Tez No İndirme Tez Künye Durumu
216359
Biyolojik çeşitliliğin korunmasına yönelik eğitim için öğrenme ön koşulları / Learning pre-conditions for protecting the biodiversity
Yazar:SEVİLAY DERVİŞOĞLU
Danışman: PROF.DR. HALUK SORAN
Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
Konu:Biyoloji = Biology ; Eğitim ve Öğretim = Education and Training
Dizin:Biyolojik çeşitlilik = Biological diversity
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2007
199 s.
Bu arastırmanın temel amacı etkili bir biyolojik çesitlilik egitimi için gerekli ögrenme ön kosullarının belirlenmesidir. Bu amaç dogrultusunda ögrencilerin biyolojik çesitlilige ve biyolojik çesitliligin azalmasına yönelik düsünceleri ile biyolojik çesitliligi koruma egilimlerine etki eden faktörler belirlenmeye çalısılmıstır. Arastırma tarama modelinde olup, nitel ve nicel arastırma yöntemleri kullanılmıstır. Arastırma'nın ilk asamasında Ankara'daki 15 lise 3. sınıf ögrencisi ile yarı yapılandırılmıs görüsme yapılmıstır. İkinci asamada, Türkiye'nin farklı cografik bölgelerinde bulunan 499 lise 3. sınıf ögrencisine degerlere, inançlara, normlara, davranıslara ve problem algısına yönelik ölçme araçları uygulanmıstır. Arastırma sonucunda, ögrencilerin biyolojik çesitlik algılarının büyük ölçüde canlı türleri boyutuna yönelik oldugu belirlenmistir. Ögrencilerin biyolojik çesitliligin azalmasında rol oynayan ekonomik unsurları algılamakta güçlük yasadıkları görülmüstür. Burada ekolojik-sosyal ikilemi algılamaları bakımından ögrenci tipleri belirlenmistir. Deger-İnanç-Norm kuramı içerisinde ögrencilerin biyolojik çesitliligi koruma egilimlerine etki eden en önemli unsurun kisisel normlar oldugu bulunmustur. Aynı zamanda ögrencilerin biyolojik çesitliligi korumaya yönelik yetenek bilinci ne kadar fazlaysa, koruma egilimlerinin de o derece arttıgı belirlenmistir. Deger tipleri içerisinde ise biyolojik çesitliligi koruma egilimlerine etki eden en önemli degisken evrenselciliktir. Ögrencilerin biyolojik çesitliligi korumalarında sosyoekonomik problem algısının ekolojik problem algısından daha etkili oldugu bulunmustur. Anahtar kelimeler: Biyolojik çesitlilik egitimi, ekolojik-sosyal ikilem, biyolojik çesitliligi koruma egilimi.
This study basically intends to define the learning pre-conditions for an effective biodiversity education. To this end, it was aimed to define the factors affecting the students? tendencies towards protecting the biodiversity and their opinions about the biodiversity and diminution of biodiversity. The study is carried out in screening procedure, and qualitative and quantitative experimental methods have been utilized. In the first phase of the study, there have been carried out semi-structured interviews with fifteen students at grade 11 in Ankara. In the second phase, 499 students at grade 11 in various regions in Turkey were asked to fill a questionnaire which consists of scales for the values, beliefs, norms, behaviors and problem conception. As a result of the study, it has been identified that the biodiversity conception of students consists mostly species of living beings. It has been observed that students have difficulty in perceiving the economic elements which contribute to the diminution of biodiversity. Here, the student types have been determined according to their perception of economic-social dilemma. It has been found out that the most important element affecting the tendencies of students for protecting the biodiversity is the personal norms within the framework of value-belie-norm theory. At the same time, it has been clarified that the more the ability awareness of the students for protecting the biodiversity is, the more their tendency for protecting increases. The most important variant among the value types affecting their tendencies for protecting the biodiversity is universalism. It has been detected that the socioeconomic problem conception of the students is more effective in protecting the biodiversity than their ecological problem conception. Keywords: Biodiversity education, ecological-social dilemma, tendency for protecting the biodiversity.