Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
286820		Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik profilleri / Individual innovativeness profiles of prospective teachers in computer education and instructional technology Yazar:KEREM KILIÇER Danışman: PROF. DR. H. FERHAN ODABAŞI Yer Bilgisi: Anadolu Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü / Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı Konu:Eğitim ve Öğretim = Education and Training Dizin:Aday öğretmenler = Candidate teachers ; Bilgisayar kullanımı = Computer usage ; Bilgisayar teknolojisi = Computer technology ; Eğitim teknolojisi = Education technology ; Teknoloji = Technology ; Teknoloji kullanımı = Technology utilization ; Yenilik = Innovation ; Yenilikçi = Innovative ; Öğretim = Teaching ; Öğretim teknikleri = Teaching techniques ; Öğretim teknolojileri = Instructional technologies ; Öğretmenler = Teachers	Onaylandı Doktora Türkçe 2011 241 s.
İçinde bulunduğumuz yüzyılda, yenilik kavramının küresel anlamdaki değeri giderek artmaktadır. Buna paralel olarak yenilikçilik artık gelişmenin anahtarı olarak görülmektedir. Yenilikçilik kavramının günümüzde taşıdığı en önemli anlam ise, ister bireysel ister kurumsal isterse de toplumsal açıdan olsun fark yaratmanın önkoşulu olmasıdır. Özellikle son yıllarda üretilen yenilik miktarındaki hızlı artışla birlikte yeniliklere verilmesi gereken tepki süresinin kısalması, bireysel anlamdaki yenilikçiliğin gerekliliğini daha da hissedilir kılmıştır. Yenilikçi bireylere duyulan bu gereksinim, genelde eğitimcilere özelde ise bilişim teknolojileri öğretmenlerine önemli sorumluluklar yüklemektedir. Her geçen gün yaşanan teknolojik yenilikler düşünüldüğünde, bu yeniliklerin eğitsel bağlamda disiplinler arası bütünleştirilmesine, toplumsal anlamda yeniliklerin yayılmasına ve yenilikçilik vizyonunun geliştirilmesine öncülük edilmesi, bilişim teknolojileri öğretmenleri için özel alan yeterliliği olarak görülmektedir. Bu bağlamda araştırma, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) bölümü öğretmen adaylarının yenilikçilik profillerinin ve yenilikçiliğin önünde engel olarak algıladıkları durumların belirlenmesine dönük olarak hazırlanmıştır.Türkiye genelinde gerçekleştirilen bu araştırmada, tekil ve ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini, 2008-2009 öğretim yılı bahar döneminde Türkiye genelindeki devlet ve vakıf üniversitelerinin BÖTE bölümünde öğrenim gören 1149 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada BÖTE bölümlerinin daha etkili değerlendirilebilmesi adına örneklem alma yoluna gidilmeyerek çalışma evreni belirlenmiştir. Gönderilen veri toplama aracından 782'si katılımcılar tarafından yanıtlanmış ve %68,05 geri dönüş oranı sağlanmıştır. Verilerin toplanmasında, araştırmacı tarafından Türkçeye uyarlanan Bireysel Yenilikçilik Ölçeği (BYÖ)'nin yer aldığı ?Bireysel Yenilikçilik Profili Anketi? kullanılmıştır.Araştırma verilerinin çözümlenmesi sonucunda, BÖTE bölümü öğretmen adaylarının genel olarak üçte ikisinin yenilikçilik açısından yüksek ve orta düzeyde olduğu, üçte birinin yenilikçilik açısından düşük düzeyde olduğu, %88,60'sının yenilikçilik açısından iyi/ortalamanın üstünde olarak kabul edilen kategorilerde ve en çok sorgulayıcı kategorisinde yer aldığı belirlenmiştir. Buna göre, BÖTE bölümü öğretmen adaylarının en güçlü yanlarının; yenilikleri denemeye açık, istekli ve içinde bulundukları toplumlarda yeniliklere ilişkin fikir önderliği yapabilir olmaları olduğu belirlenmiştir. Yeniliklerin getirdiği belirsizliklere karşı risk alma ve yeniliklerle birlikte gelen değişime karşı uyum sağlama özelliklerinin ise, diğerlerine oranla daha az güçlü yanları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmaya katılan BÖTE bölümü öğretmen adaylarına ait yenilikçilik puanları ile aile gelir düzeyleri; bilgisayar, internet, teknoloji kullanım düzeyi, teknoloji kullanım sıklığı, teknoloji sahiplik durumu, sosyal ağlara üyelik durumu ve algılanan yenilikçilik düzeyi açısından anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Buna göre özellikle, Wiki, RSS ve Podcasting teknolojilerini ortalamanın üstünde sıklık ve düzeyde kullanan ve kişisel web sayfası, Blog ve Wiki teknolojilerine sahip olan BÖTE bölümü öğretmen adaylarının yüksek düzeyde yenilikçi olduğu sonucuna varılmıştır.Araştırmada son olarak, BÖTE bölümü öğretmen adaylarının en çok kurumsal boyuttaki durumları yenilikçiliğin önünde engel olarak gördüğü, eğitim kurumlarındaki öğretim sürecinin niteliğiyle ilgili durumları yenilikçiliğin önündeki öncelikli engeller olarak algıladığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçlar bağlamında BÖTE bölümleri, ders çeşitliliğinden öğretim sürecinin niteliğinin arttırılmasına MEB üniversite işbirliğinden toplumsal projelerde yer almaya kadar yenilikçilik çerçevesinde güncellenmelidir. Ayrıca yenilikçilik kavramı psikolojik ve sosyolojik boyutta BÖTE bölümleriyle ilişkilendirilerek derinlemesine araştırmalar yapılmalı ve elde edilen sonuçların BÖTE bölümlerinin sürekli iyileştirilmesi sürecine katkısı sağlanmalıdır.
In the new millennium, the concept of innovation is growing increasingly significant. Parallel to this, innovativeness is considered to be the key to development. Innovativeness has become ?a must? for making a difference either at individual or institutional or social levels nowadays. Especially the significant increase in the number of innovations in recent years, which resulted in shorter times for adaption of innovations, has caused individual innovativeness to become a necessity. This necessity of innovative individuals levels responsibility on educators in general and on information technologies teachers specifically. When this social transformation is considered, leading role in the integration of education and technology, diffusion of technological innovations in the society, and developing a vision of innovativeness has contemplated to be special area of competency for information technology teachers. In this regard, this study aims to determine individual innovativeness profiles of prospective teachers in Computer Education and Instructional Technologies (CEIT), and explore their perceived barriers to innovativeness.The study, which was realized throughout Turkey, employed a singular and correlational survey method. The population of the research constituted 1149 senior students at CEIT departments of public and foundation universities in 2008-2009 spring term. In order to evaluate the CEIT departments more effectively, the research was conducted directly on target population instead of a sample. 782 participants responded to the questionnaire, presenting a 68.05% rate of return. The researcher employed ?Individual Innovativeness Profile? questionnaire for gathering data, which also covered Turkish adapted version of Individual Innovativeness Scale (IIS).The findings of the study shows that two thirds of the prospective teachers of CEIT departments exhibit a high or medium level of individual innovativeness whereas the remaining one third displays a low level of individual innovativeness, and 88.60 % could be grouped under the categories that are considered to be good/above average in terms of individual innovativeness, also under the most Early Majority category. According to the findings, openness and willingness to try innovations, and their potential to become the opinion leaders about innovations in the society are found to be the main strengths of the prospective teachers from CEIT departments. However, findings reveal that both risk taking against uncertainties and adjust to changes that innovations bring along are less significant strengths of prospective teachers. In addition, findings also demonstrate significant differences between individual innovativeness levels of prospective teachers and their family incomes; level of technology usage; frequency of technology usage; personal access to technological facilities; membership to social networks, and their perceived innovativeness. Specifically, prospective teachers who are above average users of Wiki, RSS and Podcasting technologies in terms of usage level and frequency, and who own web page, Blog and Wiki technologies exhibit higher levels of individual innovativeness.Finally, the study findings show that prospective teachers from CEIT departments consider institutional circumstances as the main barrier to innovativeness, and perceive quality issues of instruction as a primary barrier to innovativeness. With respect to study results, CEIT departments appear to update their operations in the context of innovativeness from increasing variety of courses to improving the quality of instruction, and from cooperating with Ministry of National Education to participating in social projects. In this regard, further research associating the psychological and sociological dimensions of innovativeness with CEIT departments should be realized, and the results of these studies should be used effectively to contribute to the continuous improvement of CEIT departments