğitim ilgisi, kişisel gelişim ve öz-saygı sorunları yaşadıkları ortaya konmuştur. Her insanın aile yanında kalması veya büyümesinin biyolojik, psikolojik, sosyal, manevi ve etkileşimsel olarak ihtiyaçları ve hakları olduğu ve kurum bakımının çocuklar için zararlı olduğu vurgulanmıştır. Eğitimleri ve kişisel gelişimlerini olumsuz etkileyen faktörler; etiketlenme, 3413 sayılı kanun, kurum bakımı ortamının ve personelin yetersizliği, sosyal desteğin ve duygusal ihtiyaçlarının yeterli şekilde karşılanmamasına dayandığı belirlenmiştir.
This study examines the institutional care of children; anomaly, being labelled, being pitied, exclusion, workhouse and addiction is reviewed by a critical perspective. Rather than a systematic labeling and exclusion, it is emphasized that the person is hiding himself / herself, and causing it to be disturbed. Twentieth century thinkers have developed new viewpoints about modernity, institutionalism, confinement, being labelled and normality-anomaly and their relations. Recently, the state shares this responsibility with the society because of its cost and productivity. Some viewpoints are developed by attachment theory and empowerment perspective in order to reveal the children' view of society, their expectations, dependency, improvement, education and interests and becoming self-sufficient. The children who are brought up without social support such as family and relative, being labelled, being pitied, affiliation and social-psychological problems and social integration, confidence, self-improvement and self-respect is examined. The technics of interview, observation, literature review are used. In the theoretical part of the study, institutional care, children in need of protection, family centered models of maintenance models and the changes in the family are reviewed. Study field is mainly the city of Bingöl and the individuals are the ones who have been taken under protection within the scope of the child protection law number of 5395 and who work under the law number of 3413. As the studies about institutional care are restricted and the observations made are from the outside, the scope and the efficiency have reduced. Therefore 20 individuals who are the children in need are interviewed, the problems they face in terms of regional and cultural context are mentioned profoundly. Each individual needs a family, and while growing up one needs psychological, social, spiritual support. The inner world of the children who are under the institutional care, the aim of the government device and how these children are seen is studied. Humans try to enhance the viewpoint of people whose point of view is destroyed by ignoring the organic and natural relations of human being. It is obvious that we failed because the number of the institutions is increasing in paralel with the problems. The children who are in need of protection and stay with families are more advantageous than the ones in the protection of the institutions in terms of social consolidation, education and focusing to the future. As a result, it is underlined that the need of staying with the families is a right and beneficial for the children. Keywords: Exclusion, Family-Centered Care, İnstitutional Care, Being Labelled