Tez No İndirme Tez Künye Durumu
484568
Afgan-Tacik havzasının Afganistan sınırları içerisinde kalan bölümünün petrol jeolojisi açısından değerlendirmesi / Petroleum geology evaluation of the divided Afghan-Tajik basin with the Afghanistan border
Yazar:NARGIS SADIQ
Danışman: PROF. DR. MEHMET ALTUNSOY
Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Konu:Jeoloji Mühendisliği = Geological Engineering
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
86 s.
Bu çalışmada Afganistan'ın kuzeyinde yer alan Afgan-Tacik Havzası'na ait Eosen yaşlı Suzak Formasyonu'nun petrol potansiyelinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Eosen yaşlı Suzak Formasyonu Afgan-Tacik Havzası'nda Buhara Formasyonu'nun üzerinde uyumlu olarak bulunmaktadır. Bu formasyon Tacikistan ve Özbekistan'da petrolün ana kayası olarak tespit edilmiştir. Ancak Afganistan'da bu formasyon üzerine araştırmalar yıllardır devam etmektedir. Dolasıyla bu formasyonun ana kaya olabilme kapasitesini açıklamak için organik petrografik ve organik jeokimyasal analizler gerçekleştirilmiştir. Suzak Formasyonu'na ait yüzey örneklerinin ortalama toplam organik karbon içeriğinin ortalama %1.3'dür. Sadece iki örneğin toplam organik madde değeri %13.9 ve 19.7 olduğu görülmüştür. Bu durum kayaların petrol üretmi için yeterli organik madde miktarına sahip olduklarını göstermektedir. Piroliz analizinden (Rock-Eval) elde edilen Tmax değerine göre Suzak Formasyonu (435-465°C) olgunlaşmamış-çok olgun arasında yorumlanabilir. Organik madde, II. ve III. tip kerojene sahiptir. Organik madde termal olarak olgunlaşmış olup birimin petrol üretim alanında olduğu görülmektedir. Piroliz analizleri Suzak Formasyonu çamurtaşları, yüzey örneklerinin doğal gaza eğimli ve III. tip kerojen içerdiğini göstermektedir. Ancak karot örnekleri ve birkaç yüzey örneğinin, petrole eğimli ve II. tip kerojen içerdiklerini kanıtlamaktadır. Suzak Formasyonu'ndan alınan yüzey ve karot örnekleri organik petrografik ve organik jeokimya analizleri için kullanılmıştır. Örneklerin çoğunda vitrinit yansıma değerlerinin %0.9-1.5 arasında ve petrol üretim penceresinde olduğu görülmektedir. İki örneğin vitrinit yansıma değerinin %2 olduğu ve gaz üretim penceresinde olduğu görülmüştür. Bir örneğin vitrinit yansıma değeri ise %5.6 olarak bulumuştur.
In this study, the source rock potantial of the Organic-rich Eocene-age Suzak Formation was investgated. This Formation belongs is located in Afghan-Tajik basin in the northern Afghanistan. Suzak Formation conformably overlies the Bukhara Formations. In Tajikestan and Ozbekistan this formation has proven to be petroleums source rock, but in Afghanistan geologists have been investingating the Organic-rich Eocene-age Suzak (also called Givar) mudstone for many years in other to prove its potential of the bed rock. To understand the capacity of this formation organic petographic and organic geochemical analyzes of the bed rock was carried. During the organic petrographic and organic geochemical analysis many samples of crude oil, natural gas, and source rock were collected from wells, fields, and outcrops in northern Afghanistan to correlate with crude oil and natural gas of postulated source rocks. The Total Organic Carbon (TOC) content of Suzak mudstone outcrop samples is generally low, averaging approximately 0.4 weight percent. Only two outcrop samples contain total organic carbon greater than 1 weight percent, both approximately 1.3 weight percent. Two Suzak mudstone core samples have total organic matter contents of 13.9 and 19.7 weight percent, indicating that these rocks are capable of generating petroleum. Results from pyrolysis analysis (Rock-Eval) indicate that Tmax is between 435-465 degrees C, in which organic mattter shows it takes place between immature-post mature. Pyrolysis analysis of the Suzak mudstone also indicates that most of the samples of the outcrop contain natural gas-prone type III kerogen. But core samples and a few outcrop samples contain crude oil-prone type II kerogen. Most of the samples have mean vitrinite reflectance values between 0.9 and 1.5 percent, indicating that the organic matter is thermally mature and within the realm of crude oil generation. Two samples have vitrinite reflectance values of approximately 2%, capable of natural gas generation. One aberrant sample probably contains reworked (recycled) vitrinite with a reflectance value of 5.6 percent.