Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
276073		Bolkar dağlarında (Niğde-Ulukışla) yaşayan Rana holtzi Werner, 1898 (Anura:Ranidae)'in populasyon dinamiği / Population dynamics of Rana holtzi Werner, 1898 (Anura:Ranidae) living in Bolkar mountains (Ulikişla-Niğde) Yazar:MEHMET ZÜLFÜ YILDIZ Danışman: PROF. DR. BAYRAM GÖÇMEN Yer Bilgisi: Ege Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin:Bolkar dağları = Bolkar mountains ; Popülasyon dinamiği = Population dynamic ; Toros dağları = Taurus mountains ; Üreme biyolojisi = Reproductive biology ; İskelet = Skeleton	Onaylandı Doktora Türkçe 2010 183 s.
Bu çalışmada Anadolu'ya endemik ve nesli tehlike altında olan (Critically Endangered) Toros Kurbağası, Rana holtzi'nin Karagöl (Ulukışla-Niğde) populasyonunda 2007?2009 yılları arasında markala-tekrar yakala yöntemi ile populasyon yapısı, populasyon büyüklüğü, populasyon yoğunluğu, iskelet kronoloji yöntemi ile populasyon yaşı, ergenlik yaşı ve yaşam süresi, ayrıca üreme ekolojisi ve ortam koşulları belirlenerek populasyona olası etkileri, alınması gereken önlemler saptanmaya çalışılmıştır.Karagöl Toros Kurbağası populasyonunda erkek bireylerin 49.65±4.91 mm, dişi bireylerin 45.74±6.03 mm ve juvenillerin 33.68±3.49 mm ortalama toplam uzunluğa (BGU) sahip olduğu ve erkeklerin dişilerden istatistiksel açıdan anlamlı derecede daha büyük oldukları tespit edilmiştir (t-test, t=19.074, df=3008, P=0.000, Eşeysel dimorfizm indeksi=SDI=0.92). Erkek bireylerin ortalama ağılığı 11.78±3.81 gr, dişi bireylerin 9.23±4.22 gr ve juvenil bireylerin 3.66±1.03 gr olduğu saptanmıştır. Eşeyler arasında ağırlık karşılaştırıldığında, erkeklerin dişilerden istatistiksel açıdan anlamlı derecede daha ağır oldukları belirlenmiştir (t-test, t=15.349, df=2436, P=0.000, SDI=0.78).Yapılan arazi çalışmaları sonucunda 2007 yılında 2407 birey (692 ??, 816 ?? ve 899 juvenil), 2008 yılında 1147 birey (301 ??, 399 ?? ve 447 juvenil) ve 2009 yılında 1597 birey (351 ??, 613 ?? ve 633 juvenil) olmak üzere üç yıl süresince toplam 5151 birey (1344 ??, 1828 ?? ve 1979 juvenil) Karagöl'de markalanmıştır. 2007?2009 yıllarını kapsayan üç yıl için populasyon büyüklüğü 17563 (SE=1346.93, Min-Maks= 14923?20203), hayatta kalma oranının 0.37 ile 1 arasında değiştiği ve ortalama 0.83±0.25 olduğu tespit edilmiştir. Yakalanma oranının ise 0.07 ile 0.39 arasında değiştiği ve ortalama 0.16±0.096 olduğu hesaplanmıştır. Populasyon yoğunluğu 0.29 (birey/m2) değerinde olduğu, populasyonun %31.57'sini erkek, %36.78'inin dişi ve %31.65'ini juvenil bireyler oluşturduğu saptanmıştır.Karagöl populasyonunda erkeklerde ortalama yaş 4.87±0.97, dişilerde 4.29±1.38 ve juvenil bireylerde 2.22±0.99 olarak tespit edilmiştir. Erkek ve dişi bireylerin 3?5 yaşlarında eşeysel olgunluğa eriştiği tespit edilirken, dişi bireylerin, erkek bireylere oranla istatistiksel açıdan anlamlı derecede daha erken eşeysel olgunluğa ulaştıkları tespit edilmiştir (Man Whitney-U test, Z= -2.348 P=0.019). İncelenen örnekler arasında en büyük yaş 9 olup sadece tek bir dişi bireyde tespit edilmiştir.Üreme döneminin mevsimsel faktörlere bağlı olarak Mayıs ayının ikinci haftası ile Haziran ayının birinci haftası arasında başladığı saptanmıştır. Genellikle 8?10 gün süren üreme döneminde yumurta kümelerinin % 70'i, 4?5 gün içerisinde bırakıldığı gözlenmiştir. Bir yumurta kümesinde ortalama 464±277 yumurta bulunduğu ve mevsimsel faktörlere bağlı olarak 5?8 günde yumurtadan çıktıkları belirlenmiştir. 20. Gosner safhasından itibaren tüm Gosner safhalarındaki iribaşların morfolojik özellikleri belirlenmiş ve laboratuvar ortamında yetiştirilen iribaşlar ile Karagöl'den tespit edilen iribaşlar arasında boyut açısından istatistiksel anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir.Ayrıca populasyon büyüklüğü ile su sıcaklığı (r=0.66, P<0.05) ve iletkenlik (r=0.76, P<0.0.5) arasında pozitif yönde kuvvetli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Gölde bulunun sazan balıkları, ziyaretçi akını ile artan kirlilik, balıkçıların yumurta kümelerine zarar vermesi, göldeki balıkları beslemeleri ve başka göllerden yakaladıkları balıkları getirip Karagöl'e aşılamaları, sucul Dytiscus marginalis ve Coenagrion puella larvalarının bulunması ve Karagöl çevresinin konaklama yeri olarak kullanılması Toros Kurbağasını etkileyen ve tehdit eden faktörler olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: Rana holtzi, Toros Kurbağası, Bolkar Dağları, populasyon dinamiği, markala-tekrar yakala, üreme ekolojisi, iskelet kronoloji
In this study, Taurus frog?s, Rana holtzi?s, which is endemic and under the threat of extinction (Critically Endangered), population structure, population size, population density were carried out by applying mark-recapture method at Karagöl (Ulukışla-Niğde) population. It was determined population age, the age of maturtiy and life span with skeletochronology. Furthermore, reproduction ecology and environmental conditions, and their possible effects on population and precautions that has to be taken is tried to be determined. This study was conducted between 2007-2009.It is determined in Karagöl Toros Frog population that male individuals have mean of 49.65±4.91 mm total length (BGU) while females have 45.74±6.03 mm and juveniles have 33.68±3.49 mm and statistically males are meaningfully larger than females (t-test, t=19.074, df=3008, P=0.000, Sexual Dimorphism Index=SDI=0.92). It is also concluded that male individuals? mean weight is 11.78±3.81 gr while females? is 9.23±4.22 gr and juveniles? is 3.66±1.03 gr. When sexes are compared, it is determined that statistically males are meaningfully heavier than females (t-test, t=15.349, df=2436, P=0.000, SDI=0.78).According to the field work results, 2407 individuals (692 ??, 816 ?? and 899 juvenile) in 2007, 1147 individuals (301 ??, 399 ?? and 447 juvenile) in 2008, and 1597 individuals (351 ??, 613 ?? and 633 juvenile) in 2009, totally 5151 individuals (1344 ??, 1828 ?? and 1979 juvenile) are marked in Karagöl for three years. During these three years which cover 2007?2009, it is determined that population magnitude is 17563 (SE=1346.93, Min-Max= 14923?20203) and survival ratio ranges from 0.37 and 1 with a mean of 0.83±0.25. It is calculated that capture ratio ranges from 0.07 to 0.39 with a mean of 0.16±0.096. It is determined that population density is 0.29 (individual/m2) and population is comprised of 31.57% males, 36.78%, and 31.65% juveniles.It is determined that mean age of males is 4.87±0.97, of females is 4.29±1.38, and of juveniles is 2.22±0.99 in Karagöl population. It is concluded that while male and female individuals reach sexual maturation at the age of III-V, statistically female individuals reach gender maturation meaningfully earlier ages than male individuals (Man Whitney-U test, Z= -2.348 P=0.019). Among the examined samples, the oldest age determined is IX belonging to only a female individual.It is determined that reproduction period starts between the second week of May and first week of June depending on the seasonal factors. It is observed that during the reproduction period which lasts between 8-10 days, 70% of egg clutches are laid in 4-5 days. It is determined that there are about 464±277 eggs in one egg clutches and they hatchling in 5-8 days depending on seasonal factors. Starting from 20. Gosner phase all tadpoles? morphological features are determined in all Gosner phases and it is determined that statistically there is a meaningful difference in size between tadpoles growed in laboratory and the ones captured in Karagöl.Moreover, it is determined that there is a strong positive relation between population size, water temperature (r=0.66, P<0.05) and conductivity (r=0.76, P<0.0.5). Carp fish living in lake, the increasing of pollution with influx of visitors, the damage of fishermen to the egg cluches, feeding the fish and infuse into Karagöl the fish catched from other lakes, the presence of aquatic larvae of Dytiscus marginalis and Coenagrion puella are determined as factors affecting and threatening to Toros frog.Key Words: Rana holtzi, Toros frog, Bolkar Mountains, population dynamics, mark-recapture, breeding ecology, skeletochronology