Tez No	İndirme	Tez Künye	Durumu
172422	Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.	Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesi ile Orta Avrupa, Ortadoğu ve Güney Afrika yaban tavşanı populasyonlarında ekomorfolojik ve moleküler varyasyonlar (Lagomorpha: Lepus) / Ecomorphologic and molecular variations among Anatolian (Mediterranean-Southeast regions) and European, Middle East and South African hare populations (Lagomorpha: Lepus) Yazar:HAKAN SERT Danışman: PROF.DR. ALİ ERDOĞAN Yer Bilgisi: Akdeniz Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin:	Onaylandı Doktora Türkçe 2006 154 s.
ÖZET AKDENİZ VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ İLE ORTA AVRUPA, ORTADOĞU VE GÜNEY AFRİKA YABAN TAVŞANI POPULASYONLARINDA EKOMORFOLOJİK VE MOLEKÜLER VARYASYONLAR (LAGOMORPHA: LEPUS) Hakan SERT Doktora Tezi, Biyoloji Anabilim Dalı Danışman Prof.Dr.Ali ERDOĞAN Mart 2006, 140 Sayfa Bu çalışma, Türkiye'nin 11 farklı lokalitesinden elde edilen 68 adet yaban tavşanı örneği üzerinde geçekleştirilmiştir. Buna ilaveten Avrupa, İsrail ve Afrika'nın birçok lokalitesinden elde edilen örnekler de karşılaştırmak amacıyla araştırmada kullanılmıştır. Buna göre yaban tavşanlarına ait baş iskeleti-kıl ölçümlerinde 200 örnek, kalitatif diş analizlerinde 269 örnek, izoenzimler için 717 örnek, mtDNA-RFLP için 105 örnek ve D-Loop dizi analizleri için 211 örnekten yararlanılmıştır. Coğrafik konumlarına bağlı olarak baş iskeleti ve diş özelliklerinin karşılaştırılması sonucunda farklı lokalitelerdeki populasyonlarda farklılaşmaların olduğu belirlenmiştir. Anadolu ve Avrupa bireyleri, çekirdek DNA genetik varyasyonu açısından çok lokuslu allozim analizleri kullanılarak incelendiğinde, 48 lokustan 19'u (%39,6) polimorfik bulunmuştur. Anadolu'da ilk kez bulunan 14 yeni allele ise daha önce çalışılmış 717 Avrupa tavşanının hiç birinde rastlanmamıştır. Diğer taraftan mtDNA'nın çekirdek DNA'ya göre daha fazla varyasyon gösterdiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte incelenen tüm lokaliteler (Avrupa, İsrail, Afrika, Anadolu) içerisinde genetik çeşitliliğin en fazla olduğu bölgenin, Anadolu olduğu saptanmıştır. Genetik çeşitliliğin fazla olmasının nedeni, Anadolu'nun biyocoğrafik konumundan dolayı komşu populasyonlardan gen akışı şansının yüksek olması ve son buzul çağında, kuzey enlemlerin büyük bir bölümünün tavşanlar için uygun olmayan ortamlar sunmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.Anadolu ve diğer populasyonlann karşılaştırılması sonucunda, Avrupa'da sık rastlanan moleküler karakteristiklerin Anadolu'da da bulunduğu tespit edilmiştir. Anadolu'da gözlenen kahve ve san post renkli tavşanlar arasında genetik açıdan çok az farklılık bulunmuştur. Çalışılan tüm karakterler birlikte değerlendirildiğinde, Anadolu bireylerinin Afrika da yayılış gösteren Lcapensis türüne kıyasla Avrupa'daki L.europaeu$ türüne daha yakın olduğu tespit edilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Lepus, Anadolu, baş iskeleti, diş, genetik, allozim, mt DNA JÜRİ: Prof Dr. Ali ERDOĞAN (Danışman) ProfDr. Mehmet ÖZ ProfDr. Beria Falakalı MUTAF ProfDr. İrfen ALBAYRAK Yrd.Doç.Dr. MSonerBALCIOĞLU
ABSTRACT ECOMORPHOLOGIC AND MOLECULAR VARIATIONS AMONG ANATOLIAN (MEDITERRANEAN-SOUTHEAST REGIONS) AND EUROPEAN, MIDDLE EAST AND SOUTH AFRICAN HARE POPULATIONS (LAGOMORPHA: LEPUS) Hakan SERT PhD Thesis, in Biology 2006, 140 pages In the present study 68 hare specimens were sampled from 11 different locations from Turkey. In addition specimens were added from Europa, Israel (south and north) and south Africa for comparison. Whole specimens were investigated with morphological (skull and hair measurements (200 specimens), non-metric tooth characters (269 specimens)) and molecular (allozyme (717 specimens), mtDNA- RFLPs (105 specimens) and D-loop sequences (211 specimens)) markers. The differentiation among geographical populations was examined by statistical comparison of the skull and tooth characters. Genetic variability of nuclear DNA of Anatolian hares and relationships between Anatolian and European populations were assessed by a multilocus allozyme approach. This enabled inference on the inference of the evolutionary relationships between hares from Asia Minor and Europe. Of the 48 loci assayed, 19 (39.6%) were polymorphic with two to four alleles in the Anatolian hares. Among all Anatolian alleles, 14 were so far not found in the compared 717 brown hares from Europe. Overall, genetic diversity (both of mtDNA and nuclear DNA) was highest in Anatolian hares and lowest in central European populations. The rich genetic diversity in Anatolian hares might be a consequence of Anatolians biogeographic position with the chance of multiple gene flows from neighbouring regions, and the likelihood of long- term presence of hares during the last ice age, when large parts of more northern latitudes did not provide suitable habitats. However, for the comparison between inAnatolian and other populations, most common molecular characteristics of European brown hares were also common in Anatolian populations and no alternately fixed characters were found for Anatolian and European populations. Even between the two forms with different coat colour (brownish and yellowish) in Anatolian hares, there was little genetic differentiation. Overall brown hare characters from Anatolia are closer to European hare (L.europaeus) characters than to south African hare (L.capensis) characters. KEY WORDS: Lepus, Anatolia, skull, tooth, genetic, allozymes, mt DNA COMMITTEE: Prof.Dr. Ali ERDO?AN (Danışman) ProfDr. Mehmet ÖZ ProfDr. Beria Falakalı MUTAF ProfDr. İrfan ALBAYRAK Yrd.Doç.Dr. M.Soner BALCIO?LU iv