Tez No İndirme Tez Künye Durumu
352439
A study on the pattern of Persian gardens (Chahar-Bagh), and evaluation of their design systems / İran bahçeleri'nin dokusu ve tasarım ilkeleri üzerine analiz çalışması
Yazar:ALİ SEİFLOO
Danışman: DOÇ. DR. YASİN ÇAĞATAY SEÇKİN
Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı / Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
Konu:Peyzaj Mimarlığı = Landscape Architecture
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
116 s.
Bugüne kadar Iran bahçeleri değişik yönlerden araştırılmıştır. Bu çalışmada İran bahçelerinin dokusunu belirlemek amacıyla organize etmeye ve tanımlamaya çalışılmıştır. Bu sebeple bu bahçeler kullanım, ölçek ve kullanıcı açısından araştırılmıştır. İran Bahçeleri kullanim ve büyüklüklerine göre değişik ölçeklerde görülebilmektedir. Bu bahçeler bazen ev bahçeleri ölçeğinde, mahalle ölçeğinde ve bazen şehir ölçeğinde tasarlanmıştır. Kullanıcıları bir şehirin sakinleri, mahalle sakinleri ya da ev sakinleri olabilir. Aynı zamanda Iran bahçeleri ev avlusu, köşk, kale, mezarlık, meyve bahçesi, avlak, hayvanat bahçesi, milli park ve ya kent parkı olarak tasarlanmıştır. Bu gerçeklere dayalı İran bahçeleri kullanımı mimari ölçek, mahalle ölçeği ve kent ölçeği olarak ayrılmaktadır. Mimari ölçekte olan bir bahçe kişisel kullanıma sahiptir ve daha çok bireysel kullanım için hizmet vermektedir. Mahalle ölçeğinde bir bahçe yerel ve bölgesel bir kullanıma sahiptir ancak kentsel ölçekte olan bir İran bahçesi bir şehir sakinlerinin tümüne aittir. Bu bahçeler geniş alanları kapsamaktadır. Bu çalışmada İran bahçelerinin tasarımında listelenen üç ölçekte kullanılan modellerine göre tanımlamak amacıyla tasarım elemanlarının incelenmiştir. Bu amcla, İran bahçelerini bir nizama koymak için Avlulu bahçe, Saray-bahçe ve kale-bahçe bireysel kullanimin alt kumeleri olarak, Meyve bahçesi, avlak, heyvanat bahçesi ve Mezarlık mahalle kullanımı olarak tanımlanmıştır. Bu doğrultuda kent bahçeleri ve Milli bahçeler bir kent kullanımı olarak değerlendirilmiştir. İran bahçelerin doku analizinde bahsedilen üç ölçekte değişik kullanımlarda olan İran bahçelerinin tasarım analizinde önemli unsurların değerlendirilmesi kaçınılmaz oldu. Sayvan bahçesi, Andaruni, Sar-dar, duvarlar ve onların çeşitliliği Mimari elemanları bölümünde değerlendirilmiştir. Çeşitli ağaçlar, çiçekler, çalılar ve değişik bitki örtüsü ekim bölümünde analiz edilmiştir. Su sistemleri bölümünde çeşmeler, sukemerleri, çeşmeler ve havuzlar yer almaktadır. Çalışmanın sonucunda, İran bahçelerin doku ve onu oluşturan unsurların analizine dayanarak ve onları önceden anılan üç farklı ölçeklerle ( konut, mahalle ve kent) değerlendirerek İran bahçeleri için altı farklı doku tanımlanmıştir. Bu dokuların ikisi ?İçe dönük Avlu Bahçesi? ve ?Dışa Dönük Avlu Bahçesi? Mimari ölçeğindedir ve daha önce Lale Bakhtiyar ve Ardalan Nader adlı mimarlar tarafından önerilmiştir. ?Sayvan Bahçe Dokusu? ?Teraslı Bahçe Dokusu? ve ?Su Bahçe Dokusu? mahalle ölçeğinde ve ?Bahçe içinde Bahçe Dokusu? kent ölçeğindedir. Ayrıca adı geçen tüm altı doku ?Çaharbagh? alt kümeleridir.
The Persian gardens have been analyzed from different aspects, in this study, the aim is to make a framework and to present patterns for the Persian gardens. For this reason, it is necessary to evaluate them according to their history, area, usage, and their users. The Persian gardens can be observed in urban scales, neighborhood scales, and small scales like a house yard. Their users can be the inhabitants of a house or residents of a neighborhood or a city. Moreover, Persian gardens can be used as a courtyard, palace, castle, cemetery, orchard, hunting ground, zoo, national park, or city park. Based on these facts, the usage of the Persian gardens can be divided into three main categories: personal, neighborhood, and urban gardens. A personal garden is for individuals? use and provides services only for private users. A garden having a neighborhood usage provides facilities for a neighborhood or a local area. However, an urban garden belongs to all residents of a city. It is obvious that urban gardens cover vast areas. Some of the gardens with personal use may also cover vast areas; however, over time, they have been turned into urban gardens. In this regard, the home garden, the palace garden, and the castle garden have been defined as the subsets of personal use of Persian gardens. The orchard garden, the hunt garden, the zoo garden and the cemetery garden have been defined as the subsets of neighborhood gardens. And the national-garden and the city garden defined as subsets of city use of Persian gardens to categorize Persian gardens. In order to analyze the pattern of Persian gardens in the mentioned scales with different usages, evaluation of the main elements in the design of Persian gardens was inevitable. Pavilion, Andaruni, Sar-dar, walls, and their diversity have been evaluated in the architectural elements part of the dissertation. Trees, flowers, shrubs, and land cover plants, which are used in Persian garden, have been studied in the planting section of the dissertation. In the water system section, subterranean canals, pools, channels, and different types of fountains and their locations in Persian gardens have been evaluated. At the end, based on the pattern of Persian gardens and their elements and by evaluating them with three different aforementioned scales (residential, neighborhood and urban), six patterns will be defined for the Persian gardens, two of which (extroverted courtyard and introverted courtyard) are related to the design of gardens in the architectural scale and have already been presented by Lale Bakhtiyar and Ardalan Nader. Patterns of the water garden, terrace garden, and pavilion garden are related to the gardens in neighborhood scale and the garden-in-garden pattern is related to the gardens in the urban scale.