Ülkemizde, özellikle güney bölgemizde, hem zirai ve hem de sıtmaile mücadelede youn bir ekilde kullanılan karbosulfanın farklı doku veorganlar üzerindeki toksik etkilerini konu alan elektron mikroskobikçalımalara sıklıkla rastlanılmasına karın testis üzerine yapılmıultrastrüktürel bir çalımaya literatürde rastlanamamaktadır. Bu çalımadakarbosulfanın testisler üzerine olası etkilerinin ince yapı düzeyindearatırılması amaçlandı.60 farenin deney kapsamına alındıı bu çalımada fareler 6 grubaayrıldı. 1. grup 1 gün süreyle, 2.grup 3 gün süreyle, 3.grup 7 gün süreyle,4.grup 14 gün süreyle ve 5.grup 28 gün süreyle günde 2 saat 0.20 mg/m3karbosulfan inhalasyonuna maruz bırakıldı. Her gruptan 5'er hayvan soninhalasyondan 24 saat sonra, geriye kalanlar ise 28 gün sonra sakrifiyeedilerek kan ve doku örnekleri alındı. 6. grup kontrol grubu olarak kabuledildi. Dokular elektron mikroskobu ile incelendi. Kan örneklerindetestosteron hormonu seviyelerine bakıldı.Karbosulfan inhalasyonuna tabii tutulmu farelerin kan testosterondüzeylerinde hafif bir artı gözlenirken inhalasyonu takiben 28 günbekleme süresine alınmı farelerde kan testosteron düzeyleri hemenhemen kontrol grubundan ölçülen deerlere yaklamıtı.1-3 gün süre ile karbosulfan inhalasyonu uygulanmı farelerintestislerinde membrana propriada ve seminiferöz epitelde belirgin birdeiiklie rastlanamamakla beraber, 7-28 gün süre ile inhalasyonuygulanmı olan farelerde membrana propriada kollajen liflerin miktarıartmı ve myoid hücreler daha da elektron dens hale gelmiti. Membranaproprianın total kalınlıı hafifçe artmıtı ve bazal lamina kıvrıntılı (ondülalı)bir seyir izlemekteydi. Sertoli hücreleri agranüler endoplazmik retikulumsisternalarının genilemesine balı olarak `'köpüümsü hücre'' eklinialmılardı. Bazı alanlarda da Sertoli hücreleri ile yakın ilikili hiçbirspermatojenik hücre bulunmaz iken dier bazı spermatojenik hücreler tambir nekroza uramıtı ve hücre kalıntıları ortamda serbest haldegözlenmekteydi. Karbosulfan inhalasyonunu takiben 28 gün beklemesüresinden sonra gerek membrana propriada ve gerekse seminiferözepitel hücrelerinde görülen dejeneratif deiikliklerin ortadan kalkmıoldukları dikkati çekmekteydi.Karbosulfan inhalasyonunu takiben kan testosteron düzeyinindümesi testiküler fonksiyonlarda endokrinolojik bir bozukluugösterirken inhalasyondan 7-28 gün sonra ultrastrüktürel dejenerasyonbelirtileri de ortaya çıkmaktadır. Dier taraftan, inhalasyondan sonra 1. ve3. günlerde seminiferöz tübülde ultrastrüktürel dejenerasyon belirtilerininhemen hemen hiç gözlenememesi hücrelerin normal yapılarını korumaktaolduunu iaret etmektedir. Nitekim, inhalasyondan sonra 28 günbekletilen farelerin testislerinin incelenmesinde seminiferöz tübülhücrelerinin normal görünüm sergiledikleri dikkati çekmektedir ki bu dahücresel harabiyetin geriye dönüebilir nitelikte olduunudüündürmektedir. Ayrıca, membrana propriada gözlenen kalınlamainterstisyumdan seminiferöz tübül içerisine madde geçiini engellediiniakla getirirken, bazal laminanın kıvrıntılı bir hal alarak yüzey alanınıgeniletmesi, dolayısıyla, madde geçi alanını arttırması bir miktar olsa damadde geçi kaybını kompanse ettii kanaatini uyandırmaktadır.
|
Carbosulfan, a toxic chemical, is widely used for agriculturalpurposes and for pest control. Although ultrastructural effects of thiscompound on various tissues and organs have been extensively studied,nothing has been found in literature about its ultrastructural effects ontesticular ultrastructure. Therefore the present study was designed toelucidate the possible effects of carbosulfan on testicular ultrastructure.60 mice were divided into 6 groups each containing 10 animals.While the first group was considered as control, the others were inhalatedwith carbosulfan for 1, 3, 7, 14 and 28 days. At the end of each daily periodhalf of the mice were sacrificied, while the remaining others were kept forfurther 28 days without any inhalation. At the end of experimentalprocedures the blood samples of mice were collected and analysed forblood testosteron level and afterward the tissue pieces of testes werecollected and processed for electron microscopy.While mean levels of testosteron has significantly lowered ininhalation group in comparison with controls, testosteron levels werefound elevated, reaching almost to normal values in the group, whichwere kept for a further 28 days after each inhalation period.Examinations of the testicular tissue pieces, obtained after 1-3 daysof inhalation, revealed no significant ultrastructural changes in themembrana propria and in the seminiferous epithelium. On the other hand,after 7-14 days of carbosulfan inhalation, the membrana propria was seenslightly thickened, electron density of myoid cells was increased, focalaccumulations of collagen fibres were placed particularly above myoidcells and upper basal laminae was slightly crincled. In addition to theabove mentioned findings, tubular cells exhibited mild degenerativechanges; while Sertoli cells were in the form of ?foamy cells? due to theenlargements of smooth endoplasmic reticulum. Some spermatogeniccells were extremely necrotic. While some areas revealed nospermatogenic cells, some other areas were occupied with the debris ofdestroyed spermatogenetic cells. The tissue samples obtained from theanimals, which were kept further 28 days after carbosulfan inhalation,again revealed no significant ultrastructural changes.Decrease of the blood testosteron levels in the 1-28 days ofinhalation groups might well indicate the structural abnormalities oftesticular cells, which were evidenced ultrastructurally as mentionedbefore.Another finding with respect to the 1 ? 3 days carbosulfaninhalation pointed out to the fact that there were no signs of degenerativechanges in the components of the seminiferous tubules, meaning thecomponend cells still remained their normal structures. Furthermore, theexamination of tissue pieces of testes obtained from the mice kept afurther 28 days after carbosulfan inhalation disclosed usual ultrastructuralappearance. This, with addition of blood testosteron level elevation in thisgroup, imply the regressive capability of the remaining cells aftercessation of intoxication.Finally, thickening of the membrana propria with collagen fibresaccumulation will, indeed, interfere the passage of metabolites andhormones from interstitium to the tubular contents. Additionally, whilemembrana propria was thickened, one other its component, basal laminaebecame crincled leading to the increasement of its surface area; thisphenomenon would well compensate the restriction of metabolite andhormonal acces towards the tubular contents. |